Η αντίστροφη μέτρηση άρχισε. Το ετήσιο ραντεβού 6,2 εκατομμυρίων νοικοκυριών με την Εφορία πλησιάζει. Τις επόμενες ημέρες, ενδεχομένως και εντός της εβδομάδας, θα ανοίξει η ηλεκτρονική πύλη του Taxisnet για την υποβολή των φετινών φορολογικών δηλώσεων.
Στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων ανεβάζουν ταχύτητες και τρέχουν να κλείσουν τις εκκρεμότητες που κρατούν μέχρι τώρα το σύστημα κλειστό. Ηδη έχουν φθάσει τα στοιχεία από τις τράπεζες για τις ηλεκτρονικές συναλλαγές που πραγματοποίησαν οι φορολογούμενοι το 2017 και από τις επιχειρήσεις και τα Ταμεία οι βεβαιώσεις αποδοχών για τα εισοδήματα και τους φόρους που παρακρατήθηκαν στους μισθούς και τις συντάξεις. Αναμένονται ακόμα τα στοιχεία για τους τόκους των τραπεζικών καταθέσεων και τις τοκοχρεολυτικές δόσεις των δανείων που κατέβαλαν πέρυσι οι φορολογούμενοι.
Στις εκκρεμότητες περιλαμβάνονται ακόμα η έκδοση της απόφασης για το νέο βασικό έντυπο της φορολογικής δήλωσης, το γνωστό Ε1, οι οδηγίες συμπλήρωσης του νέου εντύπου Ε3 που υποβάλλουν πάνω από 1,2 εκατομμύρια ελεύθεροι επαγγελματίες και επιχειρήσεις και η κατάθεση νομοθετικής διάταξης που θα απαλλάσσει και φέτος από τη φορολόγηση με βάση τα τεκμήρια τους φορολογουμένους που απέκτησαν εισοδήματα από περιστασιακή απασχόληση (φοιτητές, νοικοκυρές, άνεργοι).
Δαπάνες με πλαστικό χρήμα, χάρτινες αποδείξεις, φιλοξενούμενοι, εισοδήματα από μισθώσεις τύπου Airbnb, ιατρικά έξοδα συνθέτουν τον καμβά των φετινών φορολογικών δηλώσεων. Αλλαγές που κρύβουν παγίδες, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν όσους δεν προσέξουν ή δεν έχουν λάβει τα μέτρα τους στην πληρωμή έξτρα φόρου.
Πιο συγκεκριμένα
1. Οι ηλεκτρονικές αποδείξεις. Το 2017 μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες έβαλαν ακόμη περισσότερο στη ζωή τους το πλαστικό χρήμα για να εξασφαλίσουν το αφορολόγητο όριο. Τώρα ήρθε η ώρα να δουν αν το πέτυχαν. Στον κωδικό 049-050 του Ε1 θα είναι προσυμπληρωμένες οι πληρωμές που πραγματοποίησαν πέρυσι με ηλεκτρονικό χρήμα (κάρτες, e-banking). Ο κωδικός αυτός δεν θα είναι κλειδωμένος. Οι φορολογούμενοι θα μπορούν να παρέμβουν για να προσθέσουν δαπάνες οι οποίες ενδεχομένως να μην εμφανίζονται από τα στοιχεία των τραπεζών, όπως για παράδειγμα πληρωμές που έχουν γίνει με μεταφορά χρηματικών ποσών από τον λογαριασμό τους σε λογαριασμό ελεύθερου επαγγελματία, π.χ. γιατρού, ο οποίος δεν έχει δηλωθεί μέχρι σήμερα ως επαγγελματικός. Στην περίπτωση αυτή ο φορολογούμενος μπορεί να επικαλεστεί τα ενημερωτικά (statement) των τραπεζών.
Μέσω του συγκεκριμένου κωδικού, μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες εξασφαλίζουν την έκπτωση φόρου 1.900-2.100 ευρώ. Στην περίπτωση συζύγων με κοινό τραπεζικό λογαριασμό, όπου ο ένας φορολογούμενος δικαιούται αφορολόγητο (π.χ. μισθωτός) και ο έτερος δεν δικαιούται (π.χ. ελεύθερος επαγγελματίας), ο δικαιούχος αφορολογήτου μπορεί να χρησιμοποιήσει το σύνολο των ηλεκτρονικών πληρωμών του κοινού λογαριασμού για το χτίσιμο του αφορολογήτου.
2. To πέναλτι φόρου. Οσοι δεν κατάφεραν να καλύψουν το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό των δαπανών με πλαστικό χρήμα θα κληθούν να πληρώσουν έξτρα φόρο. Ο φόρος εισοδήματος που θα πληρώσουν προσαυξάνεται κατά το ποσό που προκύπτει από τη θετική διαφορά μεταξύ του απαιτούμενου και του δηλωθέντος ποσού, πολλαπλασιαζόμενης με συντελεστή 22%. Για παράδειγμα, φορολογούμενος με εισόδημα 10.000 ευρώ, πραγματοποιεί φέτος πληρωμές με πλαστικό χρήμα 500 ευρώ, αντί των απαιτούμενων ύψους 1.000 ευρώ. Στη διαφορά των 500 ευρώ επιβάλλεται συντελεστής 22% και προκύπτει επιπλέον φόρος 110 ευρώ.
3. Οι χάρτινες αποδείξεις. Με πληρωμή έξτρα φόρου κινδυνεύουν οι συνταξιούχοι άνω των 70 ετών, αλλά και όσοι εξαιρούνται από την υποχρεωτική χρήση του ηλεκτρονικού χρήματος, αν δεν εμφανίσουν δαπάνες με αποδείξεις στη φετινή τους δήλωση. Για να κατοχυρώσουν το αφορολόγητο όριο θα πρέπει να δηλώσουν δαπάνες για αγορές αγαθών ή λήψη παροχής υπηρεσιών ανάλογα με το εισόδημά τους. Στην περίπτωση αυτή, μετρούν τόσο οι χάρτινες όσο και οι ηλεκτρονικές αποδείξεις. Αν δεν έχουν καλύψει το απαιτούμενο ποσό θα πληρώσουν φόρο 22% για το ποσό των αποδείξεων που θα λείπει. Από την υποχρεωτική χρήση ηλεκτρονικών συναλλαγών που χτίζουν το αφορολόγητο όριο, αλλά όχι από τη συλλογή αποδείξεων, εξαιρούνται οι συνταξιούχοι 70 ετών και άνω, τα άτομα με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, όσοι βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση, οι φορολογικοί κάτοικοι της ΕΕ ή του ΕΟΧ που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα και φορολογούνται με την κλίμακα από μισθωτή εργασία και συντάξεις.
Με τον τρόπο αυτόν, η Εφορία επιχειρεί να περιορίσει τα φαινόμενα ψευδούς φιλοξενίας. Πολλοί εμφανίζονται ως φιλοξενούμενοι για να αποφύγουν:
– Τα τεκμήρια διαβίωσης. Οποιος συμπληρώνει τον κωδικό 092, 094 ή 096 του εντύπου Ε1 δεν βαρύνεται με το τεκμήριο της κύριας κατοικίας, κάτι που αυτομάτως σημαίνει και μείωση της φορολογητέας ύλης. Οσοι έχουν χαμηλά εισοδήματα γνωρίζουν ότι το τεκμήριο της κατοικίας μπορεί να τους επιβαρύνει με πρόσθετους φόρους και γι’ αυτό κάνουν ό,τι μπορούν για να το αποφύγουν.
– Τον φόρο από εισοδήματα ενοικίων. Με τη δήλωση, δηλώνονται το γεγονός της φιλοξενίας, ο ΑΦΜ του προσώπου που φιλοξενεί, η επιφάνεια του ακινήτου στο οποίο γίνεται η φιλοξενία και οι μήνες της φιλοξενίας. Δεν υπάρχει όμως η διεύθυνση. Αρα, ένας ενοικιαστής που θα εμφανιστεί ως φιλοξενούμενος του ιδιοκτήτη θα τον απαλλάξει και από τον φόρο εισοδήματος από ακίνητα, που υπολογίζεται πλέον με συντελεστές από 15% έως και 45%.
5. Οι μισθώσεις Airbnb. Φόρο με συντελεστές που ξεκινούν από 15% και φθάνουν έως και 45% θα κληθούν να πληρώσουν φέτος οι φορολογούμενοι που ακολούθησαν το 2017 τη μόδα της Airbnb και απέκτησαν πέρυσι εισοδήματα από τη βραχυχρόνια μίσθωση κάποιου ακινήτου τους. Για εισόδημα μέχρι 12.000 ευρώ επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 15%. Για παράδειγμα, φορολογούμενος που απέκτησε πέρυσι εισόδημα από τη βραχυχρόνια μίσθωση του ακινήτου του, ύψους 10.000 ευρώ, θα πληρώσει φέτος φόρο 1.500 ευρώ.
Με συντελεστή 35% φορολογείται το τμήμα του ετησίου εισοδήματος από 12.001 έως 35.000 ευρώ, ενώ ο συντελεστής 45% επιβάλλεται στο τμήμα του ετήσιου εισοδήματος πάνω από 35.000 ευρώ.
Οι συντελεστές αυτοί ισχύουν εφόσον τα ακίνητα εκμισθώνονται επιπλωμένα χωρίς την παροχή οιασδήποτε υπηρεσίας πλην της παροχής κλινοσκεπασμάτων. Σε περίπτωση που παρέχονται οποιεσδήποτε άλλες υπηρεσίες (π.χ. αλλαγή κλινοσκεπασμάτων, υπηρεσίες καθαριότητας κ.λπ.), ο φορολογούμενος θεωρείται ότι αποκτά εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα και φορολογείται με:
– 22% μέχρι τις πρώτες 20.000 ευρώ,
– 29% στο τμήμα από 20.001 έως 30.000 ευρώ,
– 37% στο τμήμα από 30.001 έως 40.000 ευρώ και
– 45% στο τμήμα πάνω από 40.000 ευρώ.
6. Ιατρικά έξοδα. Χωρίς την έκπτωση φόρου 10% μένουν από φέτος οι φορολογούμενοι που έχουν ιατρικές δαπάνες. Στο νέο έντυπο Ε1, οι φορολογούμενοι δεν θα βρουν τους κωδικούς 051-052 όπου μέχρι πέρυσι συμπλήρωναν τα έξοδα που είχαν πραγματοποιήσει για επισκέψεις σε γιατρούς, νοσήλια ή φάρμακα και κέρδιζαν έκπτωση φόρου. Από την 1η Ιανουαρίου 2017 καταργήθηκε η διάταξη που προέβλεπε την έκπτωση φόρου 10%, εφόσον οι δαπάνες αυτές υπερβαίνουν συνολικά το 5% του ετήσιου ατομικού εισοδήματος. Νοσήλια και ιατροφαρμακευτικά έξοδα λαμβάνονται υπόψη μόνο για το χτίσιμο του αφορολόγητου ορίου.