Η 76χρονη Τζούλια Κρίστεβα είναι μια από τις πιο διάσημες και πολυβραβευμένες διανοούμενες της Ευρώπης. Τα περισσότερα από 30 βιβλία της καλύπτουν θέματα από τη γλωσσολογία και την ψυχανάλυση έως την λογοτεχνική θεωρία και τον φεμινισμό, ενώ εργάσθηκε δίπλα σε κορυφαίους γάλλους διανοούμενους όπως ο Ζακ Ντεριντά, ο Ζακ Λακάν και ο Ρολάν Μπαρτ. Εχει τιμηθεί μεταξύ άλλων με το βραβείο Βάτσλαβ Χάβελ, το βραβείο Χάνα Αρεντ και της Γαλλικής Λεγεώνας της Τιμής.
Ομως τώρα έχει ξεσπάσει μεγάλη αναταραχή σχετικά με το αν θα πρέπει να κάνει άλλη μια –μη αναμενόμενη –προσθήκη στο βιογραφικό της: μυστική πράκτορας στη Βουλγαρία.
Πριν από λίγες ημέρες η βουλγαρική κρατική επιτροπή που έχει ευθύνη να εξετάσει τους φακέλους των μυστικών υπηρεσιών κατά την κομμουνιστική περίοδο, ανακοίνωσε πως εντόπισε έγγραφο στο ποίο φαίνεται πως η Κρίστεβα, η οποία γεννήθηκε στη Βουλγαρία το 1941 (στη Γαλλία πήγε για σπουδές και εγκαταστάθηκε το 1965), είχε συνεργασθεί στις αρχές της δεκαετίας του ’70 με την Υπηρεσία Κρατικής Ασφαλείας της Βουλγαρίας με το κωδικό όνομα «Σαμπίνα». Συγκεκριμένα μάλιστα, με την πρώτη διεύθυνση της Υπηρεσίας που επέβλεπε τη συγκέντρωση πληροφοριών στον τομέα των τεχνών και μέσων μαζικής ενημέρωσης. Η κατηγορία αντιμετωπίσθηκε με δυσπιστία από τους γνώστες του έργου της Κρίστεβα, που είναι διάσημη για την υπεράσπιση των ευρωπαϊκών δημοκρατικών ιδεωδών και αντίθετη σε κάθε ολοκληρωτισμό. Το μυστήριο έγινε ακόμα μεγαλύτερο την Παρασκευή, όταν η επιτροπή, αντιδρώντας στο έντονο διεθνές ενδιαφέρον, προχώρησε στο ασυνήθιστο βήμα να αναρτήσει διαδικτυακά ολόκληρο τον φάκελο της Κρίστεβα, την οποία το περιοδικό «Foreign Policy» έχει κατατάξει μεταξύ των 100 σπουδαιότερων στοχαστών του 20ού αιώνα.
Εκεί σε εκατοντάδες σελίδες αναφέρεται η υποτιθέμενη στρατολόγηση της Κρίστεβα ως πράκτορα της υπηρεσίας κρατικής ασφάλειας καθώς και εκτενείς αναφορές σε συζητήσεις που φέρεται να είχε με βούλγαρους πράκτορες σε παρισινά καφέ και εστιατόρια μεταξύ 1971 και 1973. Στις συναντήσεις αυτές η Κρίστεβα φέρεται να έδινε πληροφορίες για διανοούμενους, για μέλη αραβικών προοδευτικών κινημάτων στο Παρίσι και βούλγαρους εμιγκρέδες. Ομως δεν υπάρχει ούτε ένα έγγραφο που να έχει γραφεί ή να έχει υπογραφεί από εκείνη.
Σε συνέντευξή της πριν δύο ημέρες, η Κρίστεβα, η οποία είναι επίτιμη καθηγήτρια στο παρισινό Πανεπιστήμιο Paris-Diderot (Paris VII) και επισκέπτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης, αντέκρουσε την κατηγορία χαρακτηρίζοντάς την «fake news», «ξεδιάντροπο ψέμα», «λάσπη». Ποτέ –είπε –δεν με πλησίασε κάποιος πράκτορας των μυστικών υπηρεσιών και ποτέ δεν συνεργάσθηκα. «Η αναφορά ότι μπορεί να ήμουν μέλος των βουλγαρικών μυστικών υπηρεσιών με το όνομα Σαμπίνα δεν είναι μόνο αναληθής αλλά και τερατώδης. Βλάπτει την τιμή και τη φήμη μου και βλάπτει τη δουλειά μου», ανέφερε στο γαλλικό ηλεκτρονικό περιοδικό «L’ Obs». «Κάποιος θέλει να με βλάψει. Δεν ξέρουμε τι υπάρχει στους φακέλους μας». Πρόσθεσε πως ο φάκελός της δημοσιοποιήθηκε επειδή ήθελε να εργασθεί για μια βουλγαρική εφημερίδα και, βάσει των κανόνων που διέπουν τα αρχεία, είναι υποχρεωτική η δημοσιοποίηση των πληροφοριών για το παρελθόν όλων των δημοσιογράφων.
Στην περίοδο της ακμής της, η Υπηρεσία Κρατικής Ασφαλείας της Βουλγαρίας, η οποία συνεργαζόταν στενά με τη σοβιετική KGB, διέθετε ένα δίκτυο περίπου 100.000 πρακτόρων και πληροφοριοδοτών. Διαλύθηκε το 1989 μετά την κατάρρευση του κομμουνιστικού καθεστώτος.
Τελευταία Νέα