Θα μπορούσε μια καριέρα να πάρει τη μορφή της από μια πολύ σέξι ερωτική σκηνή, μια σκληρή σκηνή άγριου ξύλου και μια σκηνή θανάτου –όλες από την ίδια κινηματογραφική ταινία; Το ερώτημα μοιάζει ρητορικό αλλά δεν είναι, γιατί απάντηση υπάρχει. Δεν έχει και τόση σημασία που ο περισσότερος κόσμος δεν είδε ποτέ –στις αίθουσες τουλάχιστον –την ταινία του Τζον Χέρτζφελντ «Ενα λεπτό προθεσμία», μια ταινία που γυρίστηκε το 1994. Σημασία έχει ότι ανάμεσα σε όσους την είδαν ήταν και αρκετά «κεφάλια» του Χόλιγουντ που δεν μπόρεσαν να αφήσουν να περάσει απαρατήρητη η λάμψη του προσώπου που ξεχώριζε στις παραπάνω σκηνές. Το πρόσωπο της Σαρλίζ Θέρον. Από αυτό το ξεχασμένο σήμερα νεονουάρ (πολύ νόστιμο παρεμπιπτόντως), η καριέρα της νοτιοαφρικανής ηθοποιού σύντομα θα εκτοξευόταν στα ουράνια. Και να που σήμερα, 24 χρόνια αργότερα, αυτή η καριέρα εξακολουθεί να βρίσκεται εκεί.
Σταρ ναι, ψώνιο όχι
Παρέμενε άγνωστη ακόμα αλλά το έβλεπες, το ένιωθες, θα πήγαινε μπροστά. Πολύ μπροστά. Είχε τον αέρα τής σταρ αλλά όχι το τουπέ του ψώνιου. Είχε εγκάρδιο χαμόγελο και το χρησιμοποιούσε ενσυνείδητα για να σε σκλαβώνει. Εκανε χιούμορ, διέθετε μια φυσική άνεση, δεν ήταν καθόλου ψαρωμένη. Τουναντίον διέκρινα τσαμπουκά. Εξυπνη. Ετοιμόλογη. Και βέβαια κούκλα.
Το «τσαλάκωμα» για το Οσκαρ
Το μήκος των ρόλων που της πρόσφεραν σύντομα θα μεγάλωνε και η Σαρλίζ Θέρον έγινε πρωταγωνίστρια. Εντάξει, δεν είναι ανάγκη να τη θυμόμαστε σε ταινίες της όπως η «Γυναίκα του αστροναύτη» (με τον Τζόνι Ντεπ) ή το «Mighty Joe Young». Ομως έπαιξε και στο «Θέα στον ωκεανό» του Λάσε Χάλστρομ, όπως και στο πολύ ενδιαφέρον νουάρ «Σε επικίνδυνη τροχιά» του Φ. Γκάρι Γκρέι δίπλα στον Χοακίν Φίνιξ. Εξελίχθηκε σε σεβάσμια ηθοποιό και κανείς δεν απόρησε όταν το 2003 της δόθηκε το Οσκαρ για το «Monster» όπου «μεταμορφώθηκε» σε Αϊλίν Γουόρνος, σε αγράμματη πόρνη των αμερικανικών αυτοκινητοδρόμων, η οποία το 2002 εκτελέσθηκε από την Πολιτεία της Φλόριντα για τους φόνους έξι πελατών της…
Το απόλυτο τσαλάκωμα. Ηταν τόσο απίστευτη η αλλαγή που έκανε στην εμφάνισή της για να μοιάσει στην Αϊλίν Γουόρνος που δεν μπορούσες να μην παρατηρήσεις την ειρωνεία: μια τόσο όμορφη γυναίκα βρήκε τελικά τη μεγάλη καταξίωση, ένα βραβείο Οσκαρ, για μια ταινία στην οποία είχε καταστρέψει την ομορφιά της.
«Δεν πάλεψα ποτέ για να είμαι όμορφη» μου είχε πει εκείνη την εποχή στο Βερολίνο, πριν από το Οσκαρ. «Δεν ήταν ποτέ αυτός ο στόχος μου. Ημουν αρκετά τυχερή που μεγάλωσα ανάμεσα σε ανθρώπους που δεν έδωσαν ποτέ έμφαση στην ομορφιά. Δεν μεγάλωσα ακούγοντας “Θεέ μου, είσαι ΤΟΣΟ όμορφη! Τι ΤΕΛΕΙΑ που είσαι!”. Οχι. Μεγάλωσα μέσα σε ένα περιβάλλον που με ωθούσε να προκαλώ τον εαυτό μου».
Ασχημα χρόνια στο Γιοχάνεσμπουργκ
Αλλά είναι όμορφη. Και όσο όμορφη είναι τόσο άσχημη παιδική ηλικία είχε. Γιατί τα παιδικά χρόνια της Σαρλίζ Θέρον σε μια φάρμα του Μπενόνι της Νότιας Αφρικής όπου γεννήθηκε, στην περιοχή Τρανσβάαλ έξω από το Γιοχάνεσμπουργκ, είναι γεμάτα πληγές και τραύματα, οι αναμνήσεις δυσάρεστες. Και αν κάτι την έσωσε αυτό ήταν ότι ανέκαθεν, από πολύ μικρή, η Σαρλίζ ήταν μια performer. Αυτό ακριβώς επεσήμαινε πάντα όποτε τη ρωτούσαν τι την έκανε να ακολουθήσει το επάγγελμα της ηθοποιού. Τεσσάρων χρονών, χωρίς δόντια και με μια κιθάρα μεγαλύτερη απ’ το μπόι της τραγουδούσε μπροστά στον καθρέφτη. Στην ίδια ηλικία άρχισε μαθήματα μπαλέτου. Από πέντε χρονών έκανε δημόσιες εμφανίσεις παίζοντας σε διάφορα σόου. Ακούω την κασέτα από τη συνάντηση για τον «Δικηγόρο του διαβόλου»: «Από πιτσιρίκα θυμάμαι τον εαυτό μου να βάζει μέικ απ, ν’ αλλάζει διαρκώς κοστούμια, να λέει ιστορίες. Είτε με το πρόσωπο είτε με το στόμα είτε με το σώμα. Νομίζω ότι αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η καριέρα μου στον χορό κράτησε τόσο πολύ. Δεν είχα το σωστό ύψος, είχα όμως τις ικανότητες». Σημειωτέον έχει χορέψει, εκτός των άλλων, «Λίμνη των κύκνων» και «Καρυοθραύστη».
Πεινώντας στο Λος Αντζελες
Ο δρόμος προς τη Δύση ήταν μια καλή ιδέα, αλλά όταν η Σαρλίζ Θέρον αποφάσισε να τον πάρει και να κατεβεί στην Καλιφόρνια, δεν γνώριζε καν ότι το Χόλιγουντ βρίσκεται στο Λος Αντζελες. Γιατί όταν στη Νότια Αφρική ερωτευόταν το σινεμά, δεν είχε ιδέα για όλα τα υπόλοιπα, πόσω μάλλον την «κουζίνα», τον όχι πάντα καθαρό περίγυρο της σόου μπίζνες. Η ίδια θα έλεγε αργότερα: «Υπήρχε μια εποχή που η Νότια Αφρική δεν ήταν ένας τόπος όπου τα media ασχολούνταν με τον κινηματογράφο και τους ηθοποιούς. Ακόμα και τα tabloids ήταν φτωχά. Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει, όμως όταν ήμουν μικρή δεν είχαμε καν τα Οσκαρ στην τηλεόραση. Πάντα πίστευα λοιπόν ότι μπορούσα ανά πάσα στιγμή να καθίσω δίπλα στον οποιονδήποτε σταρ και να πιούμε καφέ μαζί. Να τον αντιμετωπίσω σαν έναν.. φυσιολογικό άνθρωπο. Ελεγα απλώς, ότι ο τάδε ή ο δείνα ηθοποιός κάνει μια πραγματικά cool δουλειά. Μόνον όταν ήλθα για πρώτη φορά στην Ευρώπη και δούλεψα στον χώρο του μόντελινγκ κατάλαβα τι συμβαίνει στον χώρο από τη μεριά της μπίζνες. Ομως ανέκαθεν το ψυχαγωγικό μέρος βρισκόταν μέσα μου».
Ετσι λοιπόν, η πρώτη περίοδός της στη Μέκκα του κινηματογράφου ήταν άθλια. Στο Λος Αντζελες δεν γνώριζε κανέναν και πολύ φυσικά, ουδείς τη γνώριζε. Πείνασε. Η ζωή της σε ένα ξενοδοχείο ωμέγα κατηγορίας ονόματι «Η κόρη του Αγρότη» (Farmer’s daughter) δεν είχε τόσο σχέση με την ομότιτλη ταινία που χάρισε το Οσκαρ στην Γκρέις Κέλι, όσο με εικόνα από τα «Σταφύλια της οργής» του Στάινμπεκ. Η Θέρον έχει πει ότι κάποια στιγμή έφτασε στο σημείο να κλέψει ψωμί από εστιατόρια για να γλιτώσει από το γουργούρισμα του στομαχιού της. Ομως το Χόλιγουντ τελικά τη βρήκε, έτσι όπως έχει συμβεί συχνά στο παρελθόν με ανθρώπους που έγιναν αργότερα αστέρες, ανάμεσά τους μια άλλη ξανθιά, η Λάνα Τέρνερ. Την έσωσε ο Τζον Κρόσμπι. Το όνομα δεν είναι γνωστό, γιατί το κοινό δεν γνωρίζει τα ονόματα των ατζέντηδων των ηθοποιών, γνωρίζει τους ίδιους τους ηθοποιούς. Ο Κρόσμπι, που εκτός των άλλων διαχειριζόταν την καριέρα του Τζον Χαρτ και της Ρενέ Ρούσο, την ανακάλυψε μέσα σε μια τράπεζα.
Action woman στα 40
Οχι ότι δεν κοπίασε βέβαια. Επρεπε κατ’ αρχήν να χάσει την έντονη νοτιοαφρικανική προφορά της, έτσι ώστε τα αγγλικά της να είναι πιο προσιτά στο αμερικανικό κοινό. Εχασε ρόλους, αλλά ακόμα και σε αυτό φάνηκε τυχερή. Εχασε για παράδειγμα τον βασικό ρόλο της ταινίας του Πολ Βερχόφεν «Showgirls». Στην θέση της πήραν την Ελίζαμπεθ Μπέρκλεϊ. Ομως η αποτυχία της ταινίας ήταν τόσο τραγική, που τελικά κατέστρεψε την καριέρα της Μπέρκλεϊ, την οποία σήμερα ουδείς θυμάται.
Εν τω μεταξύ μπορεί να μη χόρευε πια, όμως το μπαλέτο δεν το εγκατέλειψε ποτέ. Εμεινε μέσα της. Για τον ρόλο της Αϊλίν Γουόρνος στο «Monster», στα 27 της, η Θέρον μελέτησε την γυναίκα που επρόκειτο να υποδυθεί παρακολουθώντας δεκάδες βίντεο. Ομως αυτό που όπως είχε πει πιστεύει ότι πραγματικά την βοήθησε να «συλλάβει» την ηρωίδα, ήταν η αίσθηση της πειθαρχίας και της αφοσίωσης που είχε αποκτήσει από μικρή ως μπαλαρίνα. «Οταν είσαι μπαλαρίνα δεν πρέπει να σκέφτεσαι τη μουσική –αφήνεις το σώμα σου ελεύθερο να κινηθεί όπως πρέπει. Το ίδιο θα μπορούσες να πεις ότι συμβαίνει και με έναν ρόλο».
Πρόσφατες ταινίες της όπως το εκρηκτικό «Mad Max: Ο δρόμος της οργής» του Τζορτζ Μίλερ (στην οποία εκείνη είναι ο πραγματικός… Mad Max), οι «Μαχητές των δρόμων 8» (δεν είχε πρόβλημα να παίξει ακόμα και σε αυτό!) ή πέρυσι η διασκεδαστικότατη ψυχροπολεμική περιπέτεια «Atomic Blonde» (όπου τρώει και ρίχνει ξύλο με τη σέσουλα), απέδειξαν ότι η Σαρλίζ Θέρον στα 40 της εξακολουθεί να βαστά γερά, ακόμα και ως action woman. Ποιος ξέρει, μπορεί να είναι μια νέα της φάση. Και φυσικά κανείς δεν μπορεί να φανταστεί πόσο θα διαρκέσει. Αλλά η Σαρλίζ Θέρον δεν έχει αγωνία. Από πολύ νωρίς έμαθε να διατηρεί την ψυχραιμία της, διότι από πολύ νωρίς αντιλήφθηκε κάτι που πολλές φορές τείνουμε να ξεχνάμε: πολλά πράγματα γύρω από τη δουλειά μας, πολύ απλά, δεν μπορούμε να τα ελέγξουμε. Το ίδιο συμβαίνει και με τη δουλειά των ηθοποιών. Ακούγοντας ξανά την κασέτα της κουβέντας μας για το «Monster» στο Βερολίνο, μένω στο εξής: «Δεν μπορώ να ελέγξω το πώς θα εισπράξει κάποιος μια ταινία και δεν μπορώ να ελέγξω τι θα γράψουν οι δημοσιογράφοι –ή πώς θα το γράψουν. Δεν μπορώ να ελέγξω αν θα παιχθεί σε μια μικρή αίθουσα ή σε εκατό, αν θα βγάλει δυο δεκάρες ή 200 εκατομμύρια. Θα κερδίσω βραβείο; Κανείς δεν το ξέρει. Το μόνο βραβείο λοιπόν για μένα, είναι η ποιότητα του υλικού με το οποίο έχω αναμειχθεί».
Αυτή την ποιότητα υπερασπίζεται, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την ίδια. Και τα καταφέρνει. Απόδειξη, η τελευταία ταινία της «Ενας ξένος στην πόλη», μια περιπέτεια της σειράς που αντιγράφει στυλ (από Ταραντίνο ώς Γκάι Ρίτσι) χωρίς να αποκτά έναν δικό της χαρακτήρα. Η μόνη ξεχωριστή νότα εδώ είναι η Σαρλίζ Θέρον, το Α και το Ω της ταινίας, μια σέξι 40άρα που χειρίζεται θαυμάσια τον ρόλο της αδίστακτης, ελκυστικής MILF δίνοντάς σου να καταλάβεις ότι παίζοντας μαζί της είναι σαν να παίζεις με τη φωτιά.