Παρατηρώντας από τη μια τις τελευταίες προκλητικές δηλώσεις και κινήσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απέναντι στην Ελλάδα και από την άλλη τους συμπατριώτες μας από την Κάλυμνο που είχαν την ανάγκη να ζωγραφίσουν μια ελληνική σημαία 375 μέτρων στο βουνό τους, το συμπέρασμα είναι απλό: το πρόβλημα με τη γειτονική χώρα επανήλθε για να μείνει. Ολοι το έχουμε καταλάβει, ακόμα και η κυβέρνηση που παριστάνει ότι το παιχνίδι ακόμα παίζεται διμερώς και περιμένει πράξεις καλής θελήσεως από απέναντι.
Αυτό που δεν καταλαβαίνει η Αθήνα είναι ότι η διπλωματία είναι δύσκολη άσκηση και δεν μπορεί να περιορίζεται σε συμβολικές κινήσεις. Πάνω απ’ όλα όμως αυτό που πρέπει να καταλάβει ο έλληνας Πρωθυπουργός είναι ότι δεν μπορεί να περιορίζει το πρόβλημα στο ελληνοτουρκικό επίπεδο. Ούτε σε επίπεδο «ηρωικών» δηλώσεων, με αναφορές στο 1821, όπως κάνει ο κυβερνητικός του εταίρος.
Ο Ερντογάν δεν κάνει προκλητικές δηλώσεις μόνο για «εσωτερική κατανάλωση», όπως θέλει να πιστεύει το Μέγαρο Μαξίμου. Κάνει πιο συστημικό παιχνίδι, βάζοντας στο τραπέζι γεωστρατηγικά ζητήματα και όχι μόνο, που προς το παρόν η από δω πλευρά δείχνει να μην μπορεί να αντιληφθεί.
Η Τουρκία δεν είναι τόσο δυνατή όσο θα ήθελε να είναι αυτή τη στιγμή. Ωστόσο, οικονομικά, αντιθέτως με αυτά που ακούγονται, αντέχει ακόμα. Την ίδια ώρα, γεωπολιτικά, δέχεται όλη την πίεση που προκαλείται από την αναστάτωση στη Μέση Ανατολή. Κι αυτό που κάνει είναι να προσπαθεί να μετατρέψει τη δοκιμασία σε ευκαιρία. Γι’ αυτό και η συνάντηση, την περασμένη Τετάρτη, με τον Ιρανό Χασάν Ροχανί και τον Ρώσο Βλαντίμιρ Πούτιν, δυο ισχυρούς συμμάχους της Δαμασκού, δεν ήταν τυχαία. Αυτές οι τρεις χώρες είναι σήμερα οι κύριες δυνάμεις που υπάρχουν στη Συρία. Και αυτό οφείλεται στο ότι ήταν περισσότερο πρόθυμες να τοποθετηθούν στρατιωτικά στην περιοχή για να επηρεάσουν τη σύγκρουση εκεί όπου οι δυτικές δυνάμεις δεν ήθελαν να δεσμευτούν στρατιωτικά. Η χειραψία τους γύρω από τον Ερντογάν έδειξε ένα πράγμα: ότι οι τρεις είναι απέναντι από τη Δύση και θα μείνουν έτσι για όσο καιρό τις εξυπηρετεί.
Παράλληλα, η Αγκυρα εξαπλώνεται στα Βαλκάνια: αγοράζοντας τις θυγατρικές των ελληνικών τραπεζών εκεί, μαζεύοντας κάτω από το καπέλο της τουρκικής μειονότητας τις περισσότερες μουσουλμανικές μειονότητες των Σκοπίων, της Σερβίας ή της Βουλγαρίας, απλώνοντας τις αερογραμμές της σε όλη την περιοχή ή θέτοντας σε ετοιμότητα τα πλοία της στα αλβανικά λιμάνια.
Η Τουρκία έχει ανοίξει πολλά μέτωπα ταυτόχρονα και θα μείνει σε αυτά για καιρό. Παλιά, στην Ανατολή, δεν υπήρχαν ώρες αλλά μόνο φεγγάρια και σκιές. Ο χρόνος ήταν άναρχος και μακρύς, κάτι που μάλλον θα πρέπει να το συνηθίσουμε αν θέλουμε να χτίσουμε αληθινή στρατηγική προστασίας απέναντι στον γείτονα.