Ο Μεγάλος Κοραλλιογενής Ύφαλος ή Μέγα Κοραλλιογενές Φράγμα είναι ο μεγαλύτερος κοραλλιογενής ύφαλος στον κόσμο. Απαρτίζεται από 2.900 ξεχωριστούς υφάλους και 940 νησιά, και εκτείνεται σε μήκος μεγαλύτερο των 2.600 χιλιόμετρων σε μία θαλάσσια περιοχή έκτασης περίπου 344.400 τετραγωνικών χιλιομέτρων.
Ο ύφαλος βρίσκεται στη Θάλασσα των Κοραλλίων, έξω από τις ακτές του Κουίνσλαντ της βορειοανατολικής Αυστραλίας. Τα κοράλλια είναι εξαιρετικά ευαίσθητα στις κλιματικές αλλαγές και αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα όταν αυξάνεται η θερμοκρασία του νερού. Το 1998 και το 2002 η απότομη αύξηση της θερμοκρασίας του νερού εξαιτίας των κλιματικών αλλαγών στην Θάλασσα των Κοραλλίων είχε ως αποτέλεσμα να υπάρξει σημαντική καταστροφή κοραλλιών.
Το 2016 συνέβη και πάλι μια απότομη αύξηση θερμοκρασίας του νερού στην περιοχή αλλά αυτή την φορά η καταστροφή ήταν πρωτοφανής. Μέσα σε εννέα μήνες είχαν καταστραφεί τα δύο τρίτα (67%) των κοραλλιών σε μια περιοχή μήκους 700 χλμ. στο βόρειο τμήμα του Μεγάλου Υφάλου.
Μάλιστα σε μερικά σημεία, όπως γύρω από τη Νήσο Λίζαρντ, είχε καταστραφεί πάνω από το 90% των κοραλλιών. Αυτό που συμβαίνει στα κοράλλια όταν αυξάνεται η θερμοκρασία είναι ότι ενεργοποιείται ένας μηχανισμός που τα υποχρεώνει να απομακρύνουν τους έμβιους μικροοργανισμούς που ζουν πάνω τους (άλγες). Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα κοράλλια να ασβεστοποιούνται και να λευκαίνουν, χάνοντας τα υπέροχα χρώματά τους.
Οι ειδικοί αναφέρουν ότι στην ουσία τα κοράλλια «κυριολεκτικά ψήνονται» όταν αυξάνεται η θερμοκρασία στο νερό. Αν η αύξηση της θερμοκρασίας δεν διαρκέσει μεγάλο χρονικό διάστημα πολλές φορές τα κοράλλια καταφέρνουν να ανακάμπτουν. Επιστήμονες του κέντρου μελετών κοραλλιογενών υφάλων ARC Centre of Excellence for Coral Reef Studies στην Αυστραλία με δημοσίευση τους στην επιθεώρηση «Nature» ανακοίνωσαν τα ευρήματα των ερευνών τους τα οποία προκαλούν σοκ.
Σύμφωνα με τους ερευνητές τα κοράλλια των περιοχών που χτυπήθηκαν από την αύξηση της θερμοκρασίας του 2016 δεν πρόκειται να ανακάμψουν ενώ η καταστροφή επεκτάθηκε το 2017 και σε άλλες περιοχές του Μεγάλου Υφάλου. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι έχει καταστραφεί περίπου το 30% των κοραλλιών του Μεγάλου Υφάλου και υποστηρίζουν ότι για να σωθεί ο υπόλοιπος Μεγάλος Υφαλος πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα για τον περιορισμό των εκπομπών των αερίων που προκαλούν την αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη.
Με δεδομένο όμως ότι όλες οι σχετικές προσπάθειες και αποφάσεις που κατά καιρούς λαμβάνονται σε παγκόσμιο επίπεδο είτε δεν είναι αυτές που απαιτούνται για την επίλυση του προβλήματος είτε δεν τηρούνται οι κλιματικές αλλαγές φαίνεται ότι θα είναι παρούσες και τα επόμενα χρόνια απειλώντας με ολική καταστροφή τον Μεγάλο Κοραλλιογενή Υφαλο.
