Project Syndicate

Από τότε που κατήργησε έναν φόρο περιουσίας και επέβαλε έναν ενιαίο φόρο στις υπεραξίες οι αντίπαλοι του Εμανουέλ Μακρόν τον συγκρίνουν ύπουλα με τον Ντόναλντ Τραμπ που περιέκοψε σημαντικά τον Δεκέμβριο τους φόρους για τους πλουσιότερους Αμερικανούς. Κάποιοι από τους σκληρότερους επικριτές του τον αποκαλούν μάλιστα «πρόεδρο των πλουσίων». Τίποτα δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από την αλήθεια. Εφόσον ιδωθεί συνολικά, το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα του Μακρόν προτείνει μια νέα και ελπιδοφόρα προσέγγιση για την καταπολέμηση των ανισοτήτων και της κοινωνικής ακινησίας στη Γαλλία.

Παρότι η Γαλλία προσφέρει δωρεάν παιδεία σε όλα τα παιδιά από το νηπιαγωγείο μέχρι το λύκειο, η κοινωνική κινητικότητα παραμένει χαμηλή. Η κοινωνική προέλευση συσχετίζεται περισσότερο θετικά με τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη χώρα του ΟΟΣΑ. Το γαλλικό σύστημα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι μοναδικό λόγω του βαθέος χάσματος ανάμεσα στα πανεπιστήμια και μερικές επίλεκτες σχολές γνωστές ως grandes écoles. Οι τελευταίες δαπανούν πολύ περισσότερα για κάθε φοιτητή και προσφέρουν έτσι σαφώς καλύτερη εκπαιδευτική κατάρτιση. Μόνο ένα 27,5% των φοιτητών στα πανεπιστήμια παίρνει πτυχίο έπειτα από τρία χρόνια και ένα 25%-30% των αποφοίτων είναι άνεργοι έναν χρόνο αφότου ολοκληρώσουν τις σπουδές τους. Ακόμα πιο σημαντικό, όμως, είναι πως το 2017, μόλις 2,7% των φοιτητών στις grandes écoles είχαν γονείς από το χαμηλότερο τμήμα της κοινωνικο-οικονομικής κλίμακας έναντι 66% των φοιτητών στα πανεπιστήμια.

Ο Μακρόν αναγνωρίζει πως αυτό το σύστημα πρέπει να μετασχηματιστεί. Οι μεταρρυθμίσεις του θα δώσουν περισσότερη έμφαση από ποτέ στην εκμάθηση βασικών δεξιοτήτων –ανάγνωση, γλώσσα, αριθμητική –στο δημοτικό. Και από τον Σεπτέμβριο του 2018, τα σχολεία στις φτωχές συνοικίες δεν θα έχουν περισσότερους από 12 μαθητές ανά τάξη.

Η κυβέρνηση Μακρόν επενδύει επίσης μαζικά σε προγράμματα διδασκαλίας και άλλα μέτρα για την υποστήριξη των παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες, και προκειμένου να ολοκληρώνονται περισσότερες εργασίες στο σχολείο, όχι στο σπίτι. Επιπλέον, εγκαθιδρύει ένα νέο σύστημα προκειμένου να διευκολύνει τη μετάβαση από τη δευτεροβάθμια στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Μέχρι σήμερα, οι μαθητές τοποθετούνται στα πανεπιστήμια μέσω ενός συστήματος κληρώσεων, που συχνά δεν τους συνταιριάζει με τη σωστή σχολή ή το σωστό αντικείμενο. Όταν εφαρμοστούν όμως οι μεταρρυθμίσεις του Μακρόν, καθοριστικοί παράγοντες θα γίνουν οι σχολικές επιδόσεις και τα προτιμώμενα μαθήματα των μαθητών. Οι τελικές εξετάσεις, το baccalauréat, θα εστιάζουν σε δύο μαθήματα κύριας κατεύθυνσης, δύο μαθήματα δευτερεύουσας κατεύθυνσης, και μια προφορική εξέταση, αντί να καλύπτουν 10-15 διαφορετικά θέματα. Επιπλέον, και προκειμένου να μειωθεί το ποσοστό αποτυχίας στο επίπεδο του βασικού πτυχίου, οι μεταρρυθμίσεις θα εισάγουν προϋποθέσεις για την είσοδο στο πανεπιστήμιο. Ολα αυτά θα ευθυγραμμίσουν καλύτερα τη Γαλλία με χώρες όπως η Σουηδία και η Γερμανία, όπου η ανεργία είναι πολύ χαμηλότερη.

Ο Μακρόν έχει χωρίσει δρόμους με την «παλαιά Αριστερά» όσον αφορά στη φορολόγηση. Οπως αποδεικνύει όμως η εκπαιδευτική του ατζέντα, αυτό οφείλεται στο ότι προσεγγίζει τις ανισότητες με έναν ολότελα νέο τρόπο, επιχειρώντας να συμφιλιώσει ανάπτυξη και κοινωνική κινητικότητα. Η επανάστασή του έχει ξεκινήσει.

Ο Φιλίπ Αγκιόν είναι καθηγητής στο Collège de France και στη London School of Economics, επιστημονικός συνεργάτης της Econometric Society και της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών. Η Μπενεντίκτ Μπερνέ είναι λέκτορας στη Science Po στο Παρίσι, πρόεδρος ΔΣ της ΜΚΟ Civil Rights Defenders και συνεργάτις του Κέντρου Ρωσικών και Ευρασιατικών Σπουδών Davis Πανεπιστημίου Harvard

Τελευταία Νέα