Τύμπανα (γενικευμένου) πολέμου στη Μέση Ανατολή

«Ελάχιστες φορές υπήρξε τόσο επικίνδυνη η Μέση Ανατολή» προειδοποιούσε χθες η «Le Monde» στο κύριο άρθρο της, υπό το φως των εξελίξεων στη Συρία. Ο Ντόναλντ Τραμπ αποφάσισε να ακυρώσει την πρώτη του επίσημη επίσκεψη στη Λατινική Αμερική -επρόκειτο να ταξιδέψει την Παρασκευή στο Περού για τη σύνοδο κορυφής Βόρειας και Νότιας Αμερικής και να μεταβεί κατόπιν στην Κολομβία –«προκειμένου να επιβλέψει την αμερικανική απάντηση» στη νέα επίθεση με χημικά όπλα που πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με τις καταγγελίες το Σάββατο στη Δούμα. Ενας παράλληλος διπλωματικός πόλεμος μαινόταν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Ρωσία. Στο μεταξύ, ο Μπασάρ αλ Ασαντ βρισκόταν μόλις ένα βήμα πριν από τη μεγαλύτερη στρατιωτική νίκη του μετά την ανακατάληψη του Χαλεπιού, τέλη του 2016: χιλιάδες αντάρτες, μαζί με μέλη της οικογένειάς τους και άλλους αμάχους, άρχισαν να εγκαταλείπουν, βάσει συμφωνίας, τη Δούμα, την τελευταία πόλη της Ανατολικής Γούτα που απέμενε στα χέρια των αντιπάλων του. Στις σκιές του συριακού εμφυλίου, ωστόσο, μια ακόμη σύγκρουση επίκειται.

Το Ιράν, βασικός σύμμαχος του Ασαντ μαζί με τη Ρωσία, απείλησε χθες να απαντήσει στο Ισραήλ για την αεροπορική επιδρομή που πραγματοποιήθηκε ξημερώματα Δευτέρας στη συριακή στρατιωτική βάση Τ4 κοντά στην Παλμύρα: το Ισραήλ ούτε επιβεβαιώνει ούτε διαψεύδει, όλα δείχνουν ωστόσο πως οι καταγγελίες Τεχεράνης, Δαμασκού και Μόσχας είναι αυτή τη φορά αληθείς –αυτό εξαπέλυσε την επίθεση. Ρωσικά και ιρανικά Μέσα έκαναν λόγο για δύο ισραηλινά F-15, τα οποία πλησίασαν από τη Μεσόγειο προτού ανοίξουν πυρ από τον λιβανικό εναέριο χώρο. Το Ιντερφάξ υποστήριξε πως τα συριακά συστήματα αεράμυνας κατέρριψαν πέντε πυραύλους, άλλοι τρεις όμως έπληξαν την Τ4, μια βάση που έχει παίξει κεντρικό ρόλο στις συνεχώς επεκτεινόμενες στρατιωτικές δραστηριότητες του Ιράν στη Συρία. Στους 14 νεκρούς περιλαμβάνονται τέσσερις ιρανοί στρατιωτικοί σύμβουλοι. Σύμφωνα μάλιστα με ιρανικά Μέσα, ο ένας ήταν συνταγματάρχης που υπηρετούσε ως ανώτερος αξιωματικός στο πρόγραμμα μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drone) της Τεχεράνης.

Ιράν και Συρία, υπενθυμίζουν οι «New York Times», βλέπουν τον εαυτό τους ως μέρη του «Αξονα Αντίστασης», μιας συμμαχίας δυνάμεων που αντιτάσσονται στην αμερικανική και ισραηλινή επιρροή στη Μέση Ανατολή. Με τον πόλεμο στη Συρία να διαιωνίζεται, το Ιράν έσπευσε σε βοήθεια της Δαμασκού, στέλνοντας έμπειρους μαχητές της Χεζμπολάχ. Στη συνέχεια, οργάνωσε διεθνή αερογέφυρα (σιιτών) πολιτοφυλάκων από άλλες χώρες, προκειμένου να ενισχύσει τον στρατό του Ασαντ. Το Ισραήλ έχει ήδη πραγματοποιήσει πολλές αεροπορικές επιθέσεις στη Συρία εναντίον «κομβόι όπλων με προορισμό τη Χεζμπολάχ» –σχεδόν 100 τα τελευταία έξι χρόνια, αναγνώρισε τον Αύγουστο ο υποστράτηγος Αμίρ Εσελ, απερχόμενος διοικητής της ισραηλινής Αεροπορίας. Και δεν είναι η πρώτη φορά που στοχοποιεί τη βάση Τ4.

Την είχε βάλει στο στόχαστρο τουλάχιστον μία φορά ακόμα, τον Φεβρουάριο: το Ισραήλ είχε τότε αναχαιτίσει «ιρανικό drone» που διείσδυσε στην επικράτειά του. Επιτέθηκε λοιπόν στο κέντρο διοίκησης και ελέγχου που είχε, όπως είπε, χρησιμοποιηθεί. Η συριακή αεράμυνα κατάφερε να καταρρίψει ένα ισραηλινό F-16, που συνετρίβη εντός του Ισραήλ –το πρώτο ισραηλινό αεροσκάφος που καταρρίπτεται από εχθρικά πυρά εδώ και δεκαετίες. Το Ισραήλ απάντησε με ένα μεγάλο κύμα αεροπορικών επιθέσεων σε συριακούς και ιρανικούς στόχους στη Συρία. Οι πληροφορίες που θέλουν έναν από τους νεκρούς της Δευτέρας στην «T4» να είναι συνταγματάρχης στο ιρανικό πρόγραμμα drone υποδηλώνει πως το Ισραήλ ανησυχεί όλο και περισσότερο για αυτό το τελευταίο. Με τη θέση του Ασαντ να γίνεται περισσότερο ασφαλής, το Ισραήλ φοβάται πως το Ιράν επικεντρώνεται πλέον στην ενίσχυση της στρατιωτικής του ικανότητας στη Συρία, εν όψει μελλοντικής ενδεχόμενης σύγκρουσης με το Ισραήλ.