Στο ντοκιμαντέρ «Η τέχνη του πιάνου», που παρουσιάζει τους μεγαλύτερους πιανίστες του 20ού αιώνα, ξαφνιάζει η ερμηνεία ενός κομματιού του Μπαχ από τον Glenn Gould στο σπίτι του. Ο διάσημος καναδός πιανίστας δίνει παράσταση μόνος του στο σαλόνι του. Το πάθος του είναι σε τέτοιον βαθμό που ξεχνάμε σχεδόν ποιο κομμάτι παίζει. Είναι όμως αυτό το ζητούμενο; Μήπως έτσι χάνεται η ουσία και μένουν απλώς οι εντυπώσεις;
Θυμηθήκαμε το γεγονός με αφορμή τις αυριανές ιταλικές εκλογές. Εκεί κάποιοι «βιρτουόζοι» έδωσαν τέτοιες «παραστάσεις», που σχεδόν ξεχάσαμε ποιοι είναι, από πού προέρχονται, ποιους στόχους εξυπηρετούν και τι ρόλο «παίζουν» στην πραγματικότητα. Παράδειγμα; Πάρτε τους δύο βασικούς μονομάχους:
Το Movimento 5 Stelle (το Κίνημα 5 Αστέρων) είναι αυτό που μπορεί να πάρει το υψηλότερο αποτέλεσμα. Το κόμμα, με επικεφαλής τον Luigi di Maio, 31 ετών, όταν δημιουργήθηκε είχε ως βασικό σύνθημα την καταπολέμηση της διαφθοράς. Σήμερα είναι η ιταλική εκδοχή του Τραμπ. Και είναι δίπλα μας.
Απέναντί του βρίσκεται η κεντροδεξιά συμμαχία. Απαρτίζεται από το Lega Nord, το Forza Italia του Silvio Berlusconi και το Fratelli d’Italia. Για να έχετε ένα μέτρο σύγκρισης, απλώς να σημειώσουμε ότι το Lega Nord, του Matteo Savini, δεν είναι παρά ένα σύγχρονο φασιστικό πολιτικό μόρφωμα. Το αποτέλεσμα;
Υπ’ αυτούς τους όρους, για το περίπου 30% των αναποφάσιστων στη γειτονική χώρα ο Silvio Berlusconi δείχνει σχεδόν… τέλειος. Και κάπως έτσι μπορεί να ξεχασθούν τα μπούνγκα – μπούνγκα, τα σκάνδαλα, οι ποινικές ευθύνες και οι καταδικαστικές αποφάσεις κι έτσι ο πρώην πρωθυπουργός να εμφανιστεί περίπου ως σωτήρας της χώρας του. Ποιος; Ο Μπερλουσκόνι!
Πώς φτάσαμε σε αυτό το σημείο; Πολύ απλά διότι η προεκλογική εκστρατεία έδωσε βάρος στους υποψηφίους – βιρτουόζους και όχι στα προγράμματα – κομμάτια. Σε μία χώρα όπου το χρέος ξεπερνάει τα 130% του ΑΕΠ, με ένα τραπεζικό σύστημα το οποίο είναι τόσο όρθιο όσο ο πύργος της Πίζας και μία οικονομία πιο ευάλωτη από ποτέ, κυριάρχησε μόνο το θέμα της μετανάστευσης για να μπορέσει ο καθένας να κάνει πραγματικό show και οι ψηφοφόροι να ακολουθήσουν πρόσωπο και όχι πρόγραμμα.
Σε κάθε περίπτωση λοιπόν, αύριο με τέτοια άνοδο του λαϊκισμού και του ευρωσκεπτικισμού, τα αποτελέσματα που υπόσχονται να είναι ιδιαίτερα αβέβαια, αντιπροσωπεύουν μια νέα απειλή για τη συνοχή της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
