Δάκρυα

Η δήλωση του υπουργού είναι συγκινητική και διακηρυκτική. Η ανθρώπινη ζωή δεν μπορεί να συναρτάται από συμφέροντα διακινητών, δεν μπορούμε ούτε πρέπει να συνηθίσουμε να χάνονται παιδιά στα νερά του Αιγαίου, η λύση βρίσκεται στα μέτρα προστασίας των ανθρώπων και στο αμείλικτο χτύπημα των κυκλωμάτων διακίνησης, μπλα μπλα μπλα. Και μετά;

Το βασικό επιχείρημα υπέρ της συμφωνίας της ΕΕ με την Τουρκία για το Προσφυγικό ήταν ώς τώρα ότι είχε μειωθεί η ροή προσφύγων και μεταναστών. Τα στοιχεία όμως δείχνουν ότι αυτό έχει αρχίσει να αλλάζει. Ο αριθμός των προσφύγων που έφτασαν στα ελληνικά νησιά μέσω του Αιγαίου το δεύτερο εξάμηνο του 2017 ήταν αρκετά αυξημένος σε σχέση με το ίδιο διάστημα του 2016. Αναμενόμενο είναι λοιπόν να σημειώνονται και τραγωδίες όπως η τελευταία στο Αγαθονήσι. Τι φταίει;

Η συνήθης απάντηση είναι ότι ο Ερντογάν ανοιγοκλείνει κατά βούληση τη στρόφιγγα για να εκβιάζει την Ευρώπη. Τι πρόβλημα όμως έχει τώρα; Ο στρατός του κατέλαβε την Αφρίν και δεν κουνήθηκε κανείς. Ο ίδιος απειλεί κάθε τόσο την Ελλάδα και την Ευρώπη και εισπράττει ως απάντηση μόνο κάτι μισόλογα επειδή όλοι τον έχουν ανάγκη. Δημοσιογράφοι και διανοούμενοι καταδικάζονται καθημερινά στη χώρα του και οι μόνοι που διαμαρτύρονται είναι κάτι ανθρωπιστικές οργανώσεις.

Πιο πιθανή είναι λοιπόν η εκδοχή που δημοσιεύει κατά καιρούς ο γερμανικός Τύπος: ο αριθμός των προσφύγων αυξάνεται επειδή η Αθήνα στέλνει το «λάθος» μήνυμα. Από τους 60.000 πρόσφυγες που έχουν φτάσει στα ελληνικά νησιά μετά την υπογραφή της συμφωνίας με την Τουρκία, μόλις 1.570 έχουν επιστραφεί στην Τουρκία. Για λόγους ανθρωπιστικούς: οι δικαστές εγκρίνουν πολλές αιτήσεις ασύλου επειδή δεν θεωρούν την Τουρκία ασφαλή χώρα. Και για λόγους νομικούς: η ελληνική νομοθεσία δίνει το περιθώριο στους ενδιαφερόμενους να ασκούν εφέσεις που μπορεί να πάρουν και χρόνια για να εκδικαστούν.

Την ίδια στιγμή, δεν λειτουργεί ούτε η προώθηση προσφύγων στις ευρωπαϊκές χώρες: από τους 120.000 που έπρεπε να δεχθούν, έχει μεταφερθεί μόλις το ένα τέταρτο. Και ο λόγος είναι φυσικά ο φόβος των λαϊκιστών. Κάπως έτσι ο Εμανουέλ Μακρόν, από εκεί που εκθείαζε τη Μέρκελ για τη γενναιοδωρία της, έχει κάνει σήμερα στροφή 180 μοιρών.

Ας είμαστε λοιπόν ρεαλιστές: όσα δάκρυα κι αν χύσουμε, όσες δηλώσεις κι αν κάνει ο Δημήτρης Βίτσας, όσες συμφωνίες κι αν υπογράφονται με καθεστώτα όπως της Τουρκίας ή της Λιβύης, πρόσφυγες θα εξακολουθήσουν να διακινδυνεύουν τη ζωή τους για να φύγουν από την κόλαση. Μόνο από την τουρκική επίθεση στην Αφρίν έμειναν χωρίς φαγητό και στέγη 200.000 άνθρωποι. Εσείς τι θα κάνατε αν ήσασταν στη θέση τους; Θα λέγατε στα παιδιά σας να κάνουν υπομονή για να ξαναχτίσετε όλοι μαζί με κέφι τη χώρα σας από την αρχή;