Μια νύχτα του περασμένου Ιανουαρίου, κουκουλοφόροι τραμπούκοι έριξαν από το βάθρο του στο Παλαιό Φάληρο ένα έργο τέχνης που είχε αποκαλυφθεί περίπου έναν μήνα πριν. Πολλοί διάβασαν σε αυτό μια δαιμονική μορφή. Κάποιοι είπαν ότι είναι ένα κακό έργο. Αλλοι θεώρησαν ότι είναι μια μορφή που βάλλει εναντίον της θρησκευτικής πίστης των ορθοδόξων. Ούτως ή άλλως, η αντίδραση δεν παρέμεινε στο επίπεδο της αρνητικής τεχνοκριτικής. Αντίθετα, τροφοδότησε σύντομα τον χουλιγκανισμό, και αυτόν τον υποστήριξαν πολλοί: ζηλωτές στο όνομα της θρησκείας, η Χρυσή Αυγή, φύλλα και ιντερνετικά σάιτ από εκείνα που αποκαλούμε ψεκασμένα και γενικώς διάφοροι ριζοσπάστες του ανορθολογισμού.
Επρόκειτο για το έργο του γλύπτη Κωστή Γεωργίου «Phylax», παραγγελία της δημοτικής Αρχής που πληρώθηκε από χορηγούς, ένα κατακόκκινο άγαλμα μιας μορφής με σώμα ανθρώπου, τεράστια φτερά στην πλάτη και κεφάλι που παραπέμπει σε μυθολογική μορφή (ο δήμαρχος του Παλαιού Φαλήρου Διονύσης Χατζηδάκης κάνει λόγο για τον Τάλω, τον φύλακα της Κρήτης, που παραπέμπει σε έναν από τους γνωστότερους και πιο αγαπητούς ελληνικούς μύθους). Ο γλύπτης έχει αποφύγει να δώσει συμβολικό νόημα στην κατασκευή του, ο δήμαρχος ωστόσο είχε δηλώσει ότι το έργο έχει συμβολικό νόημα, είναι ο φύλακας της πόλης του.
Ο δήμαρχος, επίσης, είχε δηλώσει ότι αφού το έργο επισκευαστεί, σύντομα, θα ανεγερθεί εκ νέου στο βάθρο του. Ομως, έχει πλέον περάσει καιρός και δεν φαίνεται να επιμένει. Αλλωστε, μαθαίνω ότι για το συγκεκριμένο άγαλμα έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον από ξένες αγορές και σύντομα θα πωληθεί στο εξωτερικό. Σαν να έχει ληφθεί σιωπηλά η απόφαση να μην ξαναστηθεί ο «Phylax» στο βάθρο του, προκειμένου να μην επαναληφθούν οι αντιδράσεις, οι οποίες άλλωστε πάντα χρησιμοποιούνται κατά του δημάρχου από τους λαϊκιστές αντιπάλους του, και σε λίγο θα χρειαστεί ψήφους.
Τι μένει; Η παραδοχή εκ μέρους της νόμιμης Αρχής ότι αδυνατεί να έχει την ευθύνη του δημόσιου χώρου, ένα κλείσιμο ματιού στον ανορθολογισμό και στη δεισιδαιμονία. Μια φασίζουσα, ομοιόμορφη και απολύτως δογματική αντίληψη για τη δημόσια αισθητική –ό,τι πιο άθλιο παράγει αυτός ο τόπος. Αλλά κυρίως η υποχώρηση στη βία και στον χουλιγκανισμό, που αποδεικνύονται ισχυρότερα και από τον νόμο, και από τις Αρχές, και από την αισθητική πολυμορφία.
Συνοπτικά, δηλαδή, μια ατιμωτική ήττα της ανοιχτής κοινωνίας, στα μουλωχτά, χωρίς να δοθεί καν έστω μια μικρή μάχη.
