Σε ωμό εκβιασμό προχωρεί ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, απαιτώντας πλέον ξεκάθαρα και δημοσίως την ανταλλαγή των δύο ελλήνων στρατιωτικών με τους οκτώ εκζητούμενους τούρκους αξιωματικούς που κρατούνται στη χώρα μας και έχουν ζητήσει πολιτικό άσυλο.

Ο τούρκος πρόεδρος όχι μόνο έβαλε στην ίδια ζυγαριά τις δύο υποθέσεις –μολονότι είναι εντελώς διαφορετικές -, αλλά ξεκίνησε χωρίς περιστροφές ένα προκλητικό ανατολίτικο παζάρι. Στην πρώτη τηλεοπτική συνέντευξή του μετά την προκήρυξη πρόωρων εκλογών, αγνοώντας επιδεικτικά κάθε έννοια του κράτους δικαίου, ζήτησε πρώτα να επιστραφούν οι τούρκοι αξιωματικοί στην Τουρκία και έπειτα να αρχίσει οποιαδήποτε συζήτηση για την απελευθέρωση του Αγγελου Μητρετώδη και του Δημήτρη Κούκλατζη.

Παράλληλα, συνδύασε την ανοικτή πρόκληση και με φιλειρηνικά μηνύματα προς την Αθήνα, προκαλώντας αμηχανία στο Μέγαρο Μαξίμου, το οποίο –με καθυστέρηση ωρών –χαρακτήρισε τις αναφορές Ερντογάν περί ανταλλαγής ως απαράδεκτες και απορριπτέες. «Η θέση της Ελλάδας αλλά και της ΕΕ στο σύνολό της», σχολίασε το πρωθυπουργικό γραφείο, «είναι σαφής και σταθερή για την ανάγκη άμεσης επιστροφής των δύο ελλήνων στρατιωτικών, χωρίς απαράδεκτους συμψηφισμούς και προϋποθέσεις».

Ο τούρκος πρόεδρος ανέφερε στην ίδια συνέντευξη ότι στην πρόσφατη ευρωτουρκική Σύνοδο της Βάρνας έθεσε για πρώτη φορά επισήμως στην ελληνική πλευρά θέμα ανταλλαγής των οκτώ Τούρκων με τους δύο Ελληνες. «Μας ζήτησαν να επιστρέψουμε τους δύο έλληνες στρατιωτικούς κι εμείς τους είπαμε ότι υπάρχουν οκτώ στρατιωτικοί που προσπάθησαν να κάνουν πραξικόπημα. Πρώτα αυτούς πρέπει να μας δώσετε. Αν μας δώσετε αυτούς, τότε μπορούμε να βάλουμε στο τραπέζι τους Δύο» δήλωσε.

ΕΞΙ ΜΗΝΕΣ. Αίσθηση προκαλεί, εξάλλου, και το ότι ο Ερντογάν δεν περιορίστηκε στην απαίτηση για συμψηφισμό των δύο υποθέσεων, αλλά εμμέσως πλην σαφώς προανήγγειλε ότι η κράτηση των δύο ελλήνων στρατιωτικών θα παραταθεί με τουλάχιστον εξάμηνο ορίζοντα. Παρέθεσε ένα παράδειγμα από το παρελθόν, κατά πληροφορίες από τη δεκαετία του ’80, όταν τούρκος στρατιώτης –όπως είπε –είχε παραβιάσει τα σύνορα και είχε περάσει στην Ελλάδα και τότε «τον καταδίκασαν σε έξι μήνες φυλακή».

Κυβερνητικοί και στρατιωτικοί παράγοντες σημείωναν πως από την επιχειρηματολογία και τις διατυπώσεις που χρησιμοποίησε ο τούρκος πρόεδρος προκύπτει το συμπέρασμα ότι η Αγκυρα είχε προετοιμαστεί κατάλληλα και φαίνεται να λειτούργησε βάσει σχεδίου περιμένοντας ένα «λάθος» από την ελληνική πλευρά, ώστε στη συνέχεια να βάλει σε παζάρι τους οκτώ αξιωματικούς, εξυπηρετώντας και τον προεκλογικό σχεδιασμό του Ερντογάν. Είναι χαρακτηριστική η φράση του πως στον Εβρο έγινε παραβίαση συνόρων και «για να σβήσουμε αυτή την παραβίαση και να τη φέρουμε στο τραπέζι, επιστρέψτε μας αυτά τα άτομα που προέβησαν σε πραξικόπημα εναντίον της χώρας μας. Κι εμείς από την πλευρά μας θα κάνουμε τα απαραίτητα βήματα προς τη Δικαιοσύνη».

Προκλητικός εμφανίστηκε ο Ερντογάν και για το θέμα με τη σημαία στη βραχονησίδα Μικρός Ανθρωποφάγος, επιμένοντας στην εκδοχή που υποστήριξε από την αρχή η τουρκική κυβέρνηση, πως τη σημαία την κατέβασαν τουρκικές ειδικές δυνάμεις. «Αυτοί οι τρεις που ύψωσαν τη σημαία δεν ήξεραν ότι θα υπάρξει αντίδραση; Οι ειδικές δυνάμεις μας πήγαν στη βραχονησίδα και κατέβασαν τη σημαία» ανέφερε.

Κύκλοι του «Πενταγώνου» εκτιμούσαν χθες πως ο εκβιασμός του Ερντογάν είναι δείγμα της ρητορικής που θα ακολουθήσει η Αγκυρα μέχρι τις πρόωρες εκλογές της 24ης Ιουνίου και πως θα υπάρξει κλιμάκωση της έντασης στα ελληνοτουρκικά κυρίως σε επικοινωνιακό και λεκτικό επίπεδο. Γι’ αυτό –λένε –η ελληνική πλευρά θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτική στον χειρισμό αυτών των προκλήσεων.

Ακόμη και τα φιλειρηνικά μηνύματα του τούρκου προέδρου, εξάλλου, συνδυάστηκαν με μια πρόσκληση για διαπραγματεύσεις σχετικά με τον έλεγχο του Αιγαίου. «Δεν επιθυμούμε να ανέβει το θερμόμετρο στο Αιγαίο. Βλέπουμε την Ελλάδα ως γείτονά μας. Ακόμα και αν υπάρχουν ορισμένα προβλήματα, θέλουμε να τα ξεπεράσουμε. Να καθίσουμε στο τραπέζι και να τα αφήσουμε πίσω. Πρόκειται για τη θάλασσα και τον αέρα… Αεροπλάνα και πλοία να περνάνε ελεύθερα. Γιατί να επισκιάζουμε και να κηλιδώνουμε την ειρήνη; Χρειαζόμαστε ειρήνη στον κόσμο. Πόσω μάλλον που η ειρήνη μας με την Ελλάδα δεν μοιάζει με καμία άλλη», ήταν η… φιλική πρότασή του.

ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ

«Απαράδεκτη άγνοια του διεθνούς δικαίου»

Την έντονη αντίδραση του πολιτικού κόσμου προκάλεσε η προκλητική απαίτηση του Ερντογάν για ανταλλαγή των δύο ελλήνων στρατιωτικών με τους οκτώ τούρκους αξιωματικούς. «Αδιανόητες και λυπηρές» χαρακτήρισε τις δηλώσεις ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, τονίζοντας: «Είναι δύο εντελώς διαφορετικές περιπτώσεις και οιαδήποτε σύγχυση είναι αδιανόητη, διότι μία τέτοια σύγχυση δείχνει μία απαράδεκτη άγνοια του διεθνούς δικαίου».

Η ΝΔ κάλεσε την Αγκυρα να «συνειδητοποιήσει τι σημαίνει ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης σε ένα κράτος δικαίου, όπως είναι η Ελλάδα», ενώ κατηγορηματικό «όχι» σε ανίερες συναλλαγές ζήτησε από την κυβέρνηση να πει στην Τουρκία, η επικεφαλής του Κινήματος Αλλαγής Φώφη Γεννηματά, καλώντας τη γείτονα να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο.

Τα ανατολίτικα παζάρια του Ερντογάν και την απαίτηση για ανταλλαγή των δύο Ελλήνων με τους οκτώ Τούρκους στηλίτευσε και ο επικεφαλής του Ποταμιού Σταύρος Θεοδωράκης, υπογραμμίζοντας πως «δεν έχουν καμία σχέση με τις ευρωπαϊκές αξίες».