Τα μέλη του Ανώτατου Δικαστηρίου της Βραζιλίας άρχισαν τη Μεγάλη Τετάρτη να ψηφίζουν για ν’ αποφασίσουν εάν ο πρώην πρόεδρος Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα θα οδηγηθεί προσεχώς στη φυλακή ή όχι, έξι μήνες πριν διεξαχθούν οι προεδρικές εκλογές, στις οποίες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν να είναι ο επικρατέστερος υποψήφιος.
Ο ηγέτης της βραζιλιάνικης κεντροαριστεράς ελπίζει να εξασφαλίσει το habeas corpus και να μείνει ελεύθερος μέχρι να εξαντληθούν όλα τα ένδικα μέσα που έχει στη διάθεσή του για να πολεμήσει την απόφαση εφετείου που τον καταδίκασε να εκτίσει 12 χρόνια κι ένα μήνα κάθειρξη για δωροληψία και νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα, απόφαση που ο ίδιος λέει πως είχε πολιτικά κίνητρα.
Βαριά σκιά στις προεδρικές εκλογές
Η υπόθεση του Λούλα διχάζει τη χώρα, ρίχνει βαριά σκιά στις προεδρικές εκλογές και προκαλεί δυσαρέσκεια στις τάξεις του στρατού, ο επικεφαλής του οποίου έκανε την Τρίτη δημόσια παρέμβαση που επικρίθηκε από πολιτικούς και οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ο Λούλα παραμένει ο δημοφιλέστερος πολιτικός στη Βραζιλία, παρά την καταδίκη του και παρά τις έξι ακόμη δίκες για υποθέσεις διαφθοράς που έχει μπροστά του. Προηγείται σε όλες τις δημοσκοπήσεις ενόψει των προεδρικών εκλογών του Οκτωβρίου, στις οποίες θέλει να διεκδικήσει τρίτη θητεία. Ωστόσο η καταδίκη του πιθανότατα θα σημάνει πως δεν θα του επιτραπεί να συμμετάσχει στη διαδικασία.
Το δικαστήριο μοιάζει επίσης διχασμένο. Επειτα από τέσσερις ώρες διαβουλεύσεων, μόλις τρεις από τους 11 δικαστές είχαν εκφραστεί: δύο εναντίον του Λούλα, ένας υπέρ. Λίγο αργότερα, μια ακόμη ανώτατη δικαστικός, η Χόσα Βέμπερ, τάχθηκε εναντίον του πρώην προέδρου στη συνεδρίαση, σε ατμόσφαιρα φοβερής πίεσης και με μεγάλη δύναμη των σωμάτων ασφαλείας ανεπτυγμένη γύρω από το Ανώτατο Δικαστήριο.
Η οριστική απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου μπορεί να μην ληφθεί πριν από τη Μεγάλη Πέμπτη ή να αναβληθεί επ’ αόριστον, αν κάποια από τα μέλη του που μένει να ψηφίσουν ζητήσουν να τους δοθεί περισσότερος χρόνος για ν’ αποφανθούν.
«Να τηρηθεί το δεδικασμένο»
Δικαστικοί, ο αρχιεισαγγελέας και ενώσεις επιχειρήσεων προέτρεψαν μετ’ επιτάσεως το Ανώτατο Δικαστήριο να τηρήσει το δικό του δεδικασμένο του 2016, με βάση το οποίο ο κατηγορούμενος οδηγείται στη φυλακή, αν η ποινή του επικυρωθεί από εφετείο — όπως συνέβη στην υπόθεση του Λούλα νωρίτερα φέτος.
Ενάμιση χρόνο αφότου η πρώην πρόεδρος Ντίλμα Ρουσέφ παύτηκε από το Κογκρέσο, το οποίο την έκρινε ένοχη για παραποίηση των στοιχείων για το έλλειμμα εν μέσω κολοσσιαίων διαστάσεων σκανδάλου διαφθοράς που πλήττει μεγάλο μέρος του πολιτικού προσωπικού, κι εν μέσω βαθιάς οικονομικής κρίσης στη μεγαλύτερη χώρα της Λατινικής Αμερικής, η ένταση ανέβηκε ακόμα περισσότερο την Τρίτη, όταν ο επικεφαλής του γενικού επιτελείου έκανε δημόσια παρέμβαση για να αποκηρύξει την «ατιμωρησία».
Η ανάρτηση του στρατηγού Εντουάρντου Βίλας Μπόας στον λογαριασμό του στο Twitter, που ξεκάθαρα στρεφόταν κατά του Λούλα, παρότι δεν αναφερόταν ονομαστικά σ’ αυτόν, θορύβησε πολλούς στη Βραζιλία, χώρα με μακρά ιστορία στρατιωτικών επεμβάσεων στα πολιτικά πράγματα, που υπέμεινε βάρβαρη στρατιωτική δικτατορία από το 1964 μέχρι το 1985.
«Απειλή εναντίον της δημοκρατίας»
Ο Βίλας Μπόας διαβεβαίωσε ότι ο στρατός παραμένει προσηλωμένος στον συνταγματικό του ρόλο, όμως απόστρατοι ανώτατοι αξιωματικοί προειδοποίησαν ότι ο στρατός δεν θα πάρει ελαφρά τη καρδία τυχόν απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου υπέρ του Λούλα και στρατηγός ε.α. προειδοποίησε, μιλώντας στην εφημερίδα Estado de São Paulo, ότι δεν αποκλείεται να επέμβει.
Ο στρατός απάντησε ότι αυτή ήταν η προσωπική άποψη του απόστρατου αξιωματικού, ενώ το υπουργείο Αμυνας διαβεβαίωσε ότι ο στρατός δεν έχει καμιά πρόθεση να κάνει χρήση βίας.
Για τη Διεθνή Αμνηστία όμως η τοποθέτηση του στρατηγού αποτέλεσε βαριά «προσβολή της ανεξαρτησίας των εξουσιών» και ωμή «απειλή εναντίον της δημοκρατίας» στη Βραζιλία.
Το βράδυ της Τρίτης πολλές δεκάδες χιλιάδες πολέμιοι και υποστηρικτές του Λούλα κατέβηκαν στους δρόμους μεγάλων πόλεων για να διαδηλώσουν.
Η συνεδρίαση του Ανώτατου Δικαστηρίου διεξάγεται μία εβδομάδα αφότου δύο από τα λεωφορεία, με τα οποία ο Λούλα πραγματοποιούσε εκστρατεία στον νότο, επλήγησαν από σφαίρες, χωρίς πάντως να υπάρξουν τραυματισμοί.
Τρεις εβδομάδες νωρίτερα, δολοφονήθηκε 38χρονη μαύρη δημοτική σύμβουλος στο Ρίο ντε Τζανέιρο, γνωστή ακτιβίστρια υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών και των μειονοτήτων κι εναντίον της αστυνομικής βίας.