Η φωνή του Ρίτσου στην «Τέταρτη διάσταση»

Οι πρώτες ύλες της είναι ένα ελάχιστα παιγμένο κείμενο του Γιάννη Ρίτσου. Η δύναμη, ωστόσο, της ποιητικής γραφής ήταν αρκετή για να της ανοίξει τις πόρτες στην «Τέταρτη Διάσταση». Ετσι, στην παράσταση «Κάτω απ’ τον ίσκιο του βουνού» κάθε Σαββατοκύριακο στο θέατρο Αργώ στήνεται ένα οδοιπορικό από το φως στο σκοτάδι, με αφορμή έναν απ’ τους πολύστιχους ποιητικούς μονόλογους του Ρίτσου προορισμένο για τη θεατρική σκηνή και κεντρικό πρόσωπο μία γυναίκα. «Σε αντίθεση με τους περισσότερους ποιητικούς μονολόγους της “Τέταρτης Διάστασης”, το κείμενο αυτό δεν φέρει το όνομα μιας μυθικής ηρωίδας. Αυτό το καθιστά στα μάτια μου πιο ανοιχτό, θα μπορούσε να έχει γραφτεί για μιαν οποιαδήποτε γυναίκα, αν και ο συγκεκριμένος μονόλογος αναφέρεται στον μύθο των Ατρειδών και στην Ηλέκτρα. Αυτή η γυναίκα με συγκινεί επειδή ανοίγεται σε οντολογικά ζητήματα και η υπόστασή της δεν αντλεί την αξία της από την πορεία μιας ερωτικής σχέσης με κάποιον άντρα, αλλά από τον έρωτά της για τη γνώση και τον άνθρωπο» τονίζει η Νάνα Παπαδάκη, που σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί.

ΤΡΑΥΜΑΤΑ. Με σπάνια συνειρμική εικονοπλασία, λυρισμό, αγωνία και ειρωνεία η ποιητική φωνή αποχωρίζεται το μυθικό παρελθόν των πρωταγωνιστών της κι επιχειρεί να θεραπεύσει προσωπικά και συλλογικά τραύματα, βάζοντας ψηλά τον πήχη σε οποιαδήποτε θεατρική απόδοσή τους. «Δεν γίνεται να καταφύγεις σε εντυπωσιακές εικόνες για να γλιτώσεις από την ουσία. Ή θα πας στον πυρήνα και θα αναμετρηθείς με τις ικανότητες και τις δυνατότητές σου ή θα γυρνάς γύρω γύρω αποφεύγοντας να δεις και το κείμενο και τον εαυτό σου εν τέλει. Οι τεχνικές απαιτήσεις ήταν μεγάλες, να σπάσει η ομοιογένεια του ρυθμού, να λειτουργήσει ανεμπόδιστα η ανάσα σε όλο της το εύρος, να αφεθεί να χρωματίσει τις φράσεις, να αναδυθούν οργανικά οι ενότητες, η ανάσα να γίνεται η ίδια ζωντανός στοχασμός επί σκηνής. Επρεπε να ανακαλυφθεί η εσωτερική δραματουργία του κειμένου και να αποκτήσει σάρκα και οστά σε σχέση, πάντα με το σκεπτικό που ήθελε έναν μόνο άνθρωπο επί σκηνής αντιμέτωπο με τη σιωπή της θεατρικής αίθουσας κι ενός πλάσματος που φέρει εντός του και τον υπερβαίνει», αναφέρει η δημιουργός ως προς τις απαιτήσεις του εν λόγω εγχειρήματος.