Το τρίτο Μνημόνιο δεν πρόκειται να ολοκληρωθεί τον Αύγουστο του 2018. Ενα σημαντικό μέρος των δεσμεύσεών του θα συνεχίσει να κατατρέχει τη σημερινή και τις επόμενες κυβερνήσεις, για όσο χρειαστεί.
Οι πληροφορίες αναφέρουν πως ήδη ορισμένα από τα 88 προαπαιτούμενα της τέταρτης αξιολόγησης, τα οποία είναι πια δεδομένο ότι δεν θα υλοποιηθούν έως τον Αύγουστο, θα αποτελέσουν τη μαγιά του μεταμνημονιακού πλαισίου δεσμεύσεων το οποίο σχεδιάζεται να διανθιστεί με μεταρρυθμίσεις ελληνικής ιδιοκτησίας.
Δεν υπάρχει αμφιβολία στους κόλπους των δανειστών ότι ο πυρήνας των νέων δεσμεύσεων θα φέρει την υπογραφή τους, παρότι θα επιχειρηθεί το ελληνικό σχέδιο μεταρρυθμίσεων και ανάπτυξης να ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο και να εμφανιστεί ως «ελληνικής σύλληψης και ιδιοκτησίας». Ηδη επισημαίνεται αρμοδίως πως θα ήταν καλύτερο να καταρτιστεί με την «αόρατη» συνδρομή των δανειστών προκειμένου να μην υπάρξουν ανατροπές και εκπλήξεις. Η κυβέρνηση μέχρι σήμερα, από το αναπτυξιακό πρόγραμμα της επόμενης ημέρας έχει επικοινωνήσει κυρίως τη σταδιακή αύξηση του κατώτατου μισθού…
Το κουβάρι των νέων δεσμεύσεων θα αρχίσει να ξετυλίγεται από τον Μάιο. Το ΔΝΤ θα σπάσει τη σιωπή του αναφορικά με το εάν απαιτείται ταυτόχρονη εφαρμογή περικοπών σε αφορολόγητο και συντάξεις από το 2019, σενάριο το οποίο εκτιμάται πως δεν μπορεί να υπομείνει η κυβέρνηση και θα οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές.
Δεν είναι όμως μόνο το θέμα των μέτρων. «Η πραγματική ώρα της αλήθειας για το ενδεχόμενο να απαιτηθεί τελικά προληπτική γραμμή πίστωσης έρχεται μετά τα αποτελέσματα των stress tests» επισημαίνει ευρωπαϊκή πηγή, προσθέτοντας πως «εκτός από τα θετικά υπάρχουν και αρνητικά σενάρια». Εάν οι δανειστές επιχειρήσουν να επιβάλουν προληπτική γραμμή πίστωσης στην κυβέρνηση και πάλι το σενάριο της κάλπης έρχεται στο προσκήνιο.
Ενας ακόμα παράγοντας ανησυχίας εδράζεται στις ίδιες τις αγορές. Πρόσφατα, οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων άρχισαν και πάλι να υποχωρούν, ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους προχωρά τη Δευτέρα σε έκδοση εντόκων γραμματίων ετήσιας διάρκειας για πρώτη φορά έπειτα από οκτώ χρόνια και το υπουργείο Οικονομικών χτίζει «μαξιλάρι» τα οποίο έως το καλοκαίρι μπορεί να υπερβαίνει ακόμα και τα 20 δισ. ευρώ. Τα αποτελέσματα της ιταλικής κάλπης απορροφήθηκαν σχετικά εύκολα, η ενδεχόμενη συγκρότηση ετερόκλητης κυβέρνησης με αντιευρωπαϊκό προσανατολισμό είναι ικανή όμως να αλλάξει άρδην τα δεδομένα. Η Ιταλία χαρακτηρίζεται από αναλυτές ως «ο ελέφαντας στο δωμάτιο».
«ΑΝΤΑΡΤΙΚΟ». Πισωγύρισμα στις δεσμεύσεις ή ακόμα χειρότερα «αντάρτικο» από την κυβέρνηση με γενικευμένο κύμα παροχών και διακηρύξεις για σπάσιμο της συμφωνίας με τα λεφτά του «buffer» συνιστά τον νούμερο ένα κίνδυνο στη φαινομενική τελική ευθεία πριν από την ολοκλήρωση του τρίτου Μνημονίου, σύμφωνα με ευρωπαϊκές και διπλωματικές πηγές.
Σταθμίζοντας όλους τους πιθανούς μελλοντικούς κινδύνους, ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας έχει επισημάνει ότι είναι προτιμότερο να ζητηθεί η λήψη προληπτικής γραμμής πίστωσης μετά τη λήξη του τρίτου προγράμματος. Στο ενδεχόμενο αυτό αντιδρά σφόδρα η ελληνική κυβέρνηση.
Οπως επισημαίνει ευρωπαϊκή πηγή, «η προληπτική γραμμή είναι σαφώς ηπιότερη από τις αγορές, οι οποίες, αν η κυβέρνηση δεν τηρήσει στο ακέραιο δεσμεύσεις μεταρρυθμίσεων και μη ακύρωσης μέτρων, είναι ικανές να τσακίσουν την Ελλάδα». Παρ’ όλα αυτά δεν επιβάλλεται. Θα πρέπει να τη ζητήσει η ελληνική κυβέρνηση. Η ίδια πηγή θυμίζει με νόημα την πρόσφατη προειδοποίηση της Ντανιέλ Νουί αναφορικά με την εποπτεία που θα ασκούν καταθέτες και αγορές. Οπως αναφέρουν τραπεζικές πηγές το 25% των καταθέσεων είναι σήμερα «φρέσκο» χρήμα το οποίο δεν υπόκειται στους περιορισμούς των capital controls. Φεύγει όποτε θέλει…