«Βρισκόμαστε σε έναν ακήρυχτο πόλεμο στο Αιγαίο». Με αυτή την ψυχρή –πλην όμως ρεαλιστική –διαπίστωση ο αναπληρωτής υπουργός Αμυνας τοποθετήθηκε δημόσια για τα όσα συμβαίνουν στο Αιγαίο. Η παραδοχή του Φώτη Κουβέλη ήρθε σε μια ημέρα που θύμισε έντονα το 1996, με την Αγκυρα να υιοθετεί ρητορική πολέμου και να κάνει λόγο για τουρκική επιχείρηση σε βραχονησίδα του Αιγαίου.
Το γεωπολιτικό σκάκι που εξελίσσεται τα τελευταία 24ωρα έφερε «απέναντι» Αθήνα και Αγκυρα, σε μια παρτίδα όπου απαιτεί ετοιμότητα, αποφασιστικότητα αλλά και ψυχραιμία, αφού λάθη δεν συγχωρούνται. Η τουρκική πολιτική ηγεσία, σαν έτοιμη από καιρό, έσπευσε –με γρήγορα αντανακλαστικά –και μάλιστα σε πρωθυπουργικό επίπεδο να εκμεταλλευτεί την αιφνιδιαστική ύψωση της ελληνικής σημαίας από τρεις νεαρούς (που έγινε, σύμφωνα με πληροφορίες, την περασμένη Παρασκευή), σε βραχονησίδα των Φούρνων Ικαρίας, για να ρίξει και πάλι «λάδι στη φωτιά», η οποία φάνηκε να σβήνει μετά την τηλεφωνική επικοινωνία του Αλέξη Τσίπρα με τον Μπιναλί Γιλντιρίμ.
Η προκλητική και σε αυστηρό ύφος οδηγία του τούρκου πρωθυπουργού προς την Αθήνα «να μείνει μακριά από προκλητικές ενέργειες που αυξάνουν την ένταση» και η αναφορά σε βραχονησίδες χωρίς καθορισμένη κυριαρχία έπεσαν σαν κεραυνός στην Αθήνα ξυπνώντας και πάλι μνήμες Ιμίων. Πόσω μάλλον που ο ίδιος ο Γιλντιρίμ κατηγόρησε την Ελλάδα για κλιμάκωση της έντασης επειδή προχωρά σε πρωτοβουλίες (ύψωση σημαίας) παρόμοιες με αυτές στα Ιμια.
Συναγερμός. Ο ισχυρισμός του δε, ότι τούρκοι κομάντος κατέβασαν τη γαλανόλευκη από τη βραχονησίδα Μικρός Ανθρωποφάγος σήμαναν συναγερμό όχι μόνο στο «Πεντάγωνο», αλλά και στο Μέγαρο Μαξίμου καθώς η ελληνική πλευρά προσπαθούσε να κατανοήσει το πώς από τη μια γινόταν συνεννόηση με τον τούρκο πρωθυπουργό, για νέες επαφές στο επόμενο διάστημα και από την άλλη ο Μπιναλί Γιλντιρίμ αιφνιδίαζε, περιγράφοντας επιχείρηση των τουρκικών δυνάμεων σε ελληνικό έδαφος! Χαρακτηριστικό της κατάστασης που ακολούθησε ήταν ότι η προγραμματισμένη για τις 13.30 ενημέρωση των πολιτικών συντακτών από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο καθυστέρησε περίπου μία ώρα καθώς τα τηλέφωνα μεταξύ Μαξίμου και «Πενταγώνου» είχαν πάρει φωτιά μέχρι να εξακριβωθεί τι ακριβώς είχε συμβεί στο σύμπλεγμα των Φούρνων κι αν υπήρξε δράση των Τούρκων, όπως ισχυριζόταν ο Γιλντιρίμ αλλά και αργότερα ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ. Οταν η τουρκική «επιχείρηση» δεν προέκυψε από την ανάλυση των στοιχείων, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος ξεκίνησε την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών και διέψευσε τους τουρκικούς ισχυρισμούς. Απάντησε σε υψηλούς τόνους στους Τούρκους, χαρακτηρίζοντας τη δήλωση Γιλντιρίμ «απολύτως προκλητική και καταδικαστέα», ενώ πρόσθεσε ότι «η Ελλάδα δεν πρόκειται να αποδεχθεί ούτε τη θεωρία των “γκρίζων ζωνών” ούτε, βέβαια, οποιαδήποτε αμφισβήτηση της εδαφικής της κυριαρχίας».
Tην ίδια ώρα, η κυβέρνηση έχοντας επίγνωση του ποιοι χειρισμοί μπορούν να προκαλέσουν αποτελέσματα ανάλογα με εκείνα του 1996, έσπευσε να διαχωρίσει το θέμα της σημαίας από την ελληνική κυριαρχία στα νησιά και τις βραχονησίδες που της ανήκουν. «Η κυριαρχία επί του ελληνικού εδάφους δεν εξαρτάται από κάτι τέτοιο. Είναι αναμφισβήτητη και κατοχυρώνεται από τις διεθνείς συνθήκες» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Τζανακόπουλος επισημαίνοντας το προφανές και υποβαθμίζοντας παράλληλα πιθανά «παιχνίδια» με σημαίες στις εκατοντάδες νησίδες του Αιγαίου που είτε ως προβοκάτσια είτε ως ενέργεια θερμοκέφαλων μπορεί να ξεδιπλωθεί τις επόμενες ημέρες.
Αν κάποιος μπορεί να υποστηρίξει κάτι με ασφάλεια πάντως, είναι –μετά τον αιφνιδιασμό –το στοιχείο της απογοήτευσης που προκάλεσε στο Μαξίμου το κρεσέντο των χθεσινών δηλώσεων από τουρκικής πλευράς. «Τα όσα ειπώθηκαν χθες μάς πάνε πολύ πίσω στην προσπάθεια που ξεκίνησε» εξηγεί σε συνομιλητές του αξιωματούχος που έχει γνώση των διμερών συζητήσεων. Η διαπίστωσή του εκκινεί από την αίσθηση που άφησε ο Μπιναλί Γιλντιρίμ στο τελευταίο τηλεφώνημα του στον Αλέξη Τσίπρα για να μεταφέρει τα συλλυπητήρια του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για τον χαμό του πιλότου. Οι δύο πλευρές, μόλις λίγες ημέρες πριν, έδειξαν διάθεση να κρατήσουν ανοιχτό τον δίαυλο για να παρεμβαίνουν άμεσα όποτε απαιτηθεί για να μην τεθεί εκτός ελέγχου η κατάσταση –και σήμερα όλα μοιάζουν διαφορετικά. Ο Αλέξης Τσίπρας που σήμερα φτάνει στο Καστελλόριζο αναμένεται να στείλει μήνυμα αποφασιστικότητας στην «απέναντι πλευρά» και να τονώσει το ηθικό των ακριτών, αφού τα ελληνοτουρκικά περιστατικά είναι σχεδόν καθημερινά. Την ίδια ώρα διάχυτη είναι η ανησυχία για πιθανή απόπειρα δημουργίας τετελεσμένων από την Αγκυρα, γι’ αυτό και οι οδηγίες για επαγρύπνηση είναι αυστηρές.