Η πρώτη απόπειρα της κυβέρνησης να πείσει δανειστές και αγορές με το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και ανάπτυξης δικής της ιδιοκτησίας δεν στέφθηκε από επιτυχία. Θέλει δουλειά πολλή…

Το έγγραφο των 70 σελίδων υπό τον τίτλο «Holistic growth strategy for the future» ή «Ολιστική στρατηγική ανάπτυξης για το μέλλον» κρίθηκε ως «προκαταρτικό», κάνοντας ακόμα και παραδοσιακά ελαστικές πηγές της Κομισιόν να τονίζουν πως θα απαιτηθεί μια πολύ πιο αναλυτική περιγραφή των μεταρρυθμίσεων και των δράσεων της μεταμνημονιακής περιόδου. «Θα πρέπει να δοθούν πολύ περισσότερες λεπτομέρειες για μια σειρά παραμέτρων, μεταξύ των οποίων η πάταξη της φοροδιαφυγής, η μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα και του συστήματος απονομής δικαιοσύνης, όπως άλλωστε και αναφορικά με τις αποκρατικοποιήσεις», σημειώνουν κύκλοι των Βρυξελλών, ενώ ειδικά για τις γενικές αναφορές αύξησης του κατώτατου μισθού ζητούνται πρόσθετα στοιχεία τα οποία για παράδειγμα να δείχνουν παράλληλη αύξηση της παραγωγικότητας…

Το πρώτο συμπέρασμα των δανειστών είναι πως το κείμενο που εστάλη είναι «πολύ γενικό και ασαφές». «Αν η Κομισιόν κάνει λόγο για ασάφειες, φανταστείτε τι θα γίνει στο Eurogroup», σχολιάζει εγχώριος οικονομικός παρατηρητής. Το στίγμα έχουν ήδη δώσει πρόσφατες δηλώσεις του γερμανού υπουργού Οικονομικών Ολαφ Σολτς. «Η Αθήνα θα πρέπει να καταθέσει ένα αξιόπιστο πρόγραμμα, το οποίο να καταδεικνύει αναπτυξιακές προοπτικές», δήλωσε ο Σολτς στη «FAZ», φέρνοντας σε πρώτο πλάνο τις μεταρρυθμίσεις και στο βάθος τις όποιες παρεμβάσεις για το χρέος, όπως ακριβώς έκανε και ο προκάτοχός του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Χωρίς ουσιαστικές βελτιώσεις στο κυβερνητικό σχέδιο, το Eurogroup της 27ης Απριλίου στη Σόφια ενδέχεται να αποδειχθεί δύσκολο για τον Ευκλείδη Τσακαλώτο. Το παιχνίδι βέβαια είναι ακόμα ανοιχτό.

ΧΑΜΗΛΕΣ ΠΤΗΣΕΙΣ. Κατά τις κυβερνητικές εκτιμήσεις, όπως αποτυπώνονται σύμφωνα με πληροφορίες στην «Ολιστική στρατηγική», ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα θα υπερβαίνει το 2%. Η εκτίμηση αυτή έρχεται την ώρα που οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αναμένεται να προχωρήσουν σε καθοδική αναθεώρηση των εκτιμήσεών τους για τον φετινό ρυθμό ανάπτυξης. Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2017 έδειξαν ανάπτυξη 1,4%, πολύ χαμηλότερη από την αρχική εκτίμηση των δανειστών και της ελληνικής κυβέρνησης για επέκταση 2,7%, ενώ για φέτος ήδη το υπουργείο Οικονομικών έχει χαμηλώσει τον πήχη των προσδοκιών από το 2,5% στο 2,3%. Ακόμα και αυτή η εκτίμηση όμως δεν αποκλείεται να αποδειχθεί στο τέλος αισιόδοξη, πολύ περισσότερο εάν ενταθεί το κλίμα αβεβαιότητας που έχει αρχίσει να μορφοποιείται σταδιακά, αναφορικά με τα επόμενα μεταμνημονιακά βήματα και πολύ εντονότερα στο γεωπολιτικό τοπίο. Πληροφορίες αναφέρουν ότι το ευρωπαϊκό σκέλος των δανειστών θέτει τώρα τον πήχη της ανάπτυξης στο 1,9%-2%, εκτίμηση την οποία φέρεται να συμμερίζεται και η Τράπεζα της Ελλάδος. Σταθμίζοντας γεωπολιτικούς και οικονομικούς κινδύνους, χθεσινό δημοσίευμα του Bloomberg φιλοξενεί δηλώσεις του Wolfango Piccoli, συμπροέδρου της εταιρείας συμβούλων Teneo Intelligence, σύμφωνα με τις οποίες «η κυβέρνηση έκανε το μεγάλο λάθος να παίξει από πολύ νωρίς το χαρτί της καθαρής εξόδου, παρά την έλλειψη σχεδίου για την οικονομία της Ελλάδας στη μεταμνημονιακή περίοδο».

ΟΙ ΜΙΣΘΟΙ. Στο ολιστικό σχέδιο, επί του οποίου αναμένονται παρατηρήσεις εντός της εβδομάδας από τους δανειστές, η πρόθεση της κυβέρνησης να καλλιεργήσει ελπίδες σταδιακής αύξησης του κατώτατου μισθού στο εσωτερικό πολιτικό ακροατήριο είναι εμφανής. Οι τεχνοκράτες όμως δεν κρίνουν πολιτικά την ανάγκη αύξησης των μισθών στη χώρα. Ζητούν δεδομένα και στοιχεία τα οποία να συνδέουν την αύξηση των αποδοχών με την αύξηση της παραγωγικότητας, για παράδειγμα. Μισθολογικά και εργασιακά εκτιμάται πως θα αποτελέσουν ένα από τα πεδία έντονων διαβουλεύσεων.

Ετερο σημείο τριβής, οι ιδιωτικοποιήσεις. Το μήνυμα έχει σταλεί εδώ και καιρό στην ελληνική κυβέρνηση, πως χωρίς έσοδα αποκρατικοποιήσεων, ρύθμιση για το χρέος δεν νοείται, και επομένως οι δανειστές περιμένουν συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και στόχους εσόδων. Σε αντιδιαστολή με τους καυτούς φακέλους των δανειστών επί των οποίων ζητούνται «μετρημένα κουκιά», το κυβερνητικό σχέδιο δεν κάνει εκπτώσεις στα σχέδια επί χάρτου για την ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των ευπαθών ομάδων, των συνεταιριστικών τραπεζών (πρόσφατα Ευκλείδης Τσακαλώτος και Γιάννης Στουρνάρας διαφώνησαν δημόσια για τον ρόλο τους και την αναγκαιότητα διεύρυνσης των δραστηριοτήτων τους) ή για την ανάγκη κινητοποίησης των συνεταιριστικών και κοινωνικών τομέων της οικονομίας. Ακόμα και σε αυτούς τους στόχους όμως, όπου το ιδεολογικό αποτύπωμα της κυβέρνησης είναι έντονο, το κείμενο θεωρείται πως δεν απέχει από ευχολόγιο, ενώ δεν πέρασε απαρατήρητη η επανάληψη των σχεδίων (ακόμα) για τη δημιουργία αναπτυξιακής τράπεζας.

Στο δισέλιδο παράρτημα δράσεων, με το οποίο ολοκληρώνεται το κείμενο, έχει γίνει μια απόπειρα σύνδεσης των δράσεων με χρονοδιαγράμματα έως και το 2020. Εκεί γίνεται αναφορά, για παράδειγμα, στον εκσυγχρονισμό των προσλήψεων στο Δημόσιο –χωρίς ανάλυση των μέσων που θα χρησιμοποιηθούν -, στη δημιουργία πλατφόρμας για την κωδικοποίηση της νομοθεσίας, καθώς και στην αντιμετώπιση της εισφοροδιαφυγής και της φοροδιαφυγής, και πάλι όμως χωρίς να δίνονται λεπτομέρειες. Για όλα αυτά και άλλα πολλά οι δανειστές ζητούν πολύ περισσότερα.

ΕΥΚΛ. ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΣ

Η φοροδιαφυγή δεν νικήθηκε

«Ημασταν υπεραισιόδοξοι» στο θέμα καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, παραδέχθηκε χθες ο Ευκλείδης Τσακαλώτος στη Βουλή. Οπως είπε, θα πρέπει να αλλάξουν πολλά πράγματα μέχρι κάθε απασχολούμενος, έμπορος, επαγγελματίας, επιχείρηση, να ξέρει ότι έχει την πιθανότητα να ελεγχθεί και θα έχει αυστηρές ποινές.