Σε μετωπική σύγκρουση βρίσκεται από χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με το Λονδίνο μετά τη δημοσιοποίηση ενός προσχεδίου της συμφωνίας αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ που αγνοεί τις κόκκινες γραμμές της Τερίζα Μέι. Οι προτάσεις που περιλαμβάνονται για την τελωνειακή ένωση, το Δικαστήριο της ΕΕ και το Γιβραλτάρ είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσουν νέα κρίση στις διαπραγματεύσεις. Και αυτό, δύο ημέρες προτού η βρετανίδα πρωθυπουργός εκφωνήσει την ομιλία της για τη μελλοντική σχέση της Βρετανίας με την ΕΕ.
Η Βόρεια Ιρλανδία θα πρέπει να παραμείνει στην τελωνειακή ένωση με την ΕΕ μετά το Brexit, σύμφωνα με το κείμενο του προσχεδίου. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι θα διενεργούνται τελωνειακοί έλεγχοι στα προϊόντα που θα εισάγονται από το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο. Παράλληλα, θα πρέπει μέσω νομοθεσίας να διασφαλιστεί ότι η Βόρεια Ιρλανδία θα εναρμονίζεται με τους νόμους της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας που αφορούν τη ροή των εμπορικών συναλλαγών ανάμεσα στον Βορρά και τον Νότο. Στο κείμενο προτείνεται η σύσταση κοινής ζώνης διακανονισμού που θα αποτελείται από την ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο. «Αυτή η ζώνη θα είναι μια περιοχή χωρίς εσωτερικά σύνορα, στην οποία θα διασφαλίζεται η ελεύθερη διακίνηση αγαθών καθώς και η συνεργασία Βορρά – Νότου», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Η Τερίζα Μέι δείχνει να έχει άλλη γνώμη: o εκπρόσωπός της επεσήμανε ότι η βρετανική κυβέρνηση θα παραμείνει πιστή στις δεσμεύσεις που περιέχονται στην κοινή έκθεση προόδου των διαπραγματεύσεων που παρουσιάστηκε στις 8 Δεκεμβρίου, αλλά δεν μπορεί να συμφωνήσει με αυτό το προσχέδιο. «Είναι απλώς ένα προσχέδιο. Τους επόμενους μήνες θα επανεξετάσουμε τα σημεία στα οποία διαφωνούμε» είπε σε μια προσπάθεια να μειώσει τη βαρύτητά του.
Η Ντάουνινγκ Στριτ είχε επισημάνει νωρίτερα ότι η πρωθυπουργός δεν πρόκειται να «κάνει καμία συμφωνία που θα απειλεί τη συνταγματική ακεραιότητα του Ηνωμένου Βασιλείου», φτάνοντας στο σημείο να υπονοήσει ότι η ΕΕ επιδιώκει ένα είδος προσάρτησης της Βόρειας Ιρλανδίας. Οι Βρυξέλλες ωστόσο αντιλαμβάνονται το προσχέδιο ως ένα κείμενο που τιμά τη συμφωνία του Δεκεμβρίου. Ο διαπραγματευτής της ΕΕ για το Brexit Μισέλ Μπαρνιέ έσπευσε να καθησυχάσει: «Η ΕΕ θα σεβαστεί τη συνταγματική και θεσμική τάξη του Ηνωμένου Βασιλείου». Αναφερόμενος στους ισχυρισμούς ότι αυτή η κίνηση θα οδηγήσει στη δημιουργία συνόρου ανάμεσα στη Βόρεια Ιρλανδία και στο υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο, τόνισε: «Στα λιμάνια και τα αεροδρόμια θα διενεργούνται έλεγχοι, αλλά αυτό δεν θα το χαρακτήριζα “σύνορο”».
«Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι η τελωνειακή ένωση μπορεί να αποτελέσει ένα στοιχείο της μελλοντικής σχέσης ΕΕ – Ηνωμένου Βασιλείου. Θα πρέπει όμως πρώτα να δούμε ποια θα είναι η θέση της βρετανικής κυβέρνησης» είπε ο Μπαρνιέ, λίγες ημέρες μετά την πρόταση του επικεφαλής των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν για παραμονή του Ηνωμένου Βασιλείου στην τελωνειακή ένωση.
Στο προσχέδιο αναφέρεται ότι η Βόρεια Ιρλανδία θα βρίσκεται υπό τη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου της ΕΕ, το οποίο θα αναλάβει ρόλο διαιτητή στις διενέξεις κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Πρόταση που, κατά τον Τζέικομπ Ρις-Μογκ, πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Ερευνητικής Ομάδας του συντηρητικού κόμματος, θα μετατρέψει το Ηνωμένο Βασίλειο σε προτεκτοράτο.
Σε συμπληρωματικό έγγραφο επιβεβαιώνεται ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να συναποφασίσει με την Ισπανία το μέλλον του Γιβραλτάρ, προκειμένου να οριστεί εάν θα καλύπτεται από τους όρους της μεταβατικής περιόδου. Μεταξύ άλλων, η Μαδρίτη ζητά συνδιαχείριση των αεροδρομίων του Βράχου και δεσμεύσεις για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής στη διαφιλονικούμενη περιοχή.
Θέλουν να κρατήσουν τις εξουσίες τους Σκωτία και Ουαλία
Οι τοπικές κυβερνήσεις στη Σκωτία και την Ουαλία σκοπεύουν να φέρουν τις επόμενες ημέρες προς ψήφιση στα Κοινοβούλιά τους νομοσχέδια που θα στοχεύουν στη διατήρηση των περιφερειακών εξουσιών τους, κυρίως αναφορικά με τη γεωργία και την αλιεία, καθώς μετά το Brexit αυτές οι εξουσίες θα επιστρέψουν στο Λονδίνο.