Ελεύθερη μετακίνηση στην επικράτεια ή σε περιοχή που θα ορίζεται με απόφαση του διευθυντή της Υπηρεσίας Ασύλου, εξέταση των αιτήσεων ασύλου εντός έξι μηνών, καθώς και αποζημίωση των κατοίκων σε περιοχές των Δήμων Χίου και Λέσβου για ζημιές που οφείλονται σε πράξεις προσφύγων και μεταναστών περιλαμβάνει μεταξύ άλλων το νομοσχέδιο του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής που κατατέθηκε χθες στη Βουλή. Η κατάθεση του συγκεκριμένου νομοσχεδίου αναμενόταν εδώ και αρκετό καιρό, ωστόσο η καθυστέρηση οφείλεται και στο γεγονός της αλλαγής φρουράς στην ηγεσία του υπουργείου.
Με το νομοσχέδιο καθορίζεται η διαδικασία ενημέρωσης των αιτούντων άσυλο, με τις αρμόδιες Αρχές να τους ενημερώνουν μέσα σε 15 ημέρες για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους, χορηγώντας τους ένα ενημερωτικό έντυπο στη γλώσσα που μπορούν να κατανοήσουν.
ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΟΡΙΑ. Μετά την απόφαση του ΣτΕ, με την οποία ακυρώνεται η απόφαση για περιορισμό στη μετακίνηση των αιτούντων άσυλο, στο άρθρο 7 του εν λόγω νομοσχεδίου επισημαίνεται πως οι αιτούντες μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα στην ελληνική επικράτεια ή σε περιοχή που θα ορίζεται έπειτα από απόφαση του διευθυντή της Υπηρεσίας Ασύλου. Οπως τονίζουν στα «ΝΕΑ» κύκλοι του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, η απόφαση αυτή θα καθορίζει τα γεωγραφικά όρια εντός των οποίων θα μπορούν να κινούνται ελεύθερα, συνήθως δε αυτό θα είναι εντός του νομού όπου θα υποβάλουν την αίτηση ασύλου. Ενα από τα καυτά ζητήματα που καλείται να αντιμετωπίσει το υπουργείο είναι η πολύμηνη καθυστέρηση εξέτασης και χορήγησης ασύλου. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, γίνονται πιο «σφιχτές» οι προθεσμίες, με στόχο την όσο το δυνατόν γρηγορότερη εξέταση των αιτημάτων. «Η εξέταση των αιτήσεων ολοκληρώνεται το ταχύτερο δυνατό και σε κάθε περίπτωση εντός έξι μηνών στις περιπτώσεις εφαρμογής της κανονικής διαδικασίας ή 30 ημερών στις περιπτώσεις εφαρμογής της ταχύρρυθμης διαδικασίας». Σε περίπτωση που η απόφαση για χορήγηση ασύλου σε πρώτο βαθμό είναι αρνητική, η προθεσμία που έχουν οι αιτούντες για προσφυγή στην Αρχή Προσφυγών είναι 30 μέρες. Προβλέπεται δε και η δυνατότητα σύστασης ομάδων εργασίας από υπαλλήλους της Υπηρεσίας Ασύλου ή της Αρχής Προσφυγών, οι οποίες θα λειτουργούν εκτός κανονικού ωραρίου, με σκοπό την αύξηση του αριθμού αποφάσεων επί αιτημάτων ασύλου. Παράλληλα, στο νομοσχέδιο για το άσυλο προβλέπεται αποζημίωση τόσο των φυσικών όσο και των νομικών προσώπων για ζημιές που έχουν υποστεί οι περιουσίες τους με υπαιτιότητα των προσφύγων και μεταναστών. Οι αποζημιώσεις θα δοθούν στους κατοίκους της περιοχής της Σούδας Χίου και της τοπικής κοινότητας Χαλκειούς του Δήμου Χίου, καθώς και στην περιοχή του Δημοτικού Διαμερίσματος Μόριας του Δήμου Λέσβου και για ζημιές που έχουν καταγραφεί και αποτιμηθεί από τις επιτροπές των δύο δήμων.
ΤΑ ΑΝΗΛΙΚΑ. Μάλιστα το νομοσχέδιο, το οποίο θα τεθεί σε διαβούλευση, αναφέρεται εκτενώς και στην εκπαίδευση των ανηλίκων, σημειώνοντας πως η ένταξη στο εκπαιδευτικό σύστημα θα πρέπει να γίνεται μέσα σε τρεις μήνες από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της ταυτοποίησης του ανηλίκου.
Στις περιπτώσεις κράτησης, οι αρμόδιες Αρχές, βάσει του σχεδίου νόμου θα πρέπει μεταξύ άλλων να μεριμνούν ώστε οι αιτούντες άσυλο να κρατούνται σε ειδικές εγκαταστάσεις, χωριστά από κρατουμένους του κοινού ποινικού κώδικα και εάν είναι εφικτό χωριστά από άλλους πολίτες τρίτων χωρών ή αλλοδαπούς που δεν έχουν υποβάλει αίτημα διεθνούς προστασίας. Σε ό,τι αφορά τους ανηλίκους θα κρατούνται μόνο σε έσχατη ανάγκη και μάλιστα το διάστημα μέχρι την παραπομπή τους σε κέντρα φιλοξενίας ανηλίκων δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις 25 μέρες –σε έκτακτη περίπτωση, όπως είναι η αύξηση του αριθμού των ανηλίκων που φτάνουν στη χώρα, η κράτηση μπορεί να παραταθεί για άλλες 20 ημέρες.