Ο βορειοκορεάτης ηγέτης Κιμ Γιονγκ Ουν φαίνεται ότι προετοιμάζει το έδαφος για μια ιστορική συμφωνία με τον αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ που θα επιτρέψει στη χώρα του, όπως στη Μιανμάρ και στο Βιετνάμ, να περιορίσουν την εξάρτησή τους από την Κίνα και να κινηθούν πιο κοντά στη Δύση. Ομως, παρά τη διακήρυξη της παύσης των πυρηνικών τεστ και των δοκιμών διηπειρωτικών πυραύλων καθώς και το αίτημα απόσυρσης των αμερικανικών στρατευμάτων από τη Νότια Κορέα, ο Κιμ είναι απίθανο να εγκαταλείψει το πρόγραμμα των πυρηνικών όπλων έως ότου επιτευχθεί μια αξιόπιστη συμφωνία.
Η Βόρεια Κορέα έχει πραγματοποιήσει συνολικά έξι πυρηνικές δοκιμές –τον ίδιο αριθμό με την Ινδία. Η σύγκριση του Κιμ με τη διακήρυξη μορατόριουμ στις δοκιμές που έκανε η Ινδία το 1998 –και διευκόλυνε τις συνομιλίες με τις ΗΠΑ που οδήγησαν τελικά στη θέσπιση αμερικανικού νόμου ο οποίος αναγνωρίζει το πυρηνικό οπλοστάσιο της Ινδίας –δείχνει ότι αναζητά διεθνή αναγνώριση πως η χώρα του είναι πυρηνική δύναμη.
Βέβαια, η πυρηνική συμφωνία ΗΠΑ – Ινδίας έγινε εφικτή λόγω των μεταψυχροπολεμικών στρατηγικών πιέσεων, που δεν ισχύουν στην περίπτωση της Κορεατικής Χερσονήσου. Ομως εάν θέλουμε η συνάντηση Τραμπ – Κιμ να έχει διάρκεια, είναι σημαντικό να μη γίνει προσπάθεια απλά να πιεστεί η Βόρεια Κορέα για αποπυρηνικοποίηση, αλλά να υπάρξει μια πιο ευρεία στρατηγική συμφωνία με στόχο να ανοιχτεί η χώρα στον κόσμο.
Ετσι, είναι σημαντικό οι διαπραγματευτές να έχουν στον νου τους πως παρότι κύρια επιθυμία του Κιμ είναι η ανασυγκρότηση της διαλυμένης οικονομίας που έχει πληγεί ιδιαίτερα από τις κυρώσεις, οι κυρώσεις από μόνες τους δεν ήταν αρκετές να αλλάξουν τη συμπεριφορά μιας χώρας που έχει συνηθίσει στην ακραία φτώχεια. Αντίθετα, η κλιμάκωση των κυρώσεων βοήθησε να υποδαυλισθούν οι πυρηνικές της δυνατότητες. Αρα η αποπυρηνικοποίηση απαιτεί ένα πιο αποτελεσματικό οικονομικό άνοιγμα.
Φυσικά, οι κίνδυνοι του πυρηνικού οπλοστασίου της Πιονγκγιάνγκ πρέπει να αντιμετωπιστούν. Ομως, αντί να δοθεί έμφαση στην αποπυρηνικοποίηση –που υπονοεί τον συμβιβασμό της μιας πλευράς -, οι διαπραγματευτές καλό θα είναι να προωθήσουν συμφωνία για μια ζώνη χωρίς πυρηνικά στην Κορεατική Χερσόνησο. Αυτό είναι ουσιώδες για την πραγματοποίηση του οράματος του νοτιοκορεάτη προέδρου Μουν Τζάε Ιν για πιο στενή οικονομική συνεργασία που θα συνδέσει τις φυσικές πηγές του Βορρά με την προηγμένη τεχνολογία του Νότου.
Για να γίνει εφικτή η συμφωνία για αποπυρηνικοποιημένη ζώνη, η Νότια Κορέα θα πρέπει να συμφωνήσει να τεθεί εκτός της αμερικανικής πυρηνικής ομπρέλας –κάτι στο οποίο αντιτίθεται η πλειοψηφία των Νοτιοκορεατών. Ομως εάν ο Νότος δεν το δεχθεί, θα ρωτήσει ο Κιμ, τότε γιατί ο Βορράς να εγκαταλείψει τα δικά του πυρηνικά; Οπως έχει επανειλημμένα δηλώσει ο Κιμ, τόσο ο Σαντάμ Χουσεΐν στο Ιράκ όσο και ο Καντάφι στη Λιβύη λιντσαρίστηκαν λίγο αφότου αποκήρυξαν τα πυρηνικά όπλα. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να γίνει μια ουσιαστική διαπραγμάτευση, που θα απαντήσει σε όλα αυτά τα ερωτήματα –μόνο έτσι θα επιτευχθεί μια βιώσιμη συμφωνία ειρήνης στην Κορεατική Χερσόνησο.
Ο Μπράχμα Τσελέινι είναι καθηγητής Στρατηγικών Σπουδών στο Κέντρο Πολιτικής του Νέου Δελχί και συγγραφέας
Τελευταία Νέα