Το Βερολίνο αντέδρασε με μια διπλή ευχή. Η γερμανική κυβέρνηση εύχεται στην Ιταλία «καλή επιτυχία στο σχηματισμό μιας σταθερής κυβέρνησης», είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφεν Ζάιμπερτ. Και μάλιστα «για το καλό των Ιταλών, όπως επίσης για το καλό της κοινής μας Ευρώπης». Η δεύτερη ευχή ήταν να μη διαρκέσει ο σχηματισμός της έξι μήνες όπως στη Γερμανία.
Η Ανγκελα Μέρκελ επείγεται. Την επόμενη εβδομάδα θα επανεκλεγεί καγκελάριος της Γερμανίας για την τέταρτη θητεία της, και η δουλειά πρέπει να ξεκινήσει αμέσως. Η νίκη των ευρωσκεπτικιστών στις ιταλικές εκλογές απειλεί να τινάξει στον αέρα την ατζέντα που σχεδιάζει με τον πρόεδρο της Γαλλίας για τις μεταρρυθμίσεις στην ΕΕ και την ευρωζώνη. Η πρώτη επί της ουσίας συζήτηση θα γίνει στο τέλος του μήνα, η Ανγκελα Μέρκελ και ο Εμανουέλ Μακρόν θέλουν να αποφύγουν την εντύπωση ότι ο γαλλογερμανικός άξονας υπαγορεύει στους υπόλοιπους εταίρους όσα πρέπει να γίνουν στην Ευρώπη και χρειάζονται για αυτό την Ιταλία ως ιδρυτικό μέλος της ενωμένης Ευρώπης. Η γερμανίδα καγκελάριος και ο γάλλος πρόεδρος εμφανίστηκαν στο τελευταίο συμβούλιο κορυφής της ΕΕ ως «τρόικα» με τον ιταλό πρωθυπουργό Τζεντιλόνι. Με το διάδοχό του στη Ρώμη δυσκολεύουν τα δεδομένα για Βερολίνο και Παρίσι.
Το ιταλικό αποτέλεσμα είναι «προειδοποίηση για την πολιτική που πρέπει να επιλύσει τα μεγάλα προβλήματα, να αντιμετωπίσει τον φόβο από τα μεταναστευτικά ρεύματα και την οικονομική υποβάθμιση», είπε ο Μάνφρεντ Βέμπερ, χριστιανοκοινωνιστής πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. «Καμπανάκι για την Ευρώπη» θεωρεί το αποτέλεσμα ο ευρωβουλευτής του SPD Τζο Λάινεν. Οι πολίτες, λέει, «παρασύρονται από εξτρεμιστές και λαϊκιστές που δεν έχουν καμία απάντηση» στα προβλήματά τους, η Eυρώπη πρέπει να γίνει «ισχυρότερη, δημοκρατικότερη και πιο αλληλέγγυα». Για το κόμμα της Αριστεράς η πρόεδρός του Κάτια Κίπινγκ διαπίστωσε ότι «τα αριστερά κόμματα είναι διασπασμένα, για αυτό και το αποτέλεσμα που έφεραν είναι κάτω των δυνάμεών τους».
Η Ιταλία έχει μπροστά της μια «επώδυνη φάση πολιτικής αβεβαιότητας», σχολίασε η κεντροαριστερή εφημερίδα «Φρανκφούρτερ Ρουντσάου», «η τρίτη οικονομία της ευρωζώνης οδεύει στην επόμενη κρίση συμπαρασύροντας και την ΕΕ».
