Εγκλωβισμένοι στις επιβαρύνσεις και του νέου ΕΝΦΙΑ

Μεγάλους χαμένους και… απογοητευμένους θα έχει ο νέος ΕΝΦΙΑ μετά τις αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων. Πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων που περιμένουν να δουν τον λογαριασμό του ΕΝΦΙΑ να ξεφουσκώνει λόγω αναμενόμενης μείωσης των αντικειμενικών αξιών θα απογοητευθούν, καθώς θα διαπιστώσουν ότι ο φόρος για την ακίνητη περιουσία τους θα παραμείνει στο ύψος του μαζί με άλλους, διότι οι αλλαγές στις τιμές ζώνης δεν θα επηρεάσουν το εκκαθαριστικό του φόρου. Εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι ιδιοκτήτες θα κληθούν να πληρώσουν παραπάνω ΕΝΦΙΑ.

Στην παγίδα του ΕΝΦΙΑ δεν είναι εγκλωβισμένα μόνο τα νοικοκυριά αλλά και η ίδια η κυβέρνηση, καθώς έχοντας το βλέμμα στραμμένο στις κάλπες, όποτε αυτές στηθούν, επιχειρεί με διάφορα τρικ να αποφύγει υπέρογκες αυξήσεις κυρίως στις λεγόμενες λαϊκές συνοικίες, όπου οι ιδιώτες εκτιμητές έδειξαν αυξήσεις στις αντικειμενικές ακόμη και πάνω από 40%.

Ωστόσο το εγχείρημα αυτό θεωρείται ιδιαίτερα δύσκολο. Με δεδομένο ότι ο φόρος στα ακίνητα θα πρέπει να φέρνει στα κρατικά ταμεία τουλάχιστον 2,65 δισ. ευρώ, τα διάφορα σενάρια που βρίσκονται στο τραπέζι θέλουν τον ΕΝΦΙΑ:

–Να φουσκώνει κατά 3,5% έως και 33% για εκατοντάδες χιλιάδες φορολογουμένους που έχουν στην κατοχή τους ακίνητα σε περιοχές με σημερινή τιμή ζώνης 750 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, 1.000 ευρώ το τετραγωνικό και 1.500 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Η αύξηση του ΕΝΦΙΑ θα προκύψει λόγω αλλαγής του κλιμακίου για τον υπολογισμό του φόρου. Για παράδειγμα, εάν μια σημερινή τιμή ζώνης 750 ευρώ το τετραγωνικό αυξηθεί στα 900 ευρώ, ο κύριος φόρος θα αυξηθεί από τα 2,80 ευρώ στα 2,90 ευρώ το τετραγωνικό. Και μπορεί αυτή η αύξηση να είναι μικρή αλλά όσο ανεβαίνουν τα κλιμάκια του φόρου αυξάνεται και η επιβάρυνση. Αν τιμή ζώνης 1.000 ευρώ το τετραγωνικό αυξηθεί στα 1.100 ευρώ (αύξηση 10%), ο ΕΝΦΙΑ θα κάνει άλμα από 2,90 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο στα 3,70 ευρώ το τετραγωνικό (αύξηση 27,6%). Το μεγάλο πρόβλημα εντοπίζεται στις περιοχές όπου αν η τιμή ζώνης από 1.100 – 1.200 ανεβεί στα 1.500 – 1.600 ευρώ το τ.μ., αυξάνει τον ΕΝΦΙΑ κατά 21,6%.

–Να παραμένει στα ίδια επίπεδα για μια μεγάλη μάζα ιδιοκτητών ακινήτων. Μάλιστα πολλοί φορολογούμενοι που κατοικούν σε περιοχές όπου αναμένεται μείωση των αντικειμενικών αξιών, καθώς αυτές βρίσκονται πολύ πάνω από τις τιμές της αγοράς, και περιμένουν να δουν μείωση της φορολογικής τους επιβάρυνσης θα απογοητευτούν. Θα διαπιστώσουν ότι παρά τη μείωση των αντικειμενικών αξιών ο ΕΝΦΙΑ που θα κληθούν να πληρώσουν θα παραμείνει στο ύψος του.

ΤΑ ΚΛΙΜΑΚΙΑ. Το τρικ για να μην υπάρξουν μεγάλες ανατροπές στον ΕΝΦΙΑ και να μη διαταραχθεί ο εισπρακτικός στόχος των 2,65 δισ. ευρώ είναι οι «χειρουργικές» αυξομειώσεις στις αντικειμενικές αξίες ώστε να μην αλλάζει το κλιμάκιο υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ. Με τον τρόπο αυτό, πολλοί φορολογούμενοι θα πληρώσουν τα ίδια ποσά ΕΝΦΙΑ.

Για παράδειγμα, σε περιοχές με σημερινή τιμή ζώνης 600 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο όπου οι εκτιμητές ακινήτων έχουν δείξει αύξηση των αντικειμενικών, ο στόχος είναι να μην ξεπεράσουν τα 750 ευρώ (αύξηση 25%) για να παραμείνει ο ΕΝΦΙΑ στα 2,8 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Στην περίπτωση αυτή, δεν θα προκύψει καμία επιβάρυνση στον ΕΝΦΙΑ.

Σε περιοχές με σημερινή τιμή ζώνης 750 – 850 ευρώ, οι αξίες μπορούν να αυξηθούν στα επίπεδα των 1.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο (αύξηση της τάξης του 20%). Και στην περίπτωση αυτή ο ΕΝΦΙΑ θα παραμείνει στα 2,9 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Δηλαδή, η τιμή ζώνης του ακινήτου μπορεί να αυξάνεται αλλά δεν αλλάζει ο φόρος που θα κληθεί να πληρώσει ο ιδιοκτήτης ακινήτου.

Το ίδιο μπορεί να συμβεί και στις λεγόμενες ακριβές περιοχές. Εάν αυξηθεί η τιμή ζώνης σε ένα πολύ ακριβό προάστιο που η σημερινή τιμή ζώνης υπερβαίνει τις 5.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, π.χ. στη Βουλιαγμένη ή την Ηρώδου Αττικού, οι φορολογούμενοι που κατέχουν ακίνητα στη συγκεκριμένη περιοχή θα πληρώσουν ακριβώς το ίδιο ποσό φόρου, αφού για τιμή ζώνης άνω των 5.000 ευρώ επιβάλλεται φόρος 13 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο.

Επίσης στις περιοχές όπου θα υπάρξει μείωση των αντικειμενικών αξιών είναι πολύ πιθανόν να μη μειωθεί καθόλου ο ΕΝΦΙΑ. Για παράδειγμα, σε μια περιοχή με σημερινή τιμή ζώνης 4.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, αν η τιμή ζώνης προσγειωθεί στις 3.600 ευρώ (μείωση 11%), ο κύριος φόρος του ΕΝΦΙΑ θα παραμείνει στα 9,50 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο.

ΑΥΞΗΣΕΙΣ. Ωστόσο, εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων θα κληθούν φέτος να πληρώσουν μεγαλύτερο ΕΝΦΙΑ. Συγκεκριμένα, στις περιοχές με έντονη τουριστική δραστηριότητα (νησιά, παραθαλάσσιες περιοχές), στις περιοχές όπου το φαινόμενο Airbnb έχει αλλάξει τον χάρτη της κτηματαγοράς (Μετς, Κουκάκι, Πετράλωνα) αλλά και στις «φθηνές» περιοχές (Δραπετσώνα, Κερατσίνι, Μέγαρα, Ιλιον κ.ά.) οι τιμές ζώνης αυξάνονται σύμφωνα με τις εισηγήσεις που έχουν κατατεθεί στο υπουργείο Οικονομικών. Στην περίπτωση που η τιμή ζώνης στη Δραπετσώνα ανέλθει στα 780 ευρώ από 700 ευρώ που είναι σήμερα, θα οδηγήσει σε αύξηση του ΕΝΦΙΑ κατά 3,5%. Και αυτό θα συμβεί καθώς αλλάζει ο συντελεστής υπολογισμού του κύριου φόρου του ΕΝΦΙΑ από τα 2,80 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο στα 2,90 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Το ίδιο ακριβώς θα συμβεί και σε περιοχές του δεύτερου και τρίτου διαμερίσματος Αθηνών, όπου από τα 900 ευρώ που είναι η κατώτατη τιμή ζώνης θα ανέλθει στα 1.100 – 1.200, προκαλώντας αυξήσεις κατά 21,6%. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο συντελεστής του κύριου ΕΝΦΙΑ αυξάνεται από το 3,7 στο 4,5 ευρώ το τετραγωνικό. Για παράδειγμα σε κάποια τμήματα στο Μετς και στο Παγκράτι οι τιμές από τα 1.200 – 1.250 ευρώ θα φθάσουν τα 1.600 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο και σε άλλες γειτονιές των ίδιων περιοχών από τα 1.600 ευρώ το τ.μ. θα φθάσει τα 2.200 – 2.300 ευρώ το τ.μ.