Στο Λονδίνο έκανε πρεμιέρα πριν από δύο χρόνια προκαλώντας ποικίλα σχόλια εξαιτίας της προσέγγισης στο ζήτημα των φύλων και της τρέλας. Εκανε όμως μεγάλη επιτυχία, ακόμα κι όταν επαναλήφθηκε λίγους μήνες αργότερα. Στην Αθήνα, η όπερα «Λουτσία ντι Λαμερμούρ» θα παρουσιαστεί από σήμερα στην Εθνική Λυρική Σκηνή ως συμπαραγωγή με τη Βασιλική Οπερα του Λονδίνου. Τη μουσική διεύθυνση έχουν οι Γιώργος Πέτρου και Ζωή Τσόκανου ενώ τον πρωταγωνιστικό ρόλο θα ερμηνεύσουν οι υψίφωνοι Χριστίνα Πουλίτση (πρώτη διανομή) και Βασιλική Καραγιάννη (δεύτερη). Η ανατρεπτική σκηνοθεσία φέρει την υπογραφή της Κέιτι Μίτσελ, μία από τις πιο αυθεντικές και ενδιαφέρουσες φωνές του ευρωπαϊκού θεάτρου. Η ίδια έκανε ένα –τηλεφωνικό –διάλειμμα από τις πρόβες της παράστασης για να μας μιλήσει.
Στη δική σας προσέγγιση συμπληρώσατε κάποια κενά που εντοπίσατε στους χαρακτήρες. Γιατί;
Οταν όλοι πλησιάζουν για πρώτη φορά τη Λουτσία, δεν καταλαβαίνουν γιατί τρελαίνεται και φαίνεται πως λείπουν σκηνές. Υπάρχει η σκηνή του γάμου όπου έχει τα λογικά της και ξαφνικά στη δεύτερη πράξη είναι τρελή. Ημουν πολύ περίεργη να βρω τι την τρέλανε. Και μετά υπήρχαν άλλα πράγματα που ήθελα να ξέρω για τη Λουτσία κι άρχισα να γίνομαι περίεργη για τον συγκεκριμένο χαρακτήρα. Τότε ξαφνικά συνειδητοποίησα ότι υπήρχαν πολλές σκηνές με άνδρες και δεν υπήρχαν αντίστοιχες με γυναίκες. Και σκέφτηκα πως θα ήταν καλό να κόβαμε τη σκηνή στα δύο, ώστε να μπορεί κάποιος να καταλάβει την εξέλιξη στην ψυχολογία της Λουτσία, αλλά την ίδια στιγμή να ενδιαφέρεται το κοινό τόσο για την ανδρική ιστορία όσο και για την γυναικεία.
Βγάλατε όμως τους γυναικείους χαρακτήρες απ’ τη θέση του θύματος που έχουν σ’ αυτήν την όπερα.
Το πρόβλημα είναι ότι οι χαρακτήρες ζουν στον 19ο αιώνα. Οι γυναίκες σ’ εκείνη την κοινωνία δεν είχαν ελευθερία, δικαιώματα, δεν ψήφιζαν. Οταν γράφτηκε η όπερα, όλες οι γυναίκες ήταν καταπιεσμένες. Οπότε δεν μπορούμε να αγνοήσουμε αυτήν την καταπίεση αλλά με ενδιέφερε πολύ η αναζήτηση της ωρίμασης του γυναικείου χαρακτήρα. Πότε δηλαδή θα αξιοποιούσαν την ευκαιρία να αναλάβουν δράση μέσα σ’ αυτήν την καταπίεση. Ετσι, λεπτομέρεια με τη λεπτομέρεια, προσπάθησα να το χτίσω αυτό.
Δικαίως χαρακτηρίζουν την προσέγγισή σας «φεμινιστική» στην όπερα;
Η λέξη φεμινισμός χρησιμοποιείται τελευταία και είναι ένα πολύ περίπλοκο κίνημα με τέσσερις φάσεις ιστορικά. Εγώ μεγάλωσα στην εποχή του δευτερογενούς φεμινισμού, τη δεκαετία του 1970, με βασικό αίτημα την οικονομική και κοινωνική ισότητα των γυναικών. Νομίζω ο τίτλος φεμινίστρια δεν είναι χρήσιμος για να περιγράψει αυτό που κάνω. Το ότι δείχνω δηλαδή στο σύγχρονο κοινό πράγματα ώστε τα όνειρα, το φύλο, οι αξίες να μπορούν να μπουν στο τραπέζι. Το φύλο μου μετράει πολύ στους άλλους για να κατανοήσουν την προσέγγιση που έχω. Για μένα το συναρπαστικό είναι πως ακόμα και σε μια τόσο παραδοσιακή και συντηρητική μορφή τέχνης όπως η όπερα, καλωσορίζουν αυτές τις νέες αποδόσεις. Εγώ δεν κάνω κριτική. Αγαπάω την παλιά καλή παραγωγή της όπερας, που είναι ενδιαφέρουσα, όπως και η πιο ριζοσπαστική. Νομίζω πως πρέπει να έχουμε ποικιλία και οι φωνές των ανδρών και των γυναικών να ακούγονται ίσα.
Αρκετοί σας κατηγορούν ότι θέλετε να σοκάρετε το κοινό χρησιμοποιώντας τόσο αίμα επί σκηνής.
Νομίζω πως ήθελα να δείξω ξεκάθαρα την ψυχολογία μέσα στην ιστορία, μ’ έναν πολύ δυναμικό τρόπο (σ.σ. σεβόμενοι την παράκλησή της δεν αποκαλύπτουμε την εξήγηση για το αίμα επί σκηνής). Δεν μ’ ενδιαφέρει να προκαλέσω. Με ενδιαφέρει πραγματικά το πώς αντιπροσωπεύονται οι γυναίκες επί σκηνής. Οπως με ενδιαφέρει το πώς οι μη λευκοί ή οι άνθρωποι με αναπηρίες δεν εκπροσωπούνται επί σκηνής στην όπερα. Μ’ ενδιαφέρουν πολλά πράγματα που συμβαίνουν έξω από τα θέατρα και νομίζω πως η συζήτηση γι’ αυτά πρέπει να μπει και στα θέατρα. Νομίζω πως ζούμε σε μια συναρπαστική εποχή.
Θεωρείτε πως με την δουλειά σας στη «Λουτσία ντι Λαμερμούρ» αποκαταστήσατε λίγο τη σημασία της ως όπερας; Γιατί για αρκετά χρόνια ήταν υποτιμημένη.
Ελπίζω να αποκατέστησα λίγο την ευφυΐα της και την ωρίμασή της. Οταν οι άνθρωποι μιλούν για την τρέλα και όταν αυτή παρουσιάζεται κλινικά, νομίζω πως το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να εξηγήσουμε γιατί το μυαλό του ανθρώπου χάνεται μ’ έναν ελαφρώς πιο μοντέρνο τρόπο, πιο αληθινό για τους ανθρώπους με πραγματικά ψυχικά προβλήματα.

INFO

}«Λουτσία ντι Λαμμερμούρ», από σήμερα και στις 16, 17, 18, 21, 23, 24, 28/3 στις 20.00. Κέντρο Πολιτισμού Iδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Λεωφόρος Συγγρού 364, τηλ. 2130885700, είσοδος 10-80 ευρώ

Τελευταία Νέα