Να που ξαφνικά το απόφθεγμα του Μαρξ ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα έρχεται στο επίκεντρο μετά τις απίστευτες εικόνες του πιστολέρο προέδρου του ΠΑΟΚ στη Θεσσαλονίκη. Γιατί ήταν εκεί στην ίδια πόλη που πριν από ακριβώς 105 χρόνια, στις 18 Μαρτίου 1913, ένας άλλος πιστολέρο, ο Αλέξανδρος Σχινάς, λιγότερο πλούσιος βέβαια από τον Ιβάν Σαββίδη αλλά εξίσου αγνώστων κινήτρων, ηθικών αυτουργών και πραγματικών αφεντικών, πυροβόλησε και σκότωσε τον Βασιλέα Γεώργιο Α’ βυθίζοντας από τη μια στιγμή στην άλλη την Ελλάδα στο χάος μόλις εκείνη είχε θριαμβεύσει στους Βαλκανικούς Πολέμους. Λίγο μετά και λίγο βορειότερα ένας άλλος πιστολέρο πυροβολούσε τον διάδοχο της Αυστροουγγαρίας και άνοιγε τις πύλες της κολάσεως: ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος μόλις ξεκινούσε. Και πάλι, όπως και στην περίπτωση του Σχινά, τα πραγματικά ερωτήματα έμειναν μέχρι σήμερα αναπάντητα: Το έκανε μόνος του; Τον έβαλαν; Και, αν ναι, ποιος;

Ο Σχινάς συνελήφθη, αλλά το κακό είχε ήδη γίνει: η Ελλάδα, από τις ώρες της μεγάλης της δόξας εισερχόταν τώρα με την ταχύτητα του φωτός στην εποχή της καταστροφής του Εθνικού Διχασμού. Αν και μάθαμε από την πρώτη στιγμή τι έγινε, 105 χρόνια αργότερα δεν έχουμε μάθει ακόμα γιατί έγινε. Ο ίδιος ο Σχινάς επισήμως αυτοκτόνησε πηδώντας από τον σταθμό της Χωροφυλακής όπου τον κρατούσαν. Και το ανακριτικό υλικό; Ο,τι είχε μαζευτεί στις έρευνες, μαζί με την απόρρητη κατάθεσή του, κάηκε ολοσχερώς σε μία… τυχαία πυρκαγιά που, κατά διαβολική σύμπτωση, εκδηλώθηκε στην καμπίνα που το φύλαγαν κατά τη μεταφορά του στην Αθήνα με το ατμόπλοιο «Ελευθερία». Η απορία λοιπόν έκτοτε παραμένει: είχαν βάση οι εικασίες που ήθελαν τη Γερμανία πίσω από την εκτέλεση του Γεωργίου Α’ προκειμένου να φύγει ένα πολύ μεγάλο εμπόδιο από τη μέση για να παραμείνει η Ελλάδα ουδέτερη ή και να συνταχθεί τελικά με τις Κεντρικές Αυτοκρατορίες στον επερχόμενο Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο που λίγο μετά θα ξεκινούσε με αφορμή την άλλη πιστολιά, εκείνη στο Σαράγεβο;

Τα κουμπούρια δεν είναι αθώα. Και η Ελλάδα, τα Βαλκάνια αλλά και ο κόσμος έχουν πικρή ιστορία από τους διαφόρους πιστολέρος. Ειδικά αυτούς που ανακατεύονται με πράγματα μεγαλύτερα από το μπόι τους και που δεν είναι ξεκάθαρο ποιος τους έχει βάλει το όπλο στο χέρι ή, έστω, στη ζώνη. Και όπου όπλο δεν σημαίνει αναγκαστικά μόνο περίστροφο: μπορεί ενίοτε να σημαίνει και σχέσεις με δυνάμεις που έχουν τη δική τους ατζέντα για την περιοχή.

Αυτά είναι που πρέπει να φωτιστούν τώρα περισσότερο από καθετί μετά το περιστατικό της Τούμπας. Και, υπό αυτή την έννοια, ευτυχώς που κατέβηκε ο Ιβάν με το περίστροφο στο γήπεδο αν είναι επιτέλους να ψάξουμε τι πραγματικά συμβαίνει εκεί. Για αρχή, λ.χ., μπορεί να ρωτήσει κανείς τοπικούς παράγοντες και βουλευτές της Μακεδονίας: έκανε ποτέ ο πρόεδρος του ΠΑΟΚ αυτονομιστικά κηρύγματα; Μοίρασε λεφτά δεξιά και αριστερά και μίλησε για το κράτος της Αθήνας και για τους Βορειοελλαδίτες που είναι δήθεν «διαφορετικοί» και πρέπει να «απαλλαγούν» από αυτό; Εκανε λόγο για τέτοιο κόμμα; Εγιναν αυτά ή δεν έγιναν;

Εκεί βρίσκονται τα αληθινά μεγάλα ερωτήματα. Και εκεί θα φανεί αν είχε δίκιο ο Μαρξ: Μήπως τελικά δεν είναι φάρσα: το ακριβώς αντίθετο μάλιστα.

Τελευταία Νέα