Ακραία ατυχήματα

Στη δημοσιογραφική σλανγκ είναι αυτό που λέμε «άδειασμα». Και είναι όταν ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ καλείται να πάρει θέση για το ζήτημα των δύο ελλήνων στρατιωτικών που κρατούνται στις φυλακές της Αδριανούπολης, για να απαντήσει ότι «αυτό είναι κάτι που πρέπει να λύσουν αποκλειστικά η Ελλάδα και η Τουρκία». Είναι αυτές οι «ίσες αποστάσεις» του Γενς Στόλτενμπεργκ, σύμφωνα με μια άλλη διατύπωση της κοινής δημοσιογραφικής, που τονίζουν μία από τις παραδοξότητες του ελληνικού εξαιρετισμού. Το γεγονός, δηλαδή, ότι ζητάει την προστασία εκείνων που κατά κανόνα απεχθάνεται.

Δεν συμβαίνει μόνο με τη Βορειοατλαντική Συμμαχία. Η στάση αυτή είναι ένα είδος κοσμοθεωρίας που διέπει το πλέγμα των σχέσεων με όλους τους υπερεθνικούς οργανισμούς. Ο,τι ισχύει για τις σχέσεις του ΝΑΤΟ, γι’ αυτόν τον δεσμό που ορίζεται από ένα μείγμα φυσικής καχυποψίας, άγνοιας για τον τρόπο που λειτουργεί και απαιτήσεων που όταν δεν ικανοποιούνται πλήρως ερμηνεύονται περίπου ως προδοσία, ισχύει και για την Ευρωπαϊκή Ενωση. Είναι σαν να βρεθήκαμε όπου βρεθήκαμε από ένα ιστορικό, πολιτικό και γεωγραφικό ατύχημα. Και παρά τα πολλά χρόνια της ένταξης που δίνουν το στάτους του παλαιού μέλους, να μην ενταχθήκαμε ποτέ συναισθηματικά.

Αν το ένα άκρο σε μια τέτοια σχέση είναι η τυφλή αφοσίωση, κάτι που μπορεί να μοιάζει με υποταγή, το άλλο είναι ο ωφελιμισμός –σκέτος, πούρος και κυνικός. Εχει σημασία να θυμάται κανείς σε ποιο άκρο βρίσκεται τώρα που τα μικρά αλλά πάντως αλλεπάλληλα «επεισόδια» στο Αιγαίο θα μπορούσαν –πάλι από ένα ατύχημα –να πυροδοτήσουν ένα μεγαλύτερο. Και με το ΝΑΤΟ να μας «αδειάζει» ή να «κρατάει ίσες αποστάσεις».