Καταστροφικός είναι ο δρόμος που ακολουθεί η Κεντροαριστερά με την υπεράσπιση της εκσυγχρονιστικής και νεοφιλελεύθερης διακυβέρνησης, σύμφωνα με τον Χριστόφορο Βερναρδάκη. Ο υπουργός Επικρατείας και υπεύθυνος για τον συντονισμό του κυβερνητικού έργου αναφέρει στα «ΝΕΑ» ότι αυτός ο προσανατολισμός της Κεντροαριστεράς θα αλλάξει υπό την κοινωνική πίεση. Υποστηρίζει ότι υπάρχουν πολλά μεγάλα και μεσαία οικονομικά συμφέροντα που δεν αισθάνονται καλά με την κυβέρνηση. Για τον διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος λέει ότι οφείλει να σέβεται και να εφαρμόζει τη γραμμή της κυβέρνησης. Ακόμη τονίζει ότι οι εκλογές θα είναι μάχη της κοινωνίας έναντι του στυγνού νεοφιλελευθερισμού και της δημοκρατίας έναντι του αυταρχισμού.
Τι προσδοκάτε από την επιχείρηση «καθαρά χέρια» –για σκανδαλολογία μιλάνε οι αντίπαλοί σας –που είναι σε εξέλιξη; Μήπως είναι μια ευκαιρία να εξουδετερώσετε πλήρως ένα σημαντικό τμήμα του παλαιού πολιτικού συστήματος όπως το αποκαλείτε;
Δεν υπάρχει επιχείρηση «καθαρά χέρια». Ο όρος δεν εκφράζει το αξιακό και ιδεολογικό φορτίο της Αριστεράς. Υπάρχει, αντίθετα, κάτι πολύ απλό: η διερεύνηση ενός διεθνούς οικονομικού σκανδάλου στα καθ’ ημάς, που επιβάλλεται να φωτιστεί στις πολιτικές καταρχήν διαστάσεις του και, εάν στοιχειοθετούνται, στις ποινικές. Είναι κανείς άραγε που διαφωνεί με αυτό το πλαίσιο; Σε ό,τι αφορά το δεύτερο σκέλος του ερωτήματος, δυστυχώς για το ίδιο το παλαιό πολιτικο-κομματικό σύστημα κουβαλά τόση αποτυχία και ιδεολογική απαξίωση που δεν χρειάζεται κάποιος να συνωμοτήσει εναντίον του. Ολη η δομή του υπήρξε ένα «σκάνδαλο», που στην ουσία το αυτοεξουδετέρωσε.
Το δίλημμα είναι «εμείς οι καθαροί και απέναντι το διεφθαρμένο παλαιό σύστημα» στον δρόμο για τις εκλογές;
Το δίλημμα των εκλογών θα είναι «κοινωνικό κράτος και ανάπτυξη για όλους ή κυριαρχία της αγοράς και αύξηση των ανισοτήτων». Θα είναι μια μάχη της κοινωνίας έναντι του στυγνού νεοφιλελευθερισμού και της δημοκρατίας έναντι του αυταρχισμού.
Στη σκιά της υπόθεσης Σαββίδη, σας κατηγορούν για νέα διαπλοκή. Τελικά μήπως έχει τρωθεί σημαντικά το ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς;
Η κυβέρνηση και ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλουν να δίνουν συνεχώς ένα νέο υπόδειγμα πολιτικής αντιπροσώπευσης. Και το κάνουν με όρους διαφάνειας και δημοσίου συμφέροντος. Δεν χρωστάνε σε κανέναν, επομένως κάθε απόπειρα συμψηφισμών είναι καταδικασμένη σε αποτυχία.
Από πολλές πλευρές εκφράζεται ο προβληματισμός μήπως οι διάφορες υποθέσεις, όπως π.χ. Novartis, η ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής και η οξυμμένη πόλωση, ενισχύσουν το αντιπολιτικό κλίμα και τα άκρα. Σας προβληματίζει;
Μας ανησυχεί βεβαίως η ενίσχυση στη δημόσια σφαίρα ανορθολογικών, υπερσυντηρητικών, εθνικιστικών, ακροδεξιών απόψεων και τάσεων. Δεν είναι δυστυχώς μόνο ελληνικό φαινόμενο. Ομως ένας από τους λόγους που συμβαίνει αυτό είναι η εδραιωμένη άποψη ότι το πολιτικό σύστημα συγκαλύπτει μεγάλα ζητήματα διαφθοράς που σχετίζονται με τεράστιες αναδιανομές πλούτου. Η απάντηση σε αυτό είναι η μέγιστη δυνατή διαφάνεια και η βούληση ότι ζητήματα όπως η Novartis, η Siemens, οι παράνομες χρηματοδοτήσεις κομμάτων, οι φορολογικοί παράδεισοι κ.λπ. επιβάλλεται να μην συγκαλύπτονται.
Η συμμαχία με τους ΑΝΕΛ πόσο μακριά μπορεί να πάει; Γιατί συμμαχία ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και παράλληλα συζήτηση με την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία είναι παράδοξη.
Η σημερινή κυβέρνηση είναι μια συνεργασία αρκετών δυνάμεων που προέκυψε μέσα σε ένα πολύ συγκεκριμένο ιστορικό και πολιτικό πλαίσιο. Μέχρι τώρα λειτούργησε ικανοποιητικά, χωρίς οι σαφείς ιδεολογικές διαφορές να γίνουν εμπόδιο στο κυβερνητικό έργο. Ιδεολογικές διαφορές υπάρχουν και με τις δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατίας, ιδίως με αυτές που υπέκυψαν στη γοητεία της απόλυτης κυριαρχίας της αγοράς. Ευελπιστούμε όμως στη δυναμική που προκαλούν οι κοινωνικές ανάγκες.
Πόσο κοντά είμαστε σε ανασύνθεση του πολιτικού σκηνικού και ποιο γεγονός δύναται να είναι καταλύτης;
Η ανασύνθεση ξεκίνησε το 2010 και καταγράφηκε με τον «εκλογικό σεισμό» του 2012. Η δεκαετία που διανύουμε είναι μια περίοδος βαθύτατων αλλαγών στις δομές της πολιτικής αντιπροσώπευσης. Η νέα δομή δεν έχει ακόμα μορφοποιηθεί οριστικά, αφού οι κοινωνικές μεταβολές είναι τεράστιες. Ωστόσο, με την οριστική έξοδο από τις «έκτακτες» συνθήκες της επιτροπείας τον Αύγουστο, οι νέες δομές θα αρχίσουν να λαμβάνουν υλική μορφή. Και πολλές εκπλήξεις θα εκτυλιχθούν μπροστά μας.
Στον απόηχο και του ιδρυτικού συνεδρίου του Κινήματος Αλλαγής, υπάρχει πεδίο συνεννόησης, προγραμματικής σύγκλισης και συμμαχίας με τον ΣΥΡΙΖΑ και σε ποια βάση;
Εξακολουθεί να μας ενδιαφέρει η προοπτική μιας σύγκλισης στη βάση της υπεράσπισης των δικαιωμάτων της εργασίας και της κοινωνίας και στην προοπτική αυτή θα δουλέψουμε. Ο νέος φορέας φαίνεται καταρχήν να στρέφεται πλειοψηφικά στην υπεράσπιση της «εκσυγχρονιστικής» και νεοφιλελεύθερης διακυβέρνησης. Κατά τη γνώμη μου, είναι καταστροφικός δρόμος για τον χώρο αυτόν, πιστεύω όμως ότι με την πίεση των κοινωνικών δυνάμεων ο προσανατολισμός θα αλλάξει.
Κεντρικός στόχος σας είναι η καθαρή έξοδος από το Μνημόνιο. Την ίδια ώρα ο κεντρικός τραπεζίτης μιλά για πιστοληπτική γραμμή στήριξης. Υπονομεύει την προσπάθεια της κυβέρνησης ο Γιάννης Στουρνάρας;
Ας πούμε απλώς ότι έχει μία διαφορετική άποψη. Οφείλει όμως να σέβεται και να εφαρμόζει τη γραμμή της κυβέρνησης που άλλωστε είναι σύμφωνη με τη γραμμή των εταίρων της στην Ευρώπη.
Θεωρείτε ότι υπάρχει μια ευρύτερη συμμαχία που θέλει την πτώση της κυβέρνησης άμεσα;
Θεωρώ ότι πολλά μεγάλα και μεσαία οικονομικά συμφέροντα δεν αισθάνονται καλά με την κυβέρνηση. Θεωρώ επίσης ότι το ίδιο συμβαίνει με διάφορες ομάδες συμφερόντων (στο κράτος, στη Δικαιοσύνη, στην Εκκλησία, στον παλιό συνδικαλισμό της συνδιαλλαγής κ.λπ.). Το ευτύχημα είναι ότι αποδυναμώνονται καθημερινά και δεν έχουν τρόπο να προκαλέσουν πτώση της κυβέρνησης.
Οι πολίτες σε πολύ μεγάλο βαθμό είναι απαισιόδοξοι. Επειδή είστε και συντονιστής του κυβερνητικού έργου, ποιες τρεις αποφάσεις μπορεί να αλλάξουν το κλίμα;
Είναι πολύ περισσότερα αυτά που πρέπει να γίνουν και γίνονται καθημερινά. Χάριν συντομίας θα ιεραρχούσα ωστόσο την αύξηση του κατώτατου μισθού και τις συλλογικές συμβάσεις, τον εξορθολογισμό της φορολόγησης των μεσαίων στρωμάτων, την καθολική και ανοιχτή πρόσβαση σε δημόσια αγαθά και υπηρεσίες. Τρεις τομές ενταγμένες σε ένα αναπτυξιακό σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης.
