Εδώ και τέσσερις μήνες, άρχισε σταδιακά να αυξάνεται η ανησυχία της κοινής γνώμης λόγω της έντασης στις εξωτερικές σχέσεις της χώρας μας με επίκεντρο βέβαια τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, την κράτηση των δύο ελλήνων στρατιωτικών, τις διαρκείς εμπλοκές στο Αιγαίο, αλλά και την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων στην υπόθεση της FYROM.

Στην ιεράρχηση των προβλημάτων, οι αυθόρμητες αναφορές που κατατάσσουν τα θέματα εξωτερικής πολιτικής ως τα σημαντικότερα της χώρας, όχι μόνο έκαναν την επανεμφάνισή τους στον σχετικό πίνακα, αλλά σταδιακά έχουν ανέλθει στην τρίτη θέση με 13%, πίσω από την Οικονομία (38%) και την Ανεργία (21%) που κρατούν τις δύο πρώτες θέσεις.

Ειδικότερα, σε ευαίσθητες περιφέρειες της χώρας οι οποίες γειτνιάζουν με την Τουρκία, όπως τα νησιά Αιγαίου/Κρήτη, οι αυθόρμητες αναφορές στα θέματα εξωτερικής πολιτικής ξεπερνούν το 19%

Η αυξανόμενη «γεωπολιτική» ανησυχία έχει πολλαπλές επιπτώσεις στις αντιλήψεις και τις κοινωνικές κατευθύνσεις:

– Οι θετικές αξιολογήσεις για την ΕΕ παραμένουν κάτω από το 50% (στο 47%).

– Ο δείκτης οικονομικής εμπιστοσύνης υποχώρησε σημαντικά τον Μάρτιο από το -49 του Φεβρουαρίου στο -55 και τώρα αν και ανακάμπτει και πάλι κινείται στο -51. Η ανάκαμψη αυτή προκύπτει κυρίως από τις εκτιμήσεις για τις μελλοντικές εξελίξεις στην Οικονομία για τους επόμενους μήνες, οι οποίες βελτιώνονται.

Το πολιτικό κλίµα

Οι αξιολογήσεις της κυβέρνησης αλλά και της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερες μεταβολές και παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα (18% θετικές αξιολογήσεις για την κυβέρνηση και 20% για την αξιωματική αντιπολίτευση). Η αξιολόγηση του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα κινείται στο 22% (με άνοδο 1%) ενώ η αξιολόγηση του Κυριάκου Μητσοτάκη κινείται στο 29%, επίσης με άνοδο 1%. Ο πρόεδρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης συνεχίζει να προηγείται στη λίστα της δημοφιλίας των πολιτικών αρχηγών με θετικές/μάλλον θετικές γνώμες 45% (από το 42% του Μαρτίου) και στο ερώτημα για την «Πρωθυπουργική καταλληλότητα» αυξάνει τις αυθόρμητες αναφορές στο πρόσωπό του από το 25% του Μαρτίου στο 26%. Ο Αλέξης Τσίπρας ακολουθεί στη δεύτερη θέση με 17% αυθόρμητες αναφορές (όσες και τον Μάρτιο).
Ωστόσο, οι επιδόσεις της κυβέρνησης σε μια σειρά θεματικών τομέων που απασχολούν την επικαιρότητα και προκαλούν προβληματισμούς και ανησυχία είναι εξαιρετικά χαμηλές.
Με εξαίρεση την αντιμετώπιση της διαφθοράς, όπου ο ΣΥΡΙΖΑ προηγείται, υστερεί έναντι της Νέας Δημοκρατίας σε όλα τα υπόλοιπα θέματα που διερευνήθηκαν.

Εδώ έχουμε δύο ειδικότερες παρατηρήσεις:

n Στο θέμα της διαχείρισης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, ο ΣΥΡΙΖΑ συγκεντρώνει ποσοστό προτίμησης μόλις 12%.

– Σε όλα τα υπό διερεύνηση θέματα, η μη προτίμηση (δηλαδή η απάντηση κανένα κόμμα δεν θεωρώ ότι μπορεί να τα διαχειριστεί καλά) βρίσκεται στην πρώτη θέση. Εξάλλου, το εύρημα αυτό συμβαδίζει με τη σταθερά χαμηλή πολιτική εμπιστοσύνη (που μετράται με την εμπιστοσύνη των πολιτών προς το Κοινοβούλιο), η οποία στην κλίμακα 0 έως 10 (με 0 καμία εμπιστοσύνη και 10 απόλυτη εμπιστοσύνη) συνεχίζει να κινείται σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα με μέση τιμή 3,2. Στην πρόθεση ψήφου η ΝΔ συνεχίζει να διατηρεί μεγάλο προβάδισμα (πάνω από 9 ποσοστιαίες μονάδες) και μάλιστα στην εκτίμηση ψήφου το προβάδισμα αυτό εκτιμάται σε διψήφιο ποσοστό (36,3% έναντι 23,3% του ΣΥΡΙΖΑ). Επομένως, επιβεβαιώνονται για μια ακόμη φορά δύο σταθερά ευρήματα των δύο τελευταίων ετών. Επίσης το προβάδισμα της ΝΔ, το οποίο δεν αποκλείεται να φτάσει και στη διεκδίκηση (βοηθούντος και του bonus του εκλογικού νόμου) της αυτοδυναμίας εάν οι εκλογές διεξαχθούν σε συνθήκες ανάλογες με τις σημερινές.

Διακυµάνσεις

Το Κίνημα Αλλαγής όλους αυτούς τους μήνες, μετά τη μαζική προσέλευση των ψηφοφόρων για την ανάδειξη της Φώφης Γεννηματά ως επικεφαλής (η οποία βρίσκεται στη δεύτερη θέση των δημοτικοτήτων των πολιτικών αρχηγών με 38%), παρουσιάζει διακυμάνσεις γιατί δεν έχει ακόμα αποκτήσει την καθολική αναγνωρισιμότητα ούτε και έχει αποκρυσταλλώσει τη φυσιογνωμία του. Στην παρούσα μέτρηση κινείται στην εκτίμηση ψήφου στο 9%.
Ακολουθούν η Χρυσή Αυγή με 7,1% και το ΚΚΕ καταγράφει επίσης άνοδο με 6,7% και τέλος το όριο του 3% στην εκτίμηση ψήφου ξεπερνά η Ενωση Κεντρώων με 3,3%.
Από εκεί και μετά υπάρχουν άλλοι έξι πολιτικοί σχηματισμοί οι οποίοι υπό προϋποθέσεις θα διεκδικήσουν την είσοδό τους στη Βουλή όταν διεξαχθούν οι επόμενες εκλογές. Πιο κοντά στον στόχο αυτόν βρίσκονται οι ΑΝΕΛ με εκτίμηση ψήφου στο 2,5% και η Πλεύση Ελευθερίας με 2,3% αλλά κανένα από αυτά τα σχήματα δεν θα μπορούσε εκ προοιμίου να αποκλεισθεί (ακόμα και η νεοϊδρυθείσα ΜέΡΑ25 του Γιάνη Βαρουφάκη έχει εκτίμηση ψήφου 1,4%). Σε ό,τι αφορά στις πολιτικές εξελίξεις, ενισχύεται η γενική εντύπωση της πλειοψηφίας ότι η κυβέρνηση θα εξαντλήσει την τετραετία (το ποσοστό όσων το πιστεύουν αυτό είναι σαφώς αυξημένο από το 57% του περασμένου μήνα στο 62%).

Το εύρημα αυτό, που αποτυπώνεται με αυξανόμενη σταθερότητα τους τελευταίους οκτώ μήνες, δείχνει ότι η τελική δυναμική των δύο εταίρων της σημερινής συγκυβέρνησης ενδέχεται να ενισχυθεί εάν καταφέρουν να υπερβούν τους σκοπέλους της Οικονομίας και των λεγόμενων εθνικών θεμάτων. Δείχνει επίσης ότι η ΝΔ παρά το προβάδισμά της δεν έχει καταφέρει να συγκροτήσει μία ισχυρή θετική εικόνα που θα της έδινε αέρα βέβαιης αυτοδύναμης επικράτησης.

Η κρίση της πολιτικής δεν έχει ακόμη ξεπεραστεί, συνεχίζει να είναι παρούσα και κυρίαρχη. Και σε συνδυασμό με τα έντονα οικονομικά, κοινωνικά και εθνικά θέματα που κυριαρχούν στη δημόσια ατζέντα, καθιστά τις εξελίξεις απρόβλεπτες.
Ας ελπίσουμε τουλάχιστον ότι το μέτωπο της όξυνσης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις δεν έχει περισσότερο βάθος από αυτό που απαιτούν οι προεκλογικές ανάγκες του Ταγίπ Ερντογάν και των συμμάχων του και πως οι πρόωρες εκλογές που προκηρύχθηκαν στη γειτονική Τουρκία θα συμβάλουν με τη διεξαγωγή τους στην αποφόρτιση μιας σημαντικής εστίας έντασης που αντιμετωπίζει η χώρα μας και το πολιτικό μας προσωπικό.

Ο Στράτος Φαναράς είναι πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Metron Analysis

Τελευταία Νέα