Τα γεράκια και ο κύκλος των χαμένων στελεχών

Ο κύκλος των χαμένων στελεχών της κυβέρνησης Τραμπ διευρύνθηκε χθες με την, από καιρό αναμενόμενη, απομάκρυνση από το τιμόνι του υπουργείου Εξωτερικών του Ρεξ Τίλερσον. Αντικαθίσταται από έναν πολύ πιο σκληρό και συντηρητικό πολιτικό, τον μέχρι τώρα διευθυντή της CIA Μάικ Πομπέο, που έχει στενή σχέση με τον Τραμπ και έχει ταχθεί υπέρ των βασανιστηρίων, καθώς και υπέρ της κατάργησης διεθνών συμφωνιών όπως αυτή με το Ιράν. Στη θέση του στη CIA πάει η υποδιευθύντρια Τζίνα Χάσπελ, με τους αναλυτές να θεωρούν πως έτσι δύο γνωστά «γεράκια» λαμβάνουν περίοπτη θέση γύρω από τον πρόεδρο των ΗΠΑ.

Επειτα από δημόσιες διαφωνίες για θέματα όπως η Βόρεια Κορέα, η Ρωσία και το Ιράν, ο Τραμπ αποφάσισε να προχωρήσει στη μεγαλύτερη αλλαγή στο υπουργικό του συμβούλιο στους 13 μήνες της θητείας του στον Λευκό Οίκο, λίγες ημέρες αφότου μόνος του αποφάσισε να συναντήσει τον βορειοκορεάτη ηγέτη Κιμ Γιονγκ Ουν. Σύμφωνα με πηγές του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, η αποπομπή έγινε τώρα ώστε η νέα ομάδα του υπουργείου να είναι έτοιμη για τις διαπραγματεύσεις με τον Κιμ. Οι φήμες για τις κακές σχέσεις του 65χρονου Τίλερσον –που ήταν επί χρόνια στέλεχος της πετρελαϊκής ExxonMobil χωρίς να διαθέτει καμία πολιτική εμπειρία –και του προέδρου των ΗΠΑ είχαν προκαλέσει από το καλοκαίρι φήμες για την αποχώρησή του, οι οποίες κορυφώθηκαν πριν από λίγους μήνες, όταν έγινε γνωστό πως είχε χαρακτηρίσει «πανίβλακα» τον Τραμπ. Μάλιστα, λίγο μετά την αποπομπή Τίλερσον, ο Τραμπ απέλυσε και τον εκπρόσωπο του Τίλερσον στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ Στιβ Γκόλσταϊν, επειδή δεν του άρεσαν οι δηλώσεις του για την απομάκρυνση του υπουργού, οι οποίες έρχονταν σε αντίθεση με την επίσημη εκδοχή. Το θέμα σχολίασε ακόμα και ο υφυπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Μίχαελ Ροτ, ο οποίος θεωρεί πως η αποπομπή Τίλερσον δεν θα οδηγήσει σε βελτίωση τις τεταμένες σχέσεις των ΗΠΑ με τη Γερμανία.

Ετσι, με τον γνωστό του τρόπο, δηλαδή μέσω twitter, ο Τραμπ ανακοίνωσε την αντικατάσταση του Τίλερσον από τον Μάικ Πομπέο, με τον οποίο «είμαστε στο ίδιο μήκος κύματος». Ο 54χρονος Πομπέο, που συμμετείχε στο υπερσυντηρητικό κίνημα Tea Party, είχε πρωτοστατήσει στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του 2016 στις επιθέσεις εναντίον της Χίλαρι Κλίντον. Είναι απόφοιτος της Στρατιωτικής Ακαδημίας West Point και απ’ όλα τα στελέχη των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών θεωρείται εκείνος με τη μεγαλύτερη αφοσίωση στον Τραμπ. Εχει επανειλημμένα ζητήσει την κατάργηση της συμφωνίας για τα πυρηνικά του Ιράν –μάλιστα θεωρεί την ιρανική κυβέρνηση ίδια με το Ισλαμικό Κράτος και τους τζιχαντιστές -, έχει υποστηρίξει πως οι εικονικοί πνιγμοί δεν είναι βασανιστήρια και είχε ταχθεί εναντίον του περιορισμού των πρακτικών παρακολούθησης του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας.

Ομως και η γυναίκα που τον διαδέχεται στο τιμόνι της CIA, η Τζίνα Χάσπελ –η πρώτη γυναίκα σε αυτή τη θέση –είναι οπαδός των βασανιστηρίων. Ηταν παλαιότερα υπεύθυνη για τις επιχειρήσεις σε μυστικές φυλακές της CIA, όπου οι κρατούμενοι βασανίζονταν σκληρά. Οπως είχε αποκαλύψει η «Washington Post», η 61χρονη Χάσπελ είχε αναμειχθεί το 2005 στην καταστροφή ενοχοποιητικών βίντεο με βασανιστήρια που είχαν εφαρμοστεί σε πολλούς κρατουμένους, κυρίως σε μυστική φυλακή της Ταϊλάνδης.

Η επιλογή όλο και πιο σκληροπυρηνικών μελών για να στελεχώσουν την κυβέρνηση και τον Λευκό Οίκο γίνεται ενώ οργιάζουν οι φήμες για το πως ο πρόεδρος Τραμπ δεν μπορεί να παρακολουθήσει ούτε καν τις ενημερώσεις για την ασφάλεια ή για φλέγοντα θέματα και ενώ οι ομάδες που δρουν στο περιβάλλον του έχουν αποδυθεί σε έναν αγώνα εξόντωσης η μία της άλλης. Οταν είχε επιλέξει τον Τζον Κέλι για να βάλει τάξη στον αποδιοργανωμένο Λευκό Οίκο, όλοι πίστευαν πως ο εν αποστρατεία στρατηγός των πεζοναυτών θα ήταν ιδανικός για τη θέση. Ομως ακόμα και αυτός φαίνεται ότι δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το χάος της προεδρίας.

Ο Τίλερσον (και ο εκπρόσωπός του Γκόλσταϊν) είναι οι τελευταίοι σε μια σειρά αξιωματούχων που παραιτήθηκαν ή απολύθηκαν τους τελευταίους 13 μήνες. Σε αυτούς περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, ο στενότατος φίλος και υπεύθυνος στρατηγικής Στιβ Μπάνον, ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας Μάικλ Φλιν, ο διευθυντής του FBI Τζέιμς Κόμεϊ, ο επιτελάρχης του Λευκού Οίκου Ράινς Πρίμπους, ο υπουργός Υγείας Τομ Πράις, οι διευθυντές επικοινωνίας Χόουπ Χικς και Αντονι Σκαραμούτσι, ο επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Οικονομίας Γκάρι Κόουν και ο εκπρόσωπος Τύπου Σον Σπάισερ.

Και έτσι σύμβουλοι και υπουργοί έρχονται και φεύγουν κατά τα γούστα του προέδρου, με τα στελέχη του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος να απελπίζονται όλο και περισσότερο για αυτή τη θητεία και τα διαρκή προβλήματα που εμφανίζονται. Σε μια προσπάθεια να κλείσουν κάποια μέτωπα, οι Ρεπουμπλικανοί στην ειδική επιτροπή της Βουλής έκλεισαν άρον-άρον τις έρευνες για τυχόν συνεργασία του προεκλογικού επιτελείου του Τραμπ με τη Ρωσία –παρότι συνεχίζεται η έρευνα του ειδικού ανακριτή Ρόμπερτ Μιούλερ για την υπόθεση. Σαν να μην τρέχει τίποτα, ο Τραμπ υπαναχώρησε χθες από προηγούμενη δήλωσή του για έλεγχο των όπλων, λέγοντας ότι δεν υπάρχει πολιτική στήριξη.

Πίσω απ’ όλα αυτά ελλοχεύει το σκάνδαλο με τις αποκαλύψεις της πορνοστάρ Στόρμι Ντάνιελς, η οποία είχε πληρωθεί 130.000 δολάρια από τον δικηγόρο του Τραμπ για να μην αποκαλύψει λεπτομέρειες της ερωτικής τους σχέσης την περίοδο που γέννησε η σύζυγός του Μελάνια. Τώρα η Ντάνιελς θελει να επιστρέψει τα χρήματα προκειμένου να είναι ελεύθερη να αφηγηθεί –αναμφισβήτητα έναντι πολύ μεγάλου ποσού –όλες τις λεπτομέρειες οι οποίες θα εκθέσουν έναν πρόεδρο που αρνείται επιμόνως πως είχε τέτοιου είδους σχέση.