Οποιαδήποτε κατάρρευση της πυρηνικής συμφωνίας που επιτεύχθηκε το 2015 ανάμεσα στο Ιράν και τις μεγάλες δυνάμεις θα ήταν «μεγάλη απώλεια», δήλωσε ο Γιουκίγια Αμάνο, οεπικεφαλής της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τα πυρηνικά που εποπτεύει τη συμφωνία, σε μια έμμεση αναφορά στην απειλή των ΗΠΑ να αποχωρήσουν από τη συμφωνία.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, απείλησε να αποχωρήσει από τη συμφωνία εκτός εάν το Κογκρέσο και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι βοηθήσουν να «διορθωθεί» με μια επόμενη συμφωνία.
Ο επικεφαλής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας Γιουκίγια Αμάνο, η υπηρεσία του οποίου παρακολουθεί τη συμμόρφωση του Ιράν με τους περιορισμούς στην αμφιλεγόμενη πυρηνική δραστηριότητά του που προβλέπει η συμφωνία, την έχει αποκαλέσει «καθαρό κέρδος» για την επαλήθευση των πυρηνικών, καθώς έχει δώσει στην IAEA μια πιο λεπτομερή εποπτεία του Ιράν.
Ωστόσο σε ομιλία του την Δευτέρα, σε μια τριμηνιαία συνάντηση του Συμβουλίου Διοικητών της IAEA, προχώρησε ένα βήμα παραπάνω, αναφερόμενος στο ενδεχόμενο η συμφωνία, επισήμως γνωστή ως Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (JCPOA), να καταρρεύσει.
«Το JCPOA αποτελεί ένα σημαντικό κέρδος για την επαλήθευση», είπε ο Αμάνο, σύμφωνα με το κείμενο της ομιλίας του που δημοσιοποίησε η υπηρεσία του. «Αν το JCPOA αποτύχει, θα είναι μια μεγάλη απώλεια για την επαλήθευση των πυρηνικών και για την πολυμέρεια.»
Ο Αμάνο είπε πως το Ιράν εκπληρώνει τις δεσμεύσεις του βάσει της συμφωνίας, η οποία ήρε επίσης επώδυνες οικονομικές κυρώσεις εις βάρος της Ισλαμικής Δημοκρατίας. Επιβεβαίωσε τα αποτελέσματα της τετραμηνιαίας, εμπιστευτικής έκθεσης της IAEA για το Ιράν που εκδόθηκε τον περασμένο μήνα.
Όπως σημειώνεται στην έκθεση, η IAEA ζήτησε διευκρινίσεις από το Ιράν για τα σχέδιά του να αναπτύξει πυρηνοκίνητα πλοία, δήλωσε ο Αμάνο, αφήνοντας να εννοηθεί πως η IAEA δεν έχει ακόμη λάβει απάντηση από την Ισλαμική Δημοκρατία.
«Η υπηρεσία έχει ζητήσει από το Ιράν να παράσχει περαιτέρω διευκρινίσεις όσον αφορά τα σχέδιά του για την ανάπτυξη του κύκλου πυρηνικού καυσίμου σε σχέση με την πυρηνοκίνηση πλοίων», είπε ο Αμάνο στην κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση των 35 χωρών μελών.
Το Ιράν έχει δηλώσει εδώ και καιρό δημόσια ότι σχεδιάζει να αναπτύξει την πυρηνοκίνηση πλοίων του ΠΝ, ωστόσο αναλυτές και διπλωμάτες δηλώνουν πως κάτι τέτοιο παραμένει μια μακρινή προοπτική.
Το Ιράν ενημέρωσε επίσημα την IAEA για την πρόθεσή του αυτή τον Ιανουάριο, κάτι που θεωρήθηκε ευρέως διπλωματική προειδοποίηση απευθυνόμενη στην κυβέρνηση Τραμπ, η οποία ανέστρεψε μια πολιτική διπλωματικής αποκλιμάκωσης με το Ιράν η οποία είχε ακολουθηθεί από τον προκάτοχό του Μπαράκ Ομπάμα. Όμως η κίνηση αυτή οδήγησε την IAEA να ρωτήσει ποια είναι ακριβώς τα σχέδια του Ιράν.
Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών επισκέφθηκε σήμερα το Ιράν σε μια ευαίσθητη αποστολή προκειμένου να εκφράσει την ευρωπαϊκή υποστήριξη στην πυρηνική συμφωνία αλλά και τις ανησυχίες των ΗΠΑ για το πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων της Τεχεράνης και τον ρόλο της στις συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή.
Στο μεταξύ, το Ιράν δήλωσε σήμερα πως μπορεί να παραγάγει ουράνιο υψηλότερου βαθμού εμπλουτισμού μέσα σε δύο ημέρες, αν οι ΗΠΑ αποσυρθούν από την πυρηνική συμφωνία στην οποία κατέληξαν το 2015 η Τεχεράνη και οι έξι μεγάλες δυνάμεις, σύμφωνα με το αραβόφωνο τηλεοπτικό δίκτυο al-Alam TV.
«Αν η Αμερική αποσυρθεί από τη συμφωνία, το Ιράν μπορεί να επαναλάβει τον εμπλουτισμό του ουρανίου στο 20% σε λιγότερες από 48 ώρες», δήλωσε στο al-Alam TV ο Μπεχρούζ Καμαλβαντί, εκπρόσωπος του Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας του Ιράν.
Εμπλουτισμένο ουράνιο καθαρότητας 20% είναι πολύ πιο πάνω από το 5% που απαιτείται κανονικά για τη λειτουργία εργοστασίων πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς, αν και θα χρειαζόταν ουράνιο καθαρότητας 80-90% προκειμένου να κατασκευαστεί πυρηνική βόμβα.
Ο Καμαλβαντί δήλωσε πως η συμφωνία δεν είναι επαναδιαπραγματεύσιμη, όπως ζητούν οι ΗΠΑ.
