«Χωρίς πολιτική, ποδόσφαιρο δεν μπορεί να υπάρξει»

Το «Αριστερά, Πολιτική και Ποδόσφαιρο», που έγραψε ο φιλέρευνος συγγραφέας και δημοσιογράφος Θανάσης Κ. Κάππος, είναι ένα σπονδυλωτό βιβλίο που συγκεντρώνει 17 ιστορίες πολιτικής και ποδοσφαίρου με άξονα τηνΑριστερά. Σπαρταριστό, συγκινητικό, με εκπλήξεις, όπως η μαρτυρία του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα για τη σχέση του με την μπάλα, ξεκλειδώνει μια αθέατη όψη του αθλήματος ως μέρους μιας λαϊκής συλλογικής κουλτούρας ενώ φωτίζει και στιγμές όπου οι ποδοσφαιριστές και οι οπαδοί έπαιρναν ή παίρνουν θαρρετά θέση για τα πολιτικά –συχνά με τεράστιο κόστος όπως ο θρύλος του Ολυμπιακού και αριστερός αγωνιστής Νίκος Γόδας που εκτελέστηκε το 1948. Για την ακρίβεια, ο Κάππος ολοκληρώνει μια τριλογία, αφού έχουν προηγηθεί δύο ακόμη βιβλία με παρόμοιο περιεχόμενο. Εδώ βέβαια, ξεφυλλίζοντάς το, μπορείς να δεις τι λέει για την μπάλα το αριστερό συγκρότημα τωνSocial Waste,oυπουργός Επικρατείας Δημήτρης Λιάκος που προλογίζει με μια έννοια το πόνημα, ο παλαίμαχος Σάββας Παπάζογλου ή τοCheGuevaraClubτου Πανσερραϊκού που ιδρύθηκε πριν έντεκα χρόνια και σήμερα έχει 1.000 μέλη και πλούσια κοινωνική δράση με αιμοδοσία, κοινωνική κουζίνα και με κορυφαία στιγμή την αποστολή ενός φορτηγού με νερά και ρούχα σε μετανάστες στην Ειδομένη! Για την Ιστορία, και όπως μαθαίνουμε από το βιβλίο επίσης, ο Αλέξης Τσίπρας εκτός από Παναθηναϊκός δηλώνει και Σαν Πάουλι αλλά και από Ισπανία Ράγιο Βαγεκάνο (ομάδα και των Ποδέμος) ενώ από Αγγλία Λιβερπουλ. Δηλώνει επίσης αποφασισμένος να πατάξει τις κακές πλευρές του επαγγελματικού ποδοσφαίρου, αν και αυτό το στοίχημα παραμένει μετέωρο σε μια φάση κιόλας που το πρωτάθλημα έχει διακοπεί, χωρίς να διαφαίνεται προοπτική κανονικοποίησης και εξυγίανσης.

Αριστερά και ποδόσφαιρο. Σε πρώτη ανάγνωση μοιάζουν ασύμβατα. Υπάρχει μια αίσθηση πως οι αριστεροί δεν ασχολούνται με την μπάλα που τη θεωρούν απλώς τερέν επιχειρηματικών αντιθέσεων. Εσείς τι λέτε;

Σε καμία περίπτωση. Η Αριστερά και το ποδόσφαιρο είναι δύο έννοιες βαθύτατα συνδεδεμένες. Το ποδόσφαιρο παραμένει και θα παραμένει το «μπαλέτο των φτωχών». Από τις φαβέλες της Βραζιλίας μέχρι και τα πιο απομακρυσμένα γήπεδα στην Αφρική, θα μαγεύει τις φτωχές και λαϊκές μάζες. Οταν μίλησα με τον Σάββα Παπάζογλου και μου θύμισε για το ποδόσφαιρο και την Αριστερά στην Κατοχή, το «αντιστασιακό ντέρμπι» του 1942 ανάμεσα σε Παναθηναϊκό και ΑΕΚ, την αγανάκτηση του κόσμου απέναντι στη γερμανική κατοχή, την ιστορία της Δυναμό Αιγάλεω, εκείνης της παράξενης ομάδας που δεν μακροημέρευσε στη λαϊκή γειτονιά του Αιγάλεω την περίοδο της Κατοχής. Νομίζω πως είναι η καλύτερη απάντηση στο δεύτερο μέρος της ερώτησής σας.

Πείτε μας την πιο συγκινητική ιστορία μπάλας και Αριστεράς που συλλέξατε.

O Βιθέντε Ντελ Μπόσκε, ο σημαντικότερος για μένα ισπανός προπονητής των τελευταίων δεκαετιών. Ενας αντι-σταρ αριστερός, προοδευτικός άνθρωπος, που κέρδισε τα πάντα ως ποδοσφαιριστής και προπονητής εντός και εκτός Ισπανίας. Σε ένα σκληρό περιβάλλον όπως αυτό της Πριμέρα Ντιβιζιόν και με δεκάδες ναρκοθετήσεις σε καθημερινή βάση ακόμη και σε ραδιοφωνικές συνεντεύξεις, ο Ντελ Μπόσκε κατάφερνε πάντα να βγαίνει νικητής. Μια μοναδική ποδοσφαιρική και εκτιμώ πολιτική ικανοποίηση για τον ίδιο. Νομίζω ένα από τα ιδανικότερα παραδείγματα που πιστοποιούν τη διαχρονική σχέση ανάμεσα στο ποδόσφαιρο και την Αριστερά.

Οι δύο μεγαλύτερες ανακαλύψεις του βιβλίου. Ενα μουσικό συγκρότημα, οι Social Waste,με δυνατό και πειθαρχημένο πολιτικό στίχο που θέλει διαρκή μελέτη και μάλιστα σε βάθος. Ο ποδοσφαιρικός Αλέξης Τσίπρας, ένας φίλαθλος που ξέρει το ποδόσφαιρο σε κάθε του έκφανση. Θυμάται, γνωρίζει, έχει γνώμη, θέση και άποψη για τα ποδοσφαιρικά πράγματα εντός και εκτός των συνόρων. Εγώ θα ήθελα να τον ρωτήσω αλλά δεν μου φάνηκε σωστό, αν θα είχε χρόνο να πάμε στο γήπεδο. Σε ένα σύντομο βιβλίο και οι δύο όπως προανέφερα εκπλήξεις, μαζί με δεκαπέντε ακόμα ιστορίες που θα ενδυναμώσουν την σχέση των δύο στοιχείων που για πολλούς μοιάζουν κάτι παραπάνω από ετερόκλητα μεταξύ τους. Σε μια συμβολική τιμή (6,50 ευρώ), λίγο παραπάνω από ένα πακέτο τσιγάρα καιδιαθέσιμο στα σημεία πώλησης Τύπου σε ολόκληρη την Ελλάδα, μπορεί να δώσει κάτι νέο στον αναγνώστη. Α, και μέρος των εσόδων θα δοθεί προς όφελος συνανθρώπων μας που έχουν ανάγκη.

Σήμερα το ποδόσφαιρό μας βρίσκεται στο σημείο μηδέν μετά τα πρόσφατα έκτροπα. Υπάρχει δυνατότητα για υγιές ποδόσφαιρο εντός καπιταλισμού ή για κάποιο πλαίσιο με όρους και κανόνες που όντως να εφαρμόζονται;

Το κλειδί στην ερώτησή σας νομίζω είναι εάν θα μπορούσαν να μπουν όρια σε οτιδήποτε λειτουργεί στο σύστημα που ακούει στο όνομα καπιταλισμός. Ομως ακόμη είμαστε αναγκασμένοι να ζούμε σε αυτό το σύστημα και συνεπώς είμαστε αναγκασμένοι να σκεπτόμαστε και να δρούμε εντός του. Θεωρώ πως οι κανόνες και τα όρια έπρεπε να είχαν μπει και μάλιστα προ πολλού. Με καλύπτουν όμως απόλυτα τα λόγια του Πρωθυπουργού στις δύο τελευταίες παραγράφους της φιλικής μας κουβέντας. «…Το στοίχημα είναι να σταματήσουμε να αδιαφορούμε για τον χώρο του επαγγελματικού ποδοσφαίρου στην Ελλάδα του σήμερα, ένα χώρο που ενεργοποιεί και συγκινεί εκατομμύρια φιλάθλους. Με αποφασιστικότητα, πράξεις και έργα. Αλλιώς θα έχουμε χάσει μια σημαντική ευκαιρία για την απαραίτητη εξυγίανση, που θα επιτρέψει στους χιλιάδες εραστές του ποδοσφαίρου να επανέλθουν, με νέους όρους, στην τόσο όμορφη και δυνατή συγκίνηση της Κυριακής».

Υπάρχουν κοινά στοιχεία μεταξύ πολιτικής και ποδοσφαίρου;

Το ποδόσφαιρο χωρίς τη συνύπαρξή του με την πολιτική, στην όποια έκφανσή της, δεν νομίζω πως μπορεί να υπάρξει. Είναι μια διαχρονική πραγματικότητα που την συναντάμε εδώ και δεκαετίες σε όλες τις εκφάνσεις της. Τι εννοώ: Aπό τον Μαραντόνα και τον «έρωτα» με τον Φιντέλ Κάστρο, τον Ούγκο Τσάβες και τον Τσε, μέχρι τους οπαδούς της Λιβόρνο και το επικό «BellaCiao», τον Κριστιάνο Λουκαρέλι και το περίφημο «Τeneteviil Mlilliardo» (Κρατήστε το εκατομμύριο). Ενα βιβλίο στο οποίο εξηγεί και επεξηγεί τα πάντα. Για την πολιτική και την ποδοσφαιρική του ταυτότητα, για την ιδεολογική του στάση και για όλα. Υπάρχουν παραδείγματα και από την απέναντι ιδεολογικά πλευρά, τα οποία έχουν τα δικά τους χαρακτηριστικά, τη δική τους φύση και αξίζει να εξεταστούν ενδελεχώς.

ΘανάσηςΚ. Κάππος

Αριστερά, Πολιτική και Ποδόσφαιρο

Εκδ. Αλήθεια, 2018, σελ. 143

Τιμή: 6,50 ευρώ