Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Forum, την επόμενη πενταετία, το εργασιακό τοπίο διεθνώς προβλέπεται να μεταβληθεί ριζικά εξαιτίας της τεχνολογικής εξέλιξης. Υπολογίζεται απώλεια 7 εκατ. θέσεων εργασίας και παράλληλη δημιουργία 2 εκατ. θέσεων για τους ειδικευμένους στη ψηφιακή τεχνολογία. Αν λίγα χρόνια πριν η ζωντανή διαδικτυακή συζήτηση φαινόταν σχεδόν διαστημική, πολύ σύντομα η παρουσία μας μέσω ολογραμμάτων σε επαγγελματικές συναντήσεις θα φαίνεται απολύτως συμβατή.
Πρόσφατες έρευνες στην ΕΕ και στις ΗΠΑ αποδεικνύουν ότι ο τομέας του πολιτισμού βρίσκεται στο επίκεντρο του ψηφιακού μετασχηματισμού, ενώ οι πολιτιστικοί οργανισμοί μπορούν να ωφεληθούν τα μέγιστα από την υιοθέτηση και χρήση των εργαλείων της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών. Η βιωσιμότητα των πολιτιστικών φορέων είναι άμεσα συνυφασμένη με τη διάθεσή τους να προσαρμοστούν στην ψηφιακή τεχνολογία, να αναθεωρήσουν την κατανομή των πόρων τους προκειμένου να αρθούν τα εμπόδια στην πρόσβαση των δεδομένων τους, να υιοθετήσουν την καινοτομία στη διαχείριση του υλικού τους, να καλύψουν τη ζήτηση της αγοράς. H ψηφιακή τεχνολογία έχει μετατρέψει πολλές από τις καθημερινές εμπειρίες των καταναλωτών πολιτιστικών αγαθών.
Η πολυμορφία του πολιτιστικού αποθέματος, υλικού και άυλου, απαιτεί ειδικούς τρόπους προσέγγισης, διαφοροποιεί τις ποικίλες ανάγκες και προτεραιότητες και οδηγεί στην αξιοποίηση και εφαρμογή εξειδικευμένων μεθόδων και εργαλείων ψηφιοποίησης, διαχείρισης και προβολής του. Η διαφοροποίηση των χρήσεων και των εκάστοτε αποδεκτών του ψηφιακού πολιτιστικού αποθέματος, σε συνδυασμό με τις πολλαπλές –αλλά δύσκολα ελέγξιμες –δυνατότητες αναπαραγωγής και διάχυσης στο Διαδίκτυο, δημιουργεί προκλήσεις για τη διατήρηση της ακεραιότητας και της ταυτότητας του υλικού. Βασικός στόχος είναι η δημιουργία στο μέγιστο δυνατό ανοιχτών δεδομένων και μεταδεδομένων ως απαραίτητη προϋπόθεση για την κοινωνία της γνώσης.
Πώς προετοιμάζεται η χώρα μας –με τον μοναδικό σε ποιότητα και ποσότητα πολιτιστικό πλούτο –προκειμένου να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα και να αφομοιώσει τις θετικές προκλήσεις; Ποια ψηφιακή πολιτική ασκεί σήμερα το αρμόδιο υπουργείο; Πώς αντιμετωπίζονται οι προκλήσεις των πολιτιστικών οργανισμών αλλά και οι ανάγκες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, της πολιτιστικής και δημιουργικής βιομηχανίας, μέσα στην παγκόσμια ψηφιακή αγορά πολιτισμού;
Τα ερωτήματα είναι μάλλον ρητορικά αν λάβει κανείς υπόψη ότι για σχετικές απλές διαδικασίες κάθε μέλος της πολιτικής ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ υπουργείου Πολιτισμού συγκροτεί διαφορετικές ομάδες εργασίας για το ίδιο ακριβώς θεματικό αντικείμενο: τον ορισμό κριτηρίων και προϋποθέσεων αδειοδότησης των ψηφιακών παραγωγών. Τα πιο πολύπλοκα δεν υφίστανται ούτε καν ως τίτλοι…
Σε αυτό το κενό πιθανώς οφείλεται και η «εισπήδησις»του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής. Μια ενεργός ανάμειξη, που δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα λειτουργήσει προς το συμφέρον του πολιτισμού. Στην περίπτωση αυτή, στην άγνοια των πολιτικών ηγεσιών προστίθεται η έλλειψη γνώσης και εμπειρίας του στελεχιακού δυναμικού του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής για σύνθετα και ευαίσθητα ζητήματα, ιδιαίτερα στο πεδίο της πολιτιστικής κληρονομιάς. Ομως το τριπρόσωπο, αλλά όχι και ομοούσιο, πολιτικό προσωπικό του πολιτισμού περί άλλα τυρβάζει. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός, ο οποίος ενισχύει την κοινωνία και την οικονομία, βελτιώνει το βιοτικό επίπεδο και την ποιότητα ζωής, ουδόλως φαίνεται να τους απασχολεί.