Εκτόνωση στο πάρα πέντε

«Τέλος καλό, όλα καλά» λένε στο Κίνημα Αλλαγής –έστω και στο παρά πέντε. Η οδύσσεια των οργανωτικών του νέου φορέα, που άρχισε όταν διαπιστώθηκε διαφωνία ανάμεσα στους σχηματισμούς που τον απαρτίζουν για τον τρόπο με τον οποίο θα προκύψουν τα όργανα, έλαβε τέλος λίγες μόλις ημέρες πριν από την έναρξη του ιδρυτικού Συνεδρίου. Οι προηγούμενες μέρες αποδείχθηκαν ιδιαίτερα κρίσιμες, επιβεβαιώνοντας όσους ήθελαν τη «γέννηση» του νέου φορέα να αποτελεί μια επίπονη διαδικασία, που δεν αφορά μόνο το ΠΑΣΟΚ, αλλά και τους υπόλοιπους κομματικούς σχηματισμούς που απαρτίζουν το Κίνημα Αλλαγής. Η ιδιομορφία του, με την εκλογή αρχηγού να προηγείται της δημιουργίας δομών, δημιούργησε μικρότερα και μεγαλύτερα ζητήματα που άργησαν να βρουν λύση. Φάνηκε, όμως, πως στο τέλος όλοι συνειδητοποίησαν ότι, σε περίπτωση «πολιτικού ατυχήματος», είχαν περισσότερα να χάσουν παρά να κερδίσουν. Από τη Δευτέρα, μετά το τέλος του Πολιτικού Συμβουλίου των έξι (Γεννηματά, Θεοδωράκης, Καμίνης, Ανδρουλάκης, Παπανδρέου, Θεοχαρόπουλος), οι στενοί συνεργάτες τους προσπαθούσαν να βρουν λύση για την επόμενη μέρα. Τελικά, με την υποχώρηση όλων των πλευρών, αυτή βρέθηκε χθες το απόγευμα, όπου, σε νέα συνεδρίαση, τα μέλη του Πολιτικού Συμβουλίου συμφώνησαν σε «συνθετική αναλογική εκπροσώπηση όλων των δυνάμεων χωρίς αποκλεισμούς», στέλνοντας μήνυμα «ενότητας και πίστης στο νέο εγχείρημα».

Ο τρόπος ανάδειξης

Το μεγαλύτερο ζήτημα για τα όργανα είχε να κάνει με τον τρόπο ανάδειξής τους. Δυνάμεις μέσα στον νέο φορέα –κατά κύριο λόγο το Ποτάμι –θεωρούσαν πως η Κεντρική Επιτροπή έπρεπε να οριστεί αναλογικά σ’ αυτή τη μεταβατική φάση, καθώς οι σύνεδροι δεν γνώριζαν ο ένας τον άλλο και η όλη διαδικασία θα μπορούσε να καταλήξει σε μια «μάχη μηχανισμών ανάμεσα στα διάφορα πασοκικά στρατόπεδα». Η άλλη πλευρά, με βασικό εκπρόσωπο τον Νίκο Ανδρουλάκη, είχε ταχθεί σταθερά υπέρ της εκλογής της από το σώμα των συνέδρων, θεωρώντας την εκλογή από τη βάση απαραίτητη για τη νέα κεντροαριστερή αρχή. Η ματαίωση της εκλογής των συνέδρων, προγραμματισμένη για την περασμένη Κυριακή, έθετε τις βάσεις για το πρώτο. Στο Πολιτικό Συμβούλιο της Δευτέρας, όμως, η Φώφη Γεννηματά ξεκαθάρισε πως αναλογικός ορισμός θα γινόταν μόνο έπειτα από ομόφωνη απόφαση, βάσει μιας συνθετικής πρότασης. Σε εναλλακτική περίπτωση, η Κεντρική Επιτροπή θα προέκυπτε μέσω καθολικής εκλογής, με ελάχιστο ποσοστό αναλογικότητας 5%-6% για τα κόμματα και 1% για τους μικρότερους σχηματισμούς.

Τότε, για πρώτη φορά, φάνηκε η διάσταση απόψεων σχετικά με τα ποσοστά: οι υποψήφιοι θεωρούσαν πως η εκπροσώπησή τους έπρεπε να κριθεί με βάση τη δύναμη της υποψηφιότητάς τους στις εκλογές του Νοεμβρίου, ενώ οι επικεφαλής κομμάτων και σχηματισμών με βάση την κομματική τους δύναμη. Η διαπραγμάτευση ήταν σκληρή και κατά στιγμές έντονη, με την πλευρά της Φώφης Γεννηματά να προσπαθεί για τη μέγιστη δυνατή σύγκλιση. Αντιδράσεις υπήρξαν κυρίως από το Ποτάμι και τη ΔΗΜΑΡ και, μέχρι την Τρίτη το απόγευμα, μια εκκρεμότητα που κανονικά θα έπρεπε να έχει λήξει εδώ και καιρό, βρισκόταν ακόμα ανοιχτή.

Αίσθηµα ανασφάλειας

Η συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Ποταμιού εκείνο το βράδυ κράτησε σχεδόν τέσσερις ώρες. Τα στελέχη ενημέρωσαν τους βουλευτές για τις διαφωνίες, σε μια ευρεία συζήτηση που είχε να κάνει και με το μέλλον του νέου φορέα, με τον κάθε συμμετέχοντα να διατυπώνει τις απόψεις του. Κατάληξη δεν υπήρχε και αυτό δημιούργησε ακόμα μεγαλύτερη ανησυχία στους υπολοίπους, που έβλεπαν τον χρόνο να περνάει χωρίς η Σεβαστουπόλεως να έχει αποφασίσει τις επόμενες κινήσεις της –με δεδομένο πως ο Σταύρος Θεοδωράκης δεν σκεφτόταν σε καμία περίπτωση τις εκλογές για την ανάδειξη των οργάνων. Οι φήμες, δε, για κακό κλίμα μεταξύ Γεννηματά και Θεοδωράκη και οι φόβοι για αποχώρηση του Ποταμιού δημιούργησαν ένα επιπλέον αίσθημα ανασφάλειας. Παράλληλα, το ζήτημα της συνάντησης του επικεφαλής του Ποταμιού με τον Αλέξη Τσίπρα, παρότι είχε ξεκαθαριστεί, προκαλούσε ακόμα συζητήσεις, με πολλούς να αναρωτιούνται μήπως, εκτός από οργανωτικό, υπάρχει και πολιτικό θέμα. Τίποτα από αυτά, ωστόσο, δεν επιβεβαιώθηκε. Χθες το μεσημέρι, ύστερα από σχεδόν σαράντα οκτώ ώρες διαβουλεύσεων, φάνηκαν οι πρώτες ενδείξεις για λήξη συναγερμού, με τη Φώφη Γεννηματά να συγκαλεί εκ νέου συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου για να κλείσει, ουσιαστικά και επικοινωνιακά, το θέμα. Η επικεφαλής το πήρε πάνω της, γνωρίζοντας πως αν το ζήτημα παρέμενε άλυτο, θα δημιουργούσε επιπλέον προβλήματα και μια εικόνα εσωστρέφειας που καμία πλευρά δεν έκρινε ευνοϊκή. Παρότι το κλίμα στη συνεδρίαση, κεκλεισμένων των θυρών, ήταν στην αρχή αρκετά μουδιασμένο –κάθε πλευρά άλλωστε είχε εξαντλήσει τα περιθώρια διαπραγμάτευσης –τα μέλη του Πολιτικού Συμβουλίου ήρθαν σε συμφωνία, αποφασίζοντας τη «συνθετική αναλογική εκπροσώπηση» των δυνάμεων στην Κεντρική Επιτροπή που θα προκύψει τις επόμενες μέρες. Οπως όλα δείχνουν, ιδιαίτερα κερδισμένο, ως κοινοβουλευτικό κόμμα, αναδεικνύεται το Ποτάμι, ενώ ακόμα και τα μικρότερα κόμματα κέρδισαν ένα ελάχιστο ποσοστό εκπροσώπησης.

Διαφωνίες και ενστάσεις

Αυτό δεν σημαίνει πως όλες οι πλευρές είχαν την ίδια άποψη. Το ενδεχόμενο εκλογών για την ανάδειξη της Κεντρικής Επιτροπής έβρισκε σθεναρή αντίδραση τόσο στον Σταύρο Θεοδωράκη όσο και στον Γιώργο Παπανδρέου. Από την άλλη, ο Νίκος Ανδρουλάκης, ο οποίος δεν παρέστη στη συνεδρίαση, αλλά είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τα μέλη, τόνισε πως ο ίδιος ήταν υπέρ της εκλογής. «Θα ήθελα εκλογές, αλλά από την ώρα που συμφωνείτε, εγώ δεν θα φέρω αντίρρηση», ανέφερε χαρακτηριστικά ο ευρωβουλευτής, ξεκαθαρίζοντας πως δεν έφερνε προσκόμματα στη διεξαγωγή του Συνεδρίου. Ενστάσεις προέβαλε και ο Γιώργος Καμίνης, ο οποίος κάλεσε τα υπόλοιπα μέλη να «μην ξεχνούν τις εκλογές του Νοεμβρίου», ζητώντας κατανομή της Κεντρικής Επιτροπής βάσει της εκλογικής διαδικασίας –δεν προέβαλε, ωστόσο, άλλες αντιρρήσεις, επιλέγοντας, σύμφωνα με συνεργάτες του, «να μην κινηθεί εκβιαστικά, βάζοντας μπροστά την ενότητα του εγχειρήματος». Στο κλίμα της ενότητας ήταν και η τελική ανακοίνωση που εκδόθηκε: «Κοινή συνισταμένη στις τοποθετήσεις όλων των μελών του, αποτέλεσε η ανάγκη για μια διαδικασία που θα έχει ως προτεραιότητα τις απαντήσεις στα προβλήματα της χώρας και θα ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των προοδευτικών πολιτών», ανέφεραν χαρακτηριστικά τα μέλη του Πολιτικού Συμβουλίου, τονίζοντας επίσης πως για την τελική σύνθεση των οργάνων «λαμβάνονται υπόψη τα κόμματα και οι κινήσεις που είχαν την αρχική πρωτοβουλία, καθώς και τα αποτελέσματα της εκλογικής διαδικασίας της 12ης Νοεμβρίου με τη συμμετοχή 212.000 πολιτών».

Ευέλικτο σχήµα

Σύμφωνα με τα όσα αποφασίστηκαν, η Κεντρική Επιτροπή θα απαρτίζεται από 351 άτομα, που μαζί με τους βουλευτές και τον γραμματέα αναμένεται να φτάσουν σχεδόν τους 400. Παράλληλα κλείδωσε η δημιουργία μιας μεγάλης σε μέγεθος Εκτελεστικής Γραμματείας, η οποία αντί για 21 μέλη θα απαρτίζεται πλέον από 40. Ενδιαφέρον στοιχείο για την επόμενη μέρα του φορέα είναι η παραμονή του εξαμελούς Πολιτικού Συμβουλίου ως έχει. Λόγω του μεγέθους τόσο της Κεντρικής Επιτροπής όσο και της Εκτελεστικής Γραμματείας, το μικρό, αλλά ευέλικτο σχήμα του Συμβουλίου αναδεικνύεται σε βασικό παράγοντα της επόμενης φάσης του νέου κεντροαριστερού φορέα.

Με τα τελευταία οργανωτικά ζητήματα να έχουν κλείσει και το Συνέδριο να πλησιάζει, τα στελέχη ρίχνουν το βάρος στην παρουσίαση της εναλλακτικής προοδευτικής πρότασης για τη χώρα. Η παράλληλη εκδήλωση του ΣΥΡΙΖΑ το Σάββατο κάθε άλλο παρά τα πτοεί, καθώς η Χαριλάου Τρικούπη θεωρεί πλέον σαφές πως το κυβερνών κόμμα προσπαθεί με κάθε τρόπο να χαλάσει την επίσημη πρώτη του Κινήματος Αλλαγής –και αυτό εντείνει ακόμα περισσότερο τις προετοιμασίες για την Παρασκευή.