Στο βιβλίο του SweetDreams,που παραμένει αμετάφραστο στα ελληνικά, ο Μάικλ Φρέιν φαντάζεται έναν άνδρα που χωρίς να ξέρει ότι έχει πεθάνει φτάνει στον Παράδεισο και ξεκινά εκεί μια καινούργια καριέρα. Το βιβλίο κυκλοφόρησε το 1973 και ο βρετανός συγγραφέας ήθελε με τον τρόπο αυτόν να απαντήσει στους αριστερούς φίλους του που οραματίζονταν μια ιδανική κοινωνία όπου όλοι θα είναι ευτυχισμένοι.
Ευτυχώς σήμερα ελάχιστοι εξακολουθούν να πιστεύουν σε αυτή την ουτοπία που κατά καιρούς είχε καταστροφικές συνέπειες, λέει ο 84χρονος Φρέιν σε συνέντευξή του στηΡεπούμπλικα. Οι περισσότεροι ελπίζουμε απλώς να βελτιωθούν λίγο τα πράγματα. Αλλά μια ματιά στον κόσμο μάς προσγειώνει. «Η Ρωσία είναι μια εγκληματική κοινωνία που την αποκαλούμε δημοκρατία και διοικείται από έναν κυνικό αξιωματούχο τηςKGB», σημειώνει ο συγγραφέας. «Και η Αμερική έχει εκλέξει έναν άξεστο αμαθή. Αναρωτιέμαι αν θα καταφέρουμε να τη γλιτώσουμε».
Τα παιδάκια της Γούτα, πάντως, δεν τη γλίτωσαν. Και δύσκολα μπορεί να παρηγορηθεί κανείς με τη σκέψη ότι θα ξεκινήσουν μια καινούργια ζωή στον Παράδεισο. Για τον φρικτό θάνατό τους δεν ευθύνονται μόνο οι εγκληματίες που τους βομβάρδισαν και οι κυνικοί που τους στηρίζουν. Ευθύνη φέρουν και όλοι εκείνοι που για χρόνια αδιαφόρησαν, αν και ήξεραν. Που δίστασαν, αν και μπορούσαν. Που κατήγγειλαν, αλλά έμειναν στα λόγια.
Μπροστά στις αφόρητες εικόνες, το μόνο που μπορεί να διασωθεί είναι η μνήμη. Ας θυμηθούμε λοιπόν ότι η χειρότερη χημική επίθεση του καθεστώτος Ασαντ εναντίον σύρων αμάχων έγινε στις 21 Αυγούστου του 2013. Και η Δύση δεν έκανε τίποτα εξαιτίας της ατολμίας τριών ηγετών της. Ο Μπαράκ Ομπάμα δεν έδωσε εντολή να σηκωθούν τα αεροπλάνα, παρόλο που η κόκκινη γραμμή που ο ίδιος είχε χαράξει έναν χρόνο νωρίτερα είχε βάναυσα καταπατηθεί. Ο Ντέιβιντ Κάμερον παρέμεινε αδρανής επειδή η πολιτικάντικη στάση τού Εργατικού Κόμματος τον οδήγησε σε βαριά κοινοβουλευτική ήττα. Και ο Φρανσουά Ολάντ δεν προέβη σε αντίποινα περιμένοντας από τους άλλους δύο να δώσουν το πράσινο φως.
Ισως τότε ακριβώς να στάλθηκε το μήνυμα ότι όλα ήταν πλέον ανεκτά.O Πούτιν θα παρενέβαινε στο εξής ανοιχτά στον πόλεμο της Συρίας (και λίγους μήνες αργότερα θα προσαρτούσε την Κριμαία). Ο Ερντογάν θα συνειδητοποιούσε ότι κανείς δεν επρόκειτο να τον εμποδίσει να εξοντώσει τους Κούρδους. Ο Νετανιάχου θα έχανε και τις τελευταίες αναστολές για την οριστική κατάπνιξη των προοπτικών ενός παλαιστινιακού κράτους. Και οι διάφοροι Ορμπαν θα ύφαιναν ανενόχλητοι τον τοξικό ιστό τους –με πάνδημη λαϊκή υποστήριξη φυσικά.
Αν είχε δύναμη σήμερα ο Φρέιν, θα μπορούσε να γράψει το Acid Dreams. Να το τοποθετήσει στη Μόσχα, όπου βασιλεύει ο Αρχων των Οξέων. Και να απαντήσει έτσι στους φιλελεύθερους φίλους του, που επιμένουν να οραματίζονται μια κοινωνία με ελευθερία και δικαιοσύνη.
