Η γέφυρα Σιμόν Μπολίβαρ είναι μια μικρή γέφυρα στη μια άκρη της οποίας βρίσκεται η Κολομβία και στην άλλη η Βενεζουέλα. Εδώ και μερικούς μήνες, από τις οκτώ το πρωί που επιτρέπεται η διέλευση ώς τις οκτώ το βράδυ που απαγορεύεται, χιλιάδες άνθρωποι πάνε και έρχονται. Ερχονται πεζοί από την Βενεζουέλα κρατώντας άδειες βαλίτσες, κουτιά και κιβώτια. Τα γεμίζουν και επιστρέφουν φορτωμένοι. Τα γεμίζουν με προϊόντα που δεν μπορούν πλέον να βρουν στην προφανώς ρημαγμένη χώρα τους. Φάρμακα, χαρτιά υγείας, λάδια αυτοκινήτων, αβγά, αναψυκτικά, ηλεκτρικές συσκευές, απορρυπαντικά, φρούτα και λαχανικά, κότες ζωντανές… Τα πάντα όλα.

Πολλοί εξ αυτών πριν αγοράσουν κάτι από τους υπαίθριους πωλητές που τους περιμένουν λίγα μέτρα μετά τα σύνορα, συνωστίζονται σε υπαίθρια ενεχυροδανειστήρια τα οποία διαφημίζουν ότι αγοράζουν σε καλές τιμές πάσης φύσεως τιμαλφή και προϊόντα χρυσού. Μερικοί δεν στέκονται καθόλου εκεί. Τους περιμένουν ταξί, λεωφορεία, φορτηγά, αλλά και ταξιδιωτικοί πράκτορες εξειδικευμένοι στις μετακινήσεις πολιτών της Βενεζουέλας προς άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής. Προς το Περού, τη Βραζιλία, την Αργεντινή και φυσικά την ενδοχώρα της Κολομβίας στην οποία φαίνεται πως διαμένουν, νόμιμα και παράνομα, περίπου 1.000.000 Βενεζουελανοί.

Οι Αρχές της Κολομβίας κάνουν πλέον λόγο για ανθρωπιστική κρίση και έχουν ζητήσει διεθνή βοήθεια. Δηλώνουν πως αδυνατούν να υποδεχθούν περισσότερους Βενεζουελανούς. Απαγόρευσαν τη διέλευση αυτοκινήτων και επανέφεραν τους ελέγχους στα σύνορα, περιορίζοντας ταυτόχρονα τις άδειες παραμονής στην Κολομβία.

Το αίτημά τους για βοήθεια βρήκε ώτα ευήκοα στις Βρυξέλλες. Ο κύπριος επίτροπος Χρήστος Στυλιανίδης, αρμόδιος για τη διαχείριση ανθρωπιστικών κρίσεων, ανακοίνωσε την άμεση αποδέσμευση κονδυλίου ύψους 31 εκατ. ευρώ και την προηγούμενη εβδομάδα επισκέφθηκε τη γέφυρα Μπολίβαρ για να διαπιστώσει ιδίοις όμμασι πώς έχουν τα πράγματα. «ΤΑ ΝΕΑ» και η ισπανική «El Pais» ήταν οι δύο εφημερίδες που συνόδευσαν τον κύπριο επίτροπο σε μια επίσκεψη που δεν ήταν εύκολη. Τα μέτρα ασφαλείας ήταν αυστηρά, αφού παρά το τέλος ενός εμφυλίου σπαραγμού 50 ετών που πέτυχε ο πρόεδρος της Κολομβίας Χουάν Μανουέλ Σάντος, η δράση των παρακρατικών και παραστρατιωτικών οργανώσεων εξακολουθεί να είναι ισχυρή στην περιοχή έχοντας ως βασικές πηγές χρηματοδότησης το λαθρεμπόριο καυσίμων και ναρκωτικών, καθώς και την παράνομη χρυσοθηρία.

Ωστόσο ο κύπριος επίτροπος δεν έκρυψε την εκτίμησή του για τον υποχρεωτικώς απερχόμενο μετά από δύο θητείες στην προεδρία Χ.Μ. Σάντος με τον οποίο συναντήθηκε στο προεδρικό μέγαρο στην Μπογκοτά.

«Κάποια στιγμή αναφερθήκαμε και στις δυσκολίες που αντιμετώπισε τόσο αυτός στο πλαίσιο της επίλυσης του εμφυλίου στην Κολομβία, όσο και εγώ στο Κυπριακό. Και μου είπε: Εμάς τουλάχιστον δεν μας δολοφόνησαν» μας εκμυστηρεύτηκε λίγο μετά τη συνάντηση ο Χρήστος Στυλιανίδης.

Παρά το γεγονός όμως ότι οι πολιτικές δολοφονίες δεν φαίνεται να απειλούν άμεσα τη σταθερότητα στην Κολομβία, όλα δείχνουν πως αρκεί μια σπίθα για ν’ ανάψει η φωτιά στη Λατινική Αμερική. Μια φωτιά που κατά πάσα πιθανότητα θα ξεκινήσει από την Βενεζουέλα, όπου ο ευρισκόμενος συν τοις άλλοις σε προεκλογική εκστρατεία πρόεδρος της Νικολάς Μαδούρο δείχνει να έχει χάσει τον έλεγχο των πραγμάτων. Η συνεχής πτώση των τιμών του πετρελαίου έχει δημιουργήσει οικονομική ασφυξία στη χώρα του, η οποία αν και διαθέτει εξαιρετικά πλούσια πετρελαϊκά κοιτάσματα δεν διαθέτει διυλιστήρια και εισάγει, για παράδειγμα, αργό πετρέλαιο από τις ΗΠΑ. Ο πληθωρισμός στη Βενεζουέλα είναι της τάξεως του 2.000% και η ανεργία περί το 20%, ανεβάζοντας έτσι το ποσοστό των κατοίκων που ζουν υπό συνθήκες ακραίας φτώχειας στο 70%.

Για να αποτρέψει την κατάρρευση του καθεστώτος του ο Μαδούρο έχει αφήσει σχεδόν ελεύθερο το λαθρεμπόριο πετρελαίου στη χώρα του, η τιμή του οποίου είναι περίπου τριάντα φορές μικρότερη σε σχέση με την επίσημη τιμή του στην Κολομβία. Ετσι μεγάλες ποσότητες πετρελαίου και βενζίνης, που ανήκουν στο Στρατό της Βενεζουέλας, έχει αποδειχτεί ότι πωλούνται σε πλαστικά μπιντόνια στην Κολομβία. Τα σύνορα ανάμεσα στις δυο χώρες είναι 2.200 χιλιόμετρα, δηλαδή περίπου όση η απόσταση από την Αθήνα ως το Οσλο της Νορβηγίας. Τα επίσημα σημεία διέλευσης είναι περί τα τριάντα. Τα ανεπίσημα εκατοντάδες και πολλά εξ αυτών στη ζούγκλα. Ακόμα και εκεί όμως δρουν παραστρατιωτικές ομάδες που επιβάλλουν «διόδια» σε λαθρεμπόρους και διακινητές.

Τρία εκατ. οικονομικοί πρόσφυγες

Το λαθρεμπόριο καυσίμων μπορεί βεβαίως να έχει κάνει πλούσιους κάποιους από τους ανώτερους αξιωματούχους της Βενεζουέλας, όχι όμως και τον πληθυσμό της χώρας που διαρκώς μειώνεται. Αν και δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία εκτιμάται πως από τα 31 εκατ. έχει μειωθεί στα 28, αφού περίπου 3 εκατ. έχουν γίνει οικονομικοί πρόσφυγες στο Περού, στη Βραζιλία κ.α. Πολλοί εξ αυτών πάσχουν από σοβαρές ασθένειες τις οποίες το διαλυμένο σύστημα υγείας της Βενεζουέλας αδυνατεί να θεραπεύσει. Οσοι δεν έχουν τις οικονομικές δυνατότητες να πάνε σε νοσοκομεία καταφεύγουν στα προσωρινά κέντρα υγείας που ο ΟΗΕ, η ΕΕ και άλλοι διεθνείς οργανισμοί έχουν εγκαταστήσει αμέσως μετά τα σύνορα. Το καθεστώς Μαδούρο αρνείται πως όλα αυτά συνιστούν ανθρωπιστική κρίση και δεν επιτρέπει την εγκατάσταση των κέντρων υγείας στο εσωτερικό της Βενεζουέλας.

Με βάση τα ανωτέρω δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν πως είναι ζήτημα χρόνου η παραδοχή από την πλευρά της Βενεζουέλας ότι δεν είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις διεθνείς δανειακές υποχρεώσεις της. Στην περίπτωση αυτή οι συνέπειες θα είναι άμεσες για την Κούβα και τη Νικαράγουα που έχουν στενούς οικονομικούς δεσμούς με τη Βενεζουέλα του Μαδούρο. Εμμέσως ωστόσο δεν αποκλείεται, παρά το γεγονός ότι οι αγορές έχουν λίγο πολύ λάβει υπόψη ενδεχόμενη πτώχευση της Βενεζουέλας, να επηρεάσει τις τιμές των κρατικών ομολόγων άλλων χωρών της Λατινικής Αμερικής δημιουργώντας διεθνείς αναταράξεις. Στην περίπτωση αυτή η κρίση θα λάβει διεθνείς διαστάσεις αποδεικνύοντας ότι σε οικονομικούς όρους η απόσταση της Λατινικής Αμερικής από την Ευρώπη είναι πολύ μικρότερη από τη χιλιομετρική.

Τελευταία Νέα