Στην εποχή μας υπάρχουν τρία γεγονότα που φέρνουν μαζί τους πρωταγωνιστές της διεθνούς πολιτικής σκηνής: η ετήσια Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, οι σύνοδοι κορυφής των G20 και η Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια. Και γι’ αυτό είναι απογοητευτικό ότι η τελευταία Διάσκεψη του Μονάχου, που έγινε στα μέσα Φεβρουαρίου, απέδωσε μόνο μια μεγάλη ιδέα και αυτή όχι πολύ καλή.

Στη φετινή Διάσκεψη εκείνα που δεν ειπώθηκαν ήταν πιο ηχηρά από όσα ειπώθηκαν. Οι αναλυτές επεσήμαναν ότι δεν υπήρξαν νέες ιδέες ή καινοτόμες λύσεις γεγονός που δείχνει ότι ο κόσμος μας γίνεται όλο και πιο άναρχος. Ολα αυτά έρχονται σε έντονη αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια. Το 2015, στη Διάσκεψη του Μονάχου δημιουργήθηκε η δυναμική για την συμφωνία που ακολούθησε σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Πέρσι στο Μόναχο συναντήθηκαν για πρώτη φορά στελέχη της κυβέρνησης Τραμπ με ομολόγους άλλων χωρών. Και το 2007 εκεί παρουσίασε ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν την εξωτερική του πολιτική, που προϊδέαζε για επεμβάσεις στη Γεωργία και την Ουκρανία.

Φέτος, η μοναδική μεγάλη ιδέα ήταν η έκκληση του προέδρου της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ να περάσει η εξουσία για θέματα εξωτερικών και άμυνα στην ΕΕ από τα κράτη-μέλη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ομως, ενώ ο Γιούνκερ έχει δίκιο να επιμένει ότι η ΕΕ πρέπει να προχωρήσει ώστε να δρα αποτελεσματικά στη διεθνή πολιτική, η προσέγγισή του είναι προβληματική. Προκειμένου να αναλάβει ηγετικό ρόλο στον κόσμο η ΕΕ χρειάζεται πρωτοβουλίες που στηρίζουν την πραγματική συνοχή και συνεργατική δράση. Αντί να πάρει τον χρόνο να το επιτύχει αυτό, ο Γιούνκερ θέλει να κόψει δρόμο, υποστηρίζοντας ότι όσον αφορά την εξωτερική και αμυντική πολιτική η ΕΕ δεν χρειάζεται πάντα να επιτυγχάνει ομοφωνία.

Κι όμως η ΕΕ ιδρύθηκε πάνω σε μια συμφωνία: ότι με αντάλλαγμα την ένταξη, τα κράτη-μέλη εκχωρούν μέρος της κυριαρχίας τους σε κάποια ζητήματα. Στην εξωτερική και αμυντική πολιτική υποτίθεται ότι διατηρούν την κυριαρχία. Το να γίνει προσπάθεια να αλλάξει αυτό επιπόλαια είναι σαν να αγνοεί την πολιτική πραγματικότητα και απειλεί να θέσει το ευρωπαϊκό σχέδιο σε επικίνδυνο μονοπάτι. Ο Γιούνκερ προσπαθεί να μεταφέρει την εξουσία από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στην Κομισιόν όπως έκανε πέρσι και για την ενιαία αγορά. Ομως η βιαστική προσέγγιση θα οδηγήσει σε αποτυχία καθώς τα κράτη-μέλη της ΕΕ δεν είναι έτοιμα να εκχωρήσουν μεγαλύτερη κυριαρχία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Ο μοναδικός τρόπος να προχωρήσει η Ευρώπη προς τα εκεί που χρειάζεται είναι μέσω μιας ρεαλιστικής και σταδιακής προσπάθειας να οικοδομηθεί η ενότητα.

Η Αννα Παλάθιο είναι πρώην υπουργός Εξωτερικών της Ισπανίας και πρώην αντιπρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας

Τελευταία Νέα