Ηταν Ιούλιος του 2015 όταν η «Guardian» προέτρεπε το αναγνωστικό κοινό του να επισκεφτεί την Ελλάδα με ένα άρθρο – ύμνο για τη φιλοξενία των Ελλήνων, το καλό φαγητό, τις μαγικές παραλίες και τα σπουδαία μνημεία. «Θέλετε να βοηθήσετε την Ελλάδα; Κάντε διακοπές εκεί!» ήταν ο τίτλος εκείνου του δημοσιεύματος. Χθες η βρετανική εφημερίδα διαφήμιζε στην ηλεκτρονική έκδοσή της ένα επταήμερο ταξίδι για τους αναγνώστες της με «ατραξιόν» το δράμα των προσφύγων στις παραλίες της Σάμου και τον αγώνα των ντόπιων να βοηθήσουν καθώς και το αδιέξοδο Αθηναίων που είδαν την καθημερινότητά τους να γκρεμίζεται από τα σκληρά μέτρα λιτότητας. Αργά το βράδυ, αφού προηγήθηκαν διαδικτυακές αντιδράσεις σε sites και στα social media, η «Guardian» απέσυρε την ταξιδιωτική πρόταση από την ιστοσελίδα του.
Το πακέτο κόστους 2.850 ευρώ (χωρίς τα αεροπορικά εισιτήρια) με τρεις διανυκτερεύσεις στη Σάμο και τέσσερις στην Αθήνα είχε τίτλο «Η Ελλάδα και το ευρώ» και θύμιζε αντίστοιχες θεματικές διακοπές που διοργανώνουν εδώ και χρόνια διάφορα τουριστικά πρακτορεία σε ταλαιπωρημένους τόπους, όπως οι φαβέλες της Βραζιλίας και οι περιοχές των Ζαπατίστας στο Μεξικό. Ετσι και το συγκεκριμένο ταξίδι της «Guardian» δεν διαφήμιζε θάλασσα, πολιτισμό και αξιοθέατα, αλλά απευθυνόταν σε όσους ενδιαφέρονται να ξεναγηθούν στην Ελλάδα της φτώχειας και των προσφύγων. Αλλωστε η εφημερίδα έκανε λόγο για «εκπαιδευτική – ενημερωτική περιοδεία στη σύγχρονη Ελλάδα» που εστιάζει στα αποτελέσματα της οικονομικής και προσφυγικής κρίσης και στην «ανθεκτικότητα των Ελλήνων».
Το πρακτορείο. Συγκεκριμένα συνεργάστηκε με το πρακτορείο Political Tours που τελικά οργάνωσε το επταήμερο πρόγραμμα και οι πρώτοι συμμετέχοντες αναμένεται να βρεθούν σε Σάμο και Αθήνα την περίοδο Μαρτίου – Απριλίου του 2019. «Δεν θεωρώ ότι πρόκειται για δυσφήμηση της Ελλάδας, ούτε βεβαίως συμμετέχω σε δυσφήμηση του τόπου μου. Και αυτό γιατί συνήθως οι άνθρωποι που ακολουθούν τέτοια γκρουπ είναι επιστήμονες, καθηγητές πανεπιστημίου, πολιτικοί και επιχειρηματίες και όχι ο απλός τουρίστας που έρχεται για μπάνιο. Η εφημερίδα μιλάει για την Ελλάδα της κρίσης που είναι μια πραγματικότητα» είπε στα «ΝΕΑ» ο δημοσιογράφος και διευθυντής της εφημερίδας «Σαμιακόν Βήμα» Μάνος Στεφανάκης, ο οποίος ήταν προγραμματισμένο να είναι ο ξεναγός των επισκεπτών για τα τρία μερόνυχτα στο νησί του Πυθαγόρα, ενώ αντίστοιχο ρόλο στην Αθήνα θα αναλάμβανε η ανταποκρίτρια (Ελλάδας, Τουρκίας και Κύπρου) της «Guardian» Ελενα Σμιθ.
Ο σαμιώτης δημοσιογράφος πάντως χαρακτήρισε λανθασμένη την αναφορά της βρετανικής εφημερίδας στα «χρεωμένα οινοποιεία», όπως αναγραφόταν χαρακτηριστικά στην ηλεκτρονική έκδοση «The Guardian Holidays». Οπως εξήγησε ο ίδιος: «Αν και στο κείμενο για τη Σάμο λένε για την ανάκαμψη του τουρισμού και του πρωτογενούς τομέα, αναφέρονται σε επισκέψεις σε χρεωμένα οινοποιεία. Αυτό είναι λάθος. Ο Ενιαίος Οινοποιητικός Αγροτικός Συνεταιρισμός έχει ένα δάνειο στην τράπεζα το οποίο αποπληρώνει κανονικά, επομένως δεν μπορούμε να μιλάμε για επιχειρήσεις με χρέη».
Στο εισαγωγικό κείμενο για τη βιωματική εκδρομή στην Ελλάδα των μνημονίων, η εφημερίδα προσκαλούσε το κοινό της να εξερευνήσει διδάγματα από την ελληνική κρίση: «Πουθενά στην Ευρώπη η οικονομική κρίση δεν είχε πιο βαθιά αποτελέσματα από ό,τι στην Ελλάδα, παρ’ όλα αυτά οι Ελληνες άντεξαν. Παρακολουθούμε τα διδάγματα που μπορούν να αντληθούν για την υπόλοιπη Ευρώπη (…) Κορυφαίοι αναλυτές θα είναι σε ετοιμότητα και θα έχετε τη δυνατότητα να βγάλετε τα συμπεράσματά σας σχετικά με μερικά από τα πιο κρίσιμα ζητήματα που επηρεάζουν σήμερα την Ευρώπη και την Ελλάδα».
Διαφορετική πρόταση. Το πρακτορείο Political Tours ιδρύθηκε το 2011 από τον Νίκολας Γουντ, άλλοτε δημοσιογράφο των «New York Times» και του BBC, που είχε εργαστεί για χρόνια σε Βαλκάνια και Μέση Ανατολή. Στόχος του είναι να προσφέρει μια διαφορετική ταξιδιωτική πρόταση που βασίζεται λιγότερο στον παραδοσιακό τουρισμό αλλά «επιτρέπει στους ανθρώπους να δουν μια χώρα όπως είναι πραγματικά» σύμφωνα με όσα γράφει ο ίδιος στην ιστοσελίδα του. Σε συνεργασία με την «Guardian» το πρακτορείο οργανώνει ταξίδια στην Ουκρανία και στη Σερβία για τον προσεχή Σεπτέμβριο και Οκτώβριο αντίστοιχα.
Τετ α τετ με πρώην υπουργό και ΜΚΟ
Απρόσκοπτη πρόσβαση σε πολιτικούς, ανάμεσά τους έναν πρώην υπουργό στην Αθήνα αλλά και εκπροσώπους ΜΚΟ στη Σάμο, καθώς και γνωριμία με νησιώτες και Αθηναίους που ζουν τις επιπτώσεις της κρίσης περιλαμβάνονταν στο επταήμερο πρόγραμμα της ταξιδιωτικής πρότασης για τους αναγνώστες της «Guardian». Η περιήγηση θα ξεκινούσε από τους αμπελώνες της Σάμου με τελικό προορισμό την Αθήνα.
«Ενώ η Σάμος φαίνεται να είναι ευλογημένη, αγωνίζεται να τα βγάλει πέρα. Οι περιφερειακές υπηρεσίες μειώνονται και ο τουρισμός και η γεωργία μόλις αρχίζουν να ανακάμπτουν. Επιπλέον, η εγγύτητα με την Τουρκία σημαίνει ότι έπρεπε να αντιμετωπίσει μεγάλο αριθμό προσφύγων. Αυτά είναι ζητήματα που αφορούν τους περισσότερους απλούς Ελληνες» έγραφε η εφημερίδα και συνέχιζε: «Μεταβαίνουμε σε γειτονιές της Αθήνας για να αποκτήσουμε τις απόψεις των απλών ανθρώπων, των φιλανθρωπικών σωματείων, των δήμων, των ΜΚΟ, των επιχειρήσεων και των πολιτικών. (…) Ενώ ο τουρισμός αναπτύσσεται ξανά σε μεγάλο μέρος της Ελλάδας ζωντανεύοντας την οικονομία, εξακολουθούν να ισχύουν αυστηρά μέτρα λιτότητας». Το τουρ ήταν προγραμματισμένο να ολοκληρωθεί πάντως με ευχάριστες εικόνες κατά τη διάρκεια μιας βραδινής βόλτας στην οδό Μνησικλέους στην Πλάκα!
