Οταν ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί προχώρησε προχθές στη δήλωση ότι στην Τουρκία πρέπει να διεξαχθούν πρόωρες εκλογές (προτείνοντας μάλιστα ως ημερομηνία την 26η Αυγούστου) προκειμένου η χώρα να αντιμετωπίσει καλύτερα τις προκλήσεις που έχει ενώπιόν της, οι γνώστες της τουρκικής πολιτικής έπαυσαν να έχουν αμφιβολίες. «Η απόφαση έχει ληφθεί, ο Μπαχτσελί έδρασε ως λαγός» σχολίαζε άριστα ενημερωμένη πηγή στα «ΝΕΑ» νωρίς χθες το πρωί, πριν γίνει γνωστό το αποτέλεσμα της συνάντησης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον επικεφαλής του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (MHP).
Αμέσως μετά τη συνάντηση, ο τούρκος πρόεδρος όχι μόνο ανακοίνωσε ότι θα διεξαχθούν πρόωρες διπλές εκλογές, τόσο προεδρικές όσο και βουλευτικές, αλλά έφερε την ημερομηνία πολύ μπροστά, στις 24 Ιουνίου. Πλέον, η Τουρκία θα εισέλθει σε μία καυτή προεκλογική περίοδο υπό κατάσταση έκτακτης ανάγκης, καθώς η τουρκική Εθνοσυνέλευση ψήφισε χθες την παράτασή της, για έβδομη φορά και για άλλους τρεις μήνες. Οι δε ελληνοτουρκικές σχέσεις «θα βρεθούν στο κόκκινο» για τις επόμενες 66 ημέρες. Με την ένταση, ρητορική και όχι μόνο, να έχει ανεβεί στο Αιγαίο, την Αγκυρα να ομιλεί για «τουρκικά Ιμια» και να κατακεραυνώνει την Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) μετά την έκθεση προόδου – κόλαφο που δημοσιοποιήθηκε την προηγούμενη Τρίτη σχετικά με την κατάσταση των ευρωτουρκικών σχέσεων, η Αθήνα θα βρεθεί σε συναγερμό. Ακόμη και οι ψυχραιμότεροι εκφράζουν σοβαρό προβληματισμό για το τι μπορεί να κρύβει η περίοδος μέχρι τις 24 Ιουνίου. «Παρά το γεγονός ότι ο πρόεδρος και η κυβέρνηση εργάζονται μαζί, οι ασθένειες του παλαιού συστήματος βρίσκονται απέναντί μας σε κάθε βήμα που κάνουμε» είπε ο Ερντογάν μετά το πέρας της συνάντησης που είχε τον Μπαχτσελί. Υπενθυμίζεται ότι το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) του Ερντογάν έχει συνάψει επίσημη συμμαχία με το ΜΗΡ. «Οι εξελίξεις στη Συρία και αλλού κατέστησαν επείγουσα τη μετάβαση σε ένα νέο εκτελεστικό σύστημα εξουσίας ώστε να γίνουν τα βήματα που αφορούν το μέλλον της χώρας με πιο στιβαρό τρόπο» πρόσθεσε χωρίς περιττές λεπτομέρειες ο ισχυρός ανήρ της γείτονος.
Κλίμα πόλωσης. Οι προεδρικές εκλογές στην Τουρκία ήταν προγραμματισμένες να διεξαχθούν τον Νοέμβριο του 2019. Ωστόσο, η φημολογία ότι αυτές θα προκηρυχθούν νωρίτερα είχε ενισχυθεί τις τελευταίες ημέρες. Η κοινωνία βρίσκεται σε φοβερή πόλωση από την επομένη της απόπειρας πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου 2016, ενώ η κατάσταση έκτακτης ανάγκης έχει χρησιμοποιηθεί από την κυβέρνηση όχι μόνο για την εξάρθρωση του δικτύου Γκιουλέν, που θεωρείται υπεύθυνο για την απόπειρα, αλλά, όπως επισημαίνουν οι αντίπαλοι της κυβέρνησης, και για την εξόντωση κάθε αντίθετης φωνής. Σε αυτό το πλαίσιο, το αντιπολιτευόμενο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) ζήτησε την άρση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης ενόψει εκλογών –αίτημα που σχεδόν μετά πάσης βεβαιότητος θα απορριφθεί.
Σύμφωνα με μια σχολή σκέψης, αν ο Ερντογάν διασφαλίσει την επανεκλογή του στο νέο, ενισχυμένο πλέον με ευρύτερες εξουσίες, προεδρικό αξίωμα, ίσως η εθνικιστική του ρητορική να κοπάσει. Είναι όμως έτσι τα πράγματα; «Η τουρκική συμπεριφορά δεν πρόκειται να μεταβληθεί ουσιαστικά ακόμη και μετά τη διενέργεια προεδρικών εκλογών» δήλωνε χθες προς «ΤΑ ΝΕΑ» κορυφαίος παράγοντας με αφορμή τη νέα σύγκρουση, μέσω δηλώσεων, μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας μέσω… ΕΕ.
Λάδι στη φωτιά. Η αιτία ήταν φυσικά η σκληρή ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών εναντίον των Βρυξελλών, στην οποία η Αγκυρα, με επιθετικό τρόπο, επέμεινε στην άποψή της ότι οι βραχονησίδες Iμια είναι τουρκικές –τόσο ο εναέριος χώρος τους όσο και τα χωρικά τους ύδατα. Η Αθήνα κάλεσε ξανά την Αγκυρα να συνετιστεί, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, σε ραδιοφωνική του συνέντευξη, επανέλαβε ότι σειρά διεθνών συμφωνιών (σ.σ.: αναφέρθηκε χαρακτηριστικά στη Συνθήκη της Λωζάννης, τις ιταλοτουρκικές συμφωνίες του 1932 και στη Συνθήκη των Παρισίων του 1947) δεν αφήνουν την παραμικρή αμφιβολία περί του νομικού καθεστώτος των νησιών του Αιγαίου και καθιστούν άκυρες τις τουρκικές αιτιάσεις περί γκρίζων ζωνών. «Η Τουρκία χάνει συνεχώς έδαφος. Πρέπει να καταλάβει ότι η ρητορική της όξυνσης δεν της έχει πάει καλά και να μην μπλέκει τη σκιά της με το πραγματικό της μπόι» σημείωσε σε χθεσινές δηλώσεις του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος. Η πραγματικότητα είναι ότι η Αθήνα ανέμενε μία σχετική «κατάπαυση πυρός» μετά την τηλεφωνική επικοινωνία του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με τον τούρκο ομόλογό του Μπιναλί Γιλντιρίμ την προηγούμενη εβδομάδα. Ωστόσο, το περιστατικό με τη σημαία στον Μικρό Ανθρωποφάγο και η ανακοίνωση της Αγκυρας περί «τουρκικών Ιμίων» έδειξαν ότι η κατάσταση παραμένει στάσιμη και η θερμοκρασία υψηλή. Στο πλαίσιο αυτό, κυβερνητικές και διπλωματικές πηγές απέφευγαν χθες κάθε πρόβλεψη για το τι μπορεί να συμβεί στο Αιγαίο και απλώς επαναλάμβαναν ότι η Αθήνα δεν πρέπει να εμπλακεί σε ένα παιχνίδι προκλήσεων εκπορευόμενο από κύκλους στην Αγκυρα.