Σημαντικές οικονομικές προκλήσεις αντιμετωπίζει η οικονομία της Τουρκίας, παρά τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης που έχει παρουσιάσει το τελευταίο διάστημα. Η αύξηση του κόστους δανεισμού από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ αναμένεται να συνεχιστεί, την ώρα που το μεγαλύτερο μέρος των τουρκικών επιχειρήσεων αλλά και πολλά νοικοκυριά έχουν δάνεια σε δολάρια. Ο πληθωρισμός διαμορφώνεται σε διψήφια ποσοστά, καθώς αγγίζει το 11%, ενώ η κεντρική τράπεζα της χώρας δεν αυξάνει σημαντικά τα επιτόκια για να τον φρενάρει, αφού κάτι τέτοιο δεν επιθυμεί η πολιτική ηγεσία. Το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών δείχνει ότι η κατάσταση μπορεί να επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο. Το έλλειμμα έφτασε τον Ιανουάριο τα 7 δισ. δολάρια, παρουσιάζοντας μεγάλη αύξηση, καθώς τον ίδιο μήνα του 2017 ήταν μόλις 2,7 δισ. δολάρια. Σε ετήσια βάση εκτοξεύτηκε από τα 33 δισ. στα 51 δισ. δολάρια.
Μόλις τον προηγούμενο μήνα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εξέδωσε προειδοποίηση για την πορεία της οικονομίας της Τουρκίας, ενώ στις αρχές του μήνα η Moody’s υποβάθμισε την πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας από τη βαθμίδα Ba1 σε Ba2. Η Τουρκία αξιολογείται πλέον από τον οίκο δύο βαθμίδες κάτω από αυτές που επιτρέπουν σε επενδυτές ανεπτυγμένων αγορών να επενδύουν στη χώρα –δύο βαθμίδες κάτω από το λεγόμενο «investment grade».
Το κυβερνών κόμμα της Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) έχει χτίσει όλη την επιτυχία του πάνω στην οικονομική ευημερία, η οποία όμως απειλείται, την ώρα που οι εκλογές του Μαρτίου και του Νοεμβρίου του 2019 πλησιάζουν. Για τον λόγο αυτό δεν αναμένεται να καθίσει με σταυρωμένα τα χέρια και θα λάβει νέα μέτρα τόνωσης της ανάπτυξης, η οποία πέρυσι διαμορφώθηκε στο 7%. Η Moody’s προβλέπει ότι η ανάπτυξη στην Τουρκία θα διαμορφωθεί φέτος σε 4%.
Το πιο ανησυχητικό στοιχείο για την Τουρκία είναι σήμερα η φυγή κεφαλαίων, γεγονός που έχει οδηγήσει σε μεγάλη βουτιά την τουρκική λίρα, η οποία διαμορφώνεται πλέον σε χαμηλά επίπεδα-ρεκόρ έναντι του ευρώ. Πλέον, ένα ευρώ ανταλλάσσεται με περισσότερες από 4,8 λίρες, ενώ η ισοτιμία του δολαρίου έχει φτάσει τις 3,94 λίρες. Το αμερικανικό νόμισμα βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα από τα τέλη του 2017.
Η φυγή από την τουρκική λίρα, που καταγράφεται όχι μόνο από επενδυτές αλλά και από νοικοκυριά, δείχνει τις προκλήσεις που υπάρχουν. Σύμφωνα με στοιχεία από την κεντρική τράπεζα και την εποπτική Αρχή των τραπεζών της Τουρκίας, πλέον οι συνολικές καταθέσεις στη χώρα διαμορφώνονται σε περίπου 460 δισ. δολάρια (1,8 τρισ. τουρκικές λίρες). Σχεδόν το μισό από το ποσό αυτό όμως –περίπου 215 δισ. δολάρια –αφορά καταθέσεις σε ξένο νόμισμα. Πάνω από το 50% των καταθέσεων σε ξένο νόμισμα βρίσκονται σε λογαριασμούς φυσικών προσώπων. Πρακτικά, επειδή ο κόσμος φοβάται για τις αποταμιεύσεις του προτιμά να αλλάζει με την πρώτη ευκαιρία της λίρες σε δολάρια και άλλα νομίσματα. Με τον τρόπο αυτόν προστατεύεται επίσης από τον πληθωρισμό, που τρέχει με τους υψηλότερους ρυθμούς των τελευταίων ετών.
