«Η Μαφία μάς θέλει νεκρούς»

Από τις ατελέσφορες εκλογές της 4^ης Μαρτίου και εξής οι πολιτικές διεργασίες, δημόσιες και παρασκηνιακές, κυριαρχούν στην ιταλική επικαιρότητα. Ο Ματέο Ρέντσι παραιτήθηκε χθες και επισήμως από την ηγεσία του PD αποκλείοντας για μια ακόμα φορά κάθε κυβερνητική σύμπραξη με τους Γκριλίνι ή τη Λέγκα, το ίδιο έκανε και ο προσωρινός αντικαταστάτης του· ο ιταλός πρόεδρος Σέρτζιο Ματαρέλα ζήτησε για ακόμα μία φορά από όλους να λειτουργήσουν με αίσθημα ευθύνης.

Την ίδια ώρα ωστόσο μαίνεται και ένας άλλος, λιγότερο προβεβλημένος πόλεμος. Τον ανέδειξε ο ανταποκριτής της «Monde» Τομά Σεντουρέν, συναντώντας κάποιους από τους 19 ιταλούς δημοσιογράφους που ζουν σήμερα υπό συνεχή αστυνομική προστασία απειλούμενοι από τη Μαφία. Ενα νοσηρό φαινόμενο που όπως σημειώνει γίνεται όλο και συχνότερο, τη στιγμή που βάσιμες υποψίες συνδέουν την Ντράγκετα με την πρόσφατη δολοφονία του νεαρού δημοσιογράφου και της συντρόφου του στη Σλοβακία.

Μαριλένα Νατάλε, 45 χρόνων, μητέρα δύο ενήλικων αγοριών, πρώην δημοσιογράφος της εφημερίδας «La Gazzetta di Caserta», νυν ρεπόρτερ του τοπικού τηλεοπτικού σταθμού της Καμπανίας Piùenne. Είκοσι χρόνια τώρα ερευνά και καταγγέλλει τις ατασθαλίες της Καμόρα –σκάνδαλα σχετιζόμενα με τη διαχείριση αποβλήτων, στημένοι δημόσιοι διαγωνισμοί κ.ο.κ. Εδώ και 13 μήνες, τέσσερις αστυνομικοί με πολιτικά τη συνοδεύουν εναλλάξ σε κάθε της βήμα. «Με θέλουν νεκρή. Για όλα φταίει αυτή η οικογένεια, μια πραγματική εγκληματική εταιρεία χόλντινγκ», λέει στον Σεντουρέν ανοίγοντας σαν φύλλα τράπουλας μπροστά του τις φωτογραφίες των μελών της οικογένειας Σκιαβόνε. Ο πάτερ φαμίλιας Φραντσέσκο Σκιαβόνε ή «Σαντοκάν», βρίσκεται στη φυλακή από το 2008, αλλά η οικογενειακή δραστηριότητα συνεχίζεται αμείωτη. Πριν από έναν χρόνο και κάτι, η αστυνομία «συνέλαβε» τον «Σαντοκάν» να μιμείται έναν πυροβολισμό στον κρόταφο αναφερόμενος στη Νατάλε. Εκείνη έστειλε στον εισαγγελέα 480 επιστολές αρνούμενη την αστυνομική προστασία. «Με εμποδίζει να δουλέψω ελεύθερα. Και οι αστυνομικοί μπορούν να αξιοποιηθούν αλλού καλύτερα». Συνεχίζει να εργάζεται ακατάπαυστα, ακόμα και στον γάμο μιας από τις θυγατέρες του Σκιαβόνε παρεισέφρησε υποδυόμενη τη λαντζέρισσα. Τον φόβο δεν τον σκέφτεται, σκέφτεται όμως τα 10 παιδιά που έχουν συνολικά οι τέσσερις άνδρες που την προστατεύουν.

Τζιοβάνι Τιτζιάν, 35 χρόνων, πατέρας ενός τρίχρονου αγοριού, δημοσιογράφος του εβδομαδιαίου περιοδικού «L’Espresso». Ζει υπό συνεχή αστυνομική προστασία από τον χειμώνα του 2011. Εργαζόταν τότε στη Μοντενα, στην Εμίλια-Ρομάνα, για τη «Gazzetta di Modena». Καλαβρέζος στην καταγωγή, είχε δει το 1989 τον πατέρα του, έναν αδιάφθορο τραπεζίτη, να δολοφονείται από τη Ντάνγκετα. Μέσα από τα άρθρα του, βάλθηκε να αποκαλύψει πώς ένας κάποιος Νίκολα Φέμια είχε βάλει χέρι στις παράνομες μπίζνες των κουλοχέρηδων στην Εμίλια-Ρομάνα. «Στον Νότο ο Φέμια μετέφερε κάθε δίμηνο τρεις τόνους κοκαΐνη. Οταν εγκαταστάθηκε στον Βορρά, όλα ξεχάστηκαν». Τον Δεκέμβριο του 2011, όμως, η Guardia di Finanza υπέκλεψε μια τηλεφωνική συνομιλία του Φέμια που δεν άφηνε αμφιβολίες: «Θα του ρίξουμε στο στόμα», διαβεβαίωνε ένα τσιράκι του. «Από τη μια μέρα στην άλλη, η ζωή μου άλλαξε. Δεν ήμουν προετοιμασμένος. Στα 29 μου, τέλος το σινεμά, τα μπαράκια, η ελευθερία… Ο τρίχρονος γιος μου φωνάζει σήμερα τους σωματοφύλακές μου “θείε”… Δεν θέλω να μεγαλώσει σε αυτό το κλίμα». Ο Νίκολα Φέμια καταδικάστηκε πέρυσι σε 26 χρόνια φυλάκιση, δήλωσε μετανοημένος και συνεργάζεται με τις Αρχές. Οι γιοι του όμως, όχι ακόμη.

Ο κατάλογος των απειλούμενων ιταλών δημοσιογράφων μεγαλώνει καθημερινά. Η οργάνωση Ossigeno έχει καταγράψει 3.537 περιπτώσεις από το 2006· συνολικά 167 δημοσιογράφοι έχουν σήμερα κάποιο επίπεδο προστασίας. Τέλη του 2017, το ιταλικό υπουργείο Εσωτερικών εγκαινίασε ένα συντονιστικό κέντρο με αποστολή την ανάλυση απειλών που δέχονται οι εκπρόσωποι του Τύπου. Ενα πρώτο θεσμικό βήμα το οποίο σύντομα ξεπέρασε η διεθνή επικαιρότητα. Στις 25 Φεβρουαρίου, ο 27χρονος σλοβάκος δημοσιογράφος Γιαν Κούτσιακ, που ετοιμαζόταν να δημοσιεύσει αποκαλυπτικά ρεπορτάζ γύρω από τη διείσδυση της Ντράνγκετα στη Σλοβακία, βρέθηκε νεκρός μέσα στο σπίτι του. Είχε δεχθεί μια σφαίρα στον θώρακα, η σύντροφός του μια σφαίρα στον αυχένα.