Το πιο σημαντικό κοινωνικό αγαθό σήμερα δεν είναι το νερό, αλλά το κινητό. Αν μας αφαιρεθούν τα κινητά για ένα μήνα τότε μέγιστο μέρος του πληθυσμού θα παρουσιάσει ψυχικό πρόβλημα, διαταραχή ταυτότητας, αποδόμηση του εγώ, αναγκαστική αντιμετώπιση της όντως πραγματικότητας για πρώτη φορά, μοναξιά, απώλεια προσανατολισμού, απορία κι αδιέξοδο. Ισως κανονική τρέλα (αν υπάρχει τρέλα κανονική) παρότι η λέξη είναι αδόκιμη για τον λεκτικό ουμανισμό του κορέκτ, πιθανή καταφυγή στα ναρκωτικά και ίσως στην αυτοχειρία –βέβαια αυτοκτονίες και φονικά θα έχουμε σίγουρα, αν αφαιρέσουμε από τον λαό κάτι εξίσου μοιραίο και σημαντικό με το κινητό: την τηλεόραση.
Πράγματι: αν πάψει να παίζει η TV επί ένα μήνα τότε θα δούμε φαινόμενα Αρμαγεδδώνος. Πολλά ηλικιωμένα ζευγάρια θα χωρίσουν μετά από ομηρικούς καβγάδες, τα silver alert θα χιλιοπλασιαστούν, τα οικογενειακά φονικά θα υπερπολλαπλασιαστούν. Ατομα θα πηδούν αλαλάζοντας απ’ τα μπαλκόνια, γριούλες θα εξοντώνουν κατάκοιτους παππούδες και ίσως το φαινόμενο επεκταθεί και φτάσουμε σε κάποιο είδος κοινωνικού εμφυλίου και ανελέητου σπαραγμού πανελληνίως.
Το νερό έρχεται τρίτο από άποψη σημασίας, και βέβαια είναι λογικό να ονομάζουμε «κοινωνικό αγαθό» την τηλεόραση και το κινητό τηλέφωνο, αλλά όχι βέβαια το ύδωρ. Κι εξάλλου τι θα πει «κοινωνικό αγαθό»; Τίποτε. Είναι άλλη μια αρλούμπα για να παραμείνουν κάποιοι δημόσιοι υπάλληλοι, άλλοι να διοριστούν κι έτεροι που είναι ακόμα συμβασιούχοι να γίνουνε αορίστου χρόνου –διότι το νερό είναι κάτι σαν κοινόχρηστο αγαθό, μόνο σε μια περίπτωση: όταν είσαι στο βουνό και πας δωρεάν να πιεις κρυστάλλινο και μπουζιασμένο ύδωρ από κάποια πηγή, χωρίς βέβαια να ξέρεις ότι λίγο παραπάνω έχει πέσει ένα ψοφίμι λύκου εντός μια γούρνας στη διαδρομή, και το νερό είναι παντελώς ακατάλληλο –αλλά δεν πειράζει: εσύ έχεις την αστική προκατάληψη πως είναι καθαρό. Θες να είναι καθαρό, άρα μάλλον είναι. Προτιμάς το βουνό και τις πηγές απ’ το «λίγο κρασί, λίγο θάλασσα και το Ζαγόρι μου».
Τι θα πει λοιπόν το νερό είναι «κοινωνικό αγαθό»; Θα πει: θέλω να παραμείνω μόνιμος δημόσιος υπάλληλος. Αυτή είναι η μετάφραση. Διότι απ’ την άλλη γιατί να είναι το νερό κι όχι το ψωμί; Βέβαια, χωρίς ψωμί αντέχεις λιγότερο, απ’ ότι αν δεν έχεις νερό (οπότε υπάρχει και η Σουρωτή) αλλά αυτό δεν σημαίνει πως ζει καμιά κοινωνία χωρίς άρτο –εκτός αν έχει γλουτένη, οπότε αποφεύγεται. Συνεπώς γιατί να μην παράγουν ψωμί μεγάλες κρατικές μονάδες, τεράστια κρατικά εργοστάσια ώστε να προσλάβουμε και μερικές ακόμα δεκάδες χιλιάδες συμβασιούχους που σε ένα εξάμηνο θα διαδηλώνουν να γίνουνε μόνιμοι και σίγουρα θα γίνουν, διότι ως προς αυτό υπάρχει και ανταγωνισμός μεταξύ των κομμάτων: ποιος θα τους μονιμοποιήσει πρώτος, για ένα ξεροκόμματο ψήφου. Ιδίως οι κυβερνώντες που απεχθάνονται την ιδιωτική πρωτοβουλία και θέλουν μια κοινωνία όπου ο Ελλην θα είναι ικανοποιημένος με μια τυρόπιτα τη μέρα, αρκεί να είναι μόνιμος κάπου. Και εξαρτημένος, απ’ αυτούς, αν όχι για μια σπανακοτυρόπιτα, πάντως σίγουρα για μια ζαμπονοτυρόπιτα.
Επομένως και η τυρόπιτα θα γίνει κοινωνικό αγαθό όπως το ψωμί, το κινητό και η τηλεόραση. Και μήπως το κρέας ή ο πιτόγυρος δεν είναι κοινωνικά αγαθά; Ή, το ηλεκτρικό ρεύμα, που το χρυσοπληρώνουμε στη ΔΕΗ, για να παίρνουν οι φορτωτές της Κοζάνης με τα διαβολάκια τεράστια εφάπαξ και βασιλικές συντάξεις –η ερώτηση είναι λογική εφόσον ήδη υπάρχουν ένα σωρό ιδιωτικές εταιρείες που δίνουν φτηνότερο ρεύμα, το οποίο μπορεί να μην είναι κοινωνικό αγαθό όπως εκείνο της Δημόσιας Εταιρείας, αλλά στοιχίζει λιγότερο, άρα είναι κοινωνικώς αγαθό. Κατά προέκταση: και το σεξ είναι κάτι ανάλογο, άρα πρέπει να είναι κρατικώς διαχειριζόμενο και να μην εμπλέκεται σε αυτό η ιδιωτική πρωτοβουλία, διότι το μολύνει με το κέρδος και το χρήμα. Ενώ, βλέπετε, οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν αμείβονται, πάνε στη δουλειά για την ψυχή της γιαγιάς τους και το ίδιο θα όφειλαν να κάνουν και όσες και όσοι προτιμούν το αρχαιότερο επάγγελμα. Αλλά θα ήταν δώρον άδωρον εάν συμπεριφέρονταν ως δημόσιοι υπάλληλοι, δηλαδή, περίπου, ως σύζυγοι. Διότι και οι σύζυγοι παθαίνουν από ένα όριο και πέρα το ίδιο σύνδρομο: μόνιμο, αναγκαστικό σεξ αορίστου χρόνου. (Γι’ αυτό πολλοί στρέφονται στην ιδιωτική πρωτοβουλία).
Και το λιμάνι είναι κοινωνικό αγαθό, αλλά το πήρε ο Ιβάν. Και η θάλασσα, αλλά την διεκδικούν οι Τούρκοι. Εδώ έχουμε και μια πρωτοτυπία: έγινε κοινωνικό αγαθό και το όνομα «Μακεδονία», οπότε μπορεί να το χρησιμοποιεί ανεμπόδιστα ο καθείς. Γιατί όχι; (Είμαστε γενναιόδωρος λαός). Τα μέσα μαζικής μεταφοράς είναι κι αυτά στην ίδια κατηγορία –μέχρι και τα τροχαία: αντιμετωπίζονται με βάση την κοινωνική ευαισθησία, δηλαδή, δεν μας ενδιαφέρει τόσο ποιος σκοτώθηκε, αλλά αν ο φταίχτης έχει χαμηλό εισόδημα. Επειτα: αν οι φτωχοί εξοντώνουν πλούσιους σε τροχαία είναι κι αυτό μια σοσιαλιστική, ταξική νίκη.
Εν πάση περιπτώσει μπορούμε να αντέξουμε όλα τα κοινωνικά αγαθά, θα κάνουμε αυτή την αβάσταχτη παραχώρηση, μπορούμε επί μια εβδομάδα να λουζόμαστε με νερό από μπουκάλια Βίκος στη Θεσσαλονίκη, να πλένουμε τα πόδια μας με εμφιαλωμένο Ολυμπος και τα δόντια μας με ληγμένα Περιέ, μπορούμε να τρώμε ψωμί ακόμα και με γλουτένη, ή πάστες με στέβια, αλλά, προς Θεού, μην καταργηθούν τα δύο πιο ριζικά κοινωνικά αγαθά του Γένους: η τηλεόραση και κυρίως το κινητό. Τότε θα διαλυθεί η κοινωνική συνοχή, θα έχουμε εξεγέρσεις, φονικά και ανεξέλεγκτη βία. Τα χειρότερα κακά θα προκύψουν όταν θα αναγκαστούμε να βγούμε βιαίως απ’ την μοναξιά μας και την εικονική αντίληψη του κόσμου και να αντιμετωπίσουμε, αίφνης, από κοντά την οδυνηρή πραγματικότητα των σωματικά υπαρκτών, αβάσταχτων, άλλων ανθρώπων. Διότι το κινητό τι κάνει; Κάτι οντολογικά βασικό: περιορίζει την επαφή με την κόλαση του άλλου.