Οι πολυεθνικές εξακολουθούν να είναι ιδιαίτερα ευνοημένες όσον αφορά τη φορολογία, αφού καταβάλλουν σήμερα λιγότερους φόρους από όσους πλήρωναν πριν από την οικονομική κρίση του 2008, σύμφωνα με μεγάλη έρευνα που πραγματοποίησαν οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς».
Οπως δείχνουν τα στοιχεία της βρετανικής εφημερίδας, οι πραγματικοί φορολογικοί συντελεστές –τα ποσοστά των κερδών που οι εταιρείες εκτιμούν ότι θα πληρώσουν τελικά ως φόρο –έχουν μειωθεί κατά 9% την τελευταία δεκαετία. Η μείωση αυτή μάλιστα καταγράφεται παρά τις προσπάθειες που κάνουν οι κυβερνήσεις για να καταπολεμήσουν το φαινόμενο της φοροαποφυγής.
Η μείωση των φόρων που καταβάλλουν οι πολυεθνικές αποδίδεται σε δύο κυρίως βασικούς παράγοντες. Στη μείωση των φορολογικών συντελεστών για τις μεγάλες επιχειρήσεις από τις ίδιες τις κυβερνήσεις και στη νόμιμη αλλά αμφιλεγόμενη πολιτικά και κοινωνικά πρακτική της φοροαποφυγής. Πρόκειται για τη μεταφορά κερδών από πολυεθνικές σε θυγατρικές τους που βρίσκονται σε άλλες χώρες όπου οι φορολογικοί συντελεστές είναι χαμηλότεροι.
Στοιχεία της KPMG που παρουσίασαν οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» δείχνουν ότι από το 2008 μέχρι σήμερα οι κυβερνήσεις των χωρών – μελών του ΟΟΣΑ έχουν μειώσει τους φόρους των επιχειρήσεων κατά 5% αυξάνοντας ταυτόχρονα τους φόρους φυσικών προσώπων κατά 6%.
Το τελευταίο διάστημα πάντως έχουν αυξηθεί οι προσπάθειες των κυβερνήσεων να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο της φοροαποφυγής πραγματοποιώντας έρευνες στις πρακτικές που ακολουθούν μεγάλες εταιρείες όπως η Apple, η Amazon και η Google.
Την ίδια στιγμή πολλές μεγάλες εταιρείες από τις ΗΠΑ και αλλού έχουν μεταφέρει στο εξωτερικό περίπου 2,6 τρισ. δολάρια μετρητών από κέρδη τα οποία δεν έχουν φορολογηθεί σύμφωνα με το Ινστιτούτο Φορολογικής και Οικονομικής Πολιτικής.
Ο Ντόναλντ Τραμπ έκανε μεγάλες αλλαγές στο φορολογικό σύστημα των ΗΠΑ τον Δεκέμβριο του 2017, επιβάλλοντας μεταξύ άλλων εφάπαξ φόρο 15,5% στα ποσά αυτά που φυλάσσονται στο εξωτερικό. Επίσης μείωσε τη φορολογία των επιχειρήσεων από 35% σε 21%. Αυτός ο εφάπαξ φόρος θα φέρει στα δημόσια ταμεία των ΗΠΑ επιπλέον φορολογικά έσοδα 400 δισ. δολαρίων αλλά θα επιτρέψει επίσης στις εταιρείες να γλιτώσουν άλλα 500 δισ. δολάρια τα οποία έπρεπε να καταβάλουν με βάση τη φορολογία που ίσχυε όταν τα είχαν κερδίσει, αναφέρει ακόμη η βρετανική εφημερίδα. Οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» εξέτασαν τους φορολογικούς συντελεστές των δέκα μεγαλύτερων εισηγμένων εταιρειών στον κόσμο με βάση τη χρηματιστηριακή τους αξία σε κάθε έναν από εννέα διαφορετικούς κλάδους. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι φόροι που καταβάλλουν οι εταιρείες συμβάλλουν λιγότερο στο να γεμίζει ο δημόσιος κορβανάς από ό,τι παλαιότερα – και ιδιαίτερα μέχρι το 2008. Σε ακόμη πιο μακροπρόθεσμο ορίζοντα το φαινόμενο αυτό είναι ακόμη πιο έντονο, αφού οι πραγματικοί συντελεστές φορολογίας επιχειρήσεων έχουν μειωθεί από το 34% το 2000 σε 24% σήμερα.
Η μεγαλύτερη μείωση καταγράφεται στη μείωση των πραγματικών φορολογικών συντελεστών των εταιρειών υψηλής τεχνολογίας και βιομηχανιών, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας. Εκεί οι πραγματικοί φορολογικοί συντελεστές εμφανίζονται μειωμένοι περίπου 13%.
