Ο ασκός του Αιόλου στην υπόθεση της Novartis άνοιξε με τη διαβίβαση της δικογραφίας στη Βουλή που οδήγησε ύστερα από μια μαραθώνια συνεδρίαση στη συγκρότηση Προανακριτικής Επιτροπής για δύο πρώην πρωθυπουργούς και οκτώ πρώην υπουργούς.
Η ομάδα των εισαγγελέων, όπως είχε υποχρέωση, αμελλητί και χωρίς καμία αξιολογική κρίση έστειλε τον φάκελο με τις καταθέσεις των προστατευομένων μαρτύρων και το υπόλοιπο υλικό στη Βουλή, που ως άλλος «εισαγγελέας» έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα να ελέγξει ενδεχόμενες ποινικές ευθύνες πολιτικών προσώπων.
Το στοίχημα όμως –αν μπορούμε να μιλάμε για στοιχήματα σε δικαστικό πεδίο –είναι η Εισαγγελία Διαφθοράς να ολοκληρώσει το παζλ αυτής της σοβαρής υπόθεσης που έχει προκαλέσει έντονες αναταράξεις στο πολιτικό σκηνικό της χώρας. Η επικεφαλής της Εισαγγελίας Διαφθοράς Ελένη Τουλουπάκη και οι επίκουροι συνάδελφοί της Χρήστος Ντζούρας και Στέλιος Μανώλης τώρα που έστειλαν αμελλητί κατά το Σύνταγμα τη δικογραφία στη Βουλή «ήρθε η ώρα, όπως λένε δικαστικές πηγές, να αποτιμήσουν, να ζυγίσουν και να αξιολογήσουν τα στοιχεία που έχουν στα χέρια τους καθορίζοντας προσεκτικά τα επόμενα δικονομικά τους βήματα».
«Οι εισαγγελείς είχαν υποχρέωση να στείλουν τον φάκελο στη Βουλή με την αναφορά μόνο των ονομάτων των πολιτικών, χωρίς να μπορούν και χωρίς να έχουν δικαίωμα να ερευνήσουν την ουσία των κατατεθέντων. Ετσι και έπραξαν. Αν ο νόμος τους έδινε το δικαίωμα να ελέγξουν βαθύτερα τα στοιχεία, είναι βέβαιον ότι η δικογραφία δεν θα είχε και τα δέκα ονόματα των πολιτικών αλλά πολύ λιγότερα ή και κανένα εξ αυτών», έλεγε στα «ΝΕΑ» πηγή από τον χώρο των δικαστηρίων θέλοντας να καταδείξει ότι οι λειτουργοί της Θέμιδος κινήθηκαν αυστηρά στη γραμμή του Συντάγματος και του Νόμου.
Ο ΣΤΕΝΟΣ ΠΥΡΗΝΑΣ. Οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι στις επίμαχες καταθέσεις, που εκ μέρους πολιτικών προσώπων αμφισβητείται από την πρώτη στιγμή και η αξιοπιστία των μαρτύρων και ο δικονομικός τύπος που της περιβάλλει, αναφέρονται στοιχεία για κρατικούς αξιωματούχους που δεν ανήκουν στον στενό πυρήνα της έννοιας «πολιτικό πρόσωπο». Ωστόσο, για κανέναν εξ αυτών –τουλάχιστον μέχρι τώρα –δεν έχει κινηθεί ποινική δίωξη, γεγονός που καταδεικνύει ότι οι εισαγγελείς ψάχνουν και προσπαθούν να δέσουν την υπόθεση που ερευνούν.
Και είναι κοινή ομολογία δικαστικών και νομικών πως λόγω της φύσης των ερευνώμενων αδικημάτων (δωροδοκία και ξέπλυμα μαύρου χρήματος) απαιτούνται συγκεκριμένες ενέργειες που, όπως έχει δείξει η ιστορία, είναι χρονοβόρες. Αρσεις τραπεζικού απορρήτου, αιτήματα δικαστικής συνδρομής, έλεγχος ηλεκτρονικών αρχείων, διασταύρωση καταθέσεων με άλλα αποδεικτικά μέσα, είναι μερικές μόνο από τις αναγκαίες πράξεις για να είναι στέρεη μία δικογραφία. Πολύ περισσότερο όταν πρόκειται για υποθέσεις που ξεπερνούν τα στενά δικαστικά όρια και έχουν έντονο πολιτικό άρωμα.
Υπ’ αυτά τα δεδομένα, σε περίπτωση που, όπως εκτιμάται, η δικογραφία από τη Βουλή επιστρέψει πίσω στην τακτική Δικαιοσύνη και για τα πολιτικά πρόσωπα, οι εισαγγελείς θα έχουν τη δυνατότητα να μην μείνουν στις αμφισβητούμενες καταθέσεις αλλά να εξετάσουν την ουσιαστική αλήθεια της υπόθεσης, προκειμένου να διαπιστώσουν αν και για ποιους εξ αυτών προκύπτουν πράγματι ενδείξεις τέλεσης αξιόποινων πράξεων.
ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Γι’ αυτό και πολλοί χαρακτηρίζουν την υπόθεση της Novartis «στοίχημα για την ελληνική Δικαιοσύνη». Οι παράνομες πρακτικές και οι μέθοδοι που ακολουθούσε η φαρμακοβιομηχανία, οι οποίες καταγράφονται με ακρίβεια και στα ενημερωτικά δελτία του FBI που διενεργεί αυτοτελή έρευνα για τη Novartis, αποτελούν αναμφισβήτητα μία βάση των δεδομένων για τις κινήσεις και των ελλήνων εισαγγελέων.
Το τι θα βγάλει όμως μέχρι το τέλος της διαδρομής η προκαταρκτική αυτή εξέταση και πόσο θα ανοίξει η βεντάλια των προσώπων που από απλοί ελεγχόμενοι θα βρεθούν στη θέση του κατηγορούμενου κανείς δεν είναι σε θέση εκ των προτέρων να γνωρίζει. Ο ακριβής αριθμός και η ιδιότητά τους θα προκύψει από την τελική επεξεργασία του συνόλου των αποδεικτικών στοιχείων που αναζητούν οι εισαγγελείς. Αλλά ακόμα και μετά την άσκηση της ποινικής δίωξης, η υπόθεση έχει πολύ μεγάλο δρόμο μπροστά. Ορισμένοι μάλιστα εκτιμούν ότι το μέτωπο της Νοvartis ενδεχομένως να μείνει ανοιχτό και μέχρι την επόμενη εκλογική αναμέτρηση –με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη διαμόρφωση του πολιτικού σκηνικού.