Γυναίκες σπάνε το φράγμα της σιωπής. Πρόσφατες, παλαιές ακόμα και παλαιολιθικές ιστορίες σεξουαλικής παρενόχλησης και βίας ανασύρονται από τη λήθη και την παραγραφή. Ενα από τα πρώτα συνθήματα του φεμινισμού, «Το προσωπικό είναι και πολιτικό», έρχεται ορμητικά στο προσκήνιο, φωταγωγημένο από την παντοδυναμία των μέσων μαζικής δικτύωσης. Ενδυνάμωση, απελευθέρωση της γυναικείας φωνής. Mήπως υπάρχει μια ηθελημένη ή αθέλητη αφέλεια σε όλα αυτά; H υπερβολή μιας καταδυναστεύουσας πολιτικής ορθότητας που φτάνει σε σημεία ακρότητας και καρικατούρας;

Πέραν από τις προφανώς κολάσιμες πράξεις βίας μια γκρίζα ζώνη αφήνεται στο έλεος παρερμηνειών. Πόσο σαφή είναι τα όρια ανάμεσα στο φλερτ, την τρυφερότητα, τη σαγήνευση και τη βία; Ποιος, τι επιθυμεί, στη θέση τίνος; Πόσο εύκολο είναι να δαιμονοποιηθεί, να εργαλειοποιηθεί η επιθυμία και από αντικείμενο απελευθέρωσης να γίνει όργανο χειραγώγησης και αξιοποίησης;

Οταν μια ερωτική εκδήλωση τείνει να γίνεται κατανοητή ως πράξη βίας τότε η πραγματική βία αδειάζει από τη φρίκη της καθώς μπαίνει στον ίδιο κουβά με την «παρενόχληση». Διαφωνούντες με το metoo (βλ. Κατρίν Ντενέβ) μίλησαν για νεοπουριτανισμό που απειλεί τον ερωτισμό. Ομως ο ερωτισμός τρέφεται από εμπόδια και αντιξοότητες. Η καταγγελία χάνει τη δύναμή της όταν γίνεται σύνθημα. Το πρόσωπο γίνεται προσωπείο. Το κίνημα αδειάζει από το νόημα του, χάνει κάθε κινηματική αξία όταν συρρικνώνεται σε διαφημιστική καμπάνια. To metoo εστιάζεται στο εγώ. «Υπάρχω – είμαι». Πέρα από σεξουαλικές παρενοχλήσεις συνοψίζει, για μένα, την κραυγή αγωνίας μιας εποχής όπου ο φόβος της εγγύτητας, η φυγή από το συναίσθημα, η αποσύνδεση του σεξ από κάθε είδους εκστατικότητα και φαντασία εμποδίζουν τον άνδρα και τη γυναίκα να απολαμβάνουν μια συνύπαρξη που κάτω από άλλες συνθήκες θα μπορούσε να ήταν έως και συναρπαστική. Η μανιχαϊστική κατάτμηση του κόσμου σε πρώην θύματα και νυν θύτες, καταγγέλλοντες και καταγγελλόμενους δεν έχει τίποτα το συναρπαστικό.

Οταν η μόδα περάσει, ο αφηγητής του μέλλοντος ίσως αποτίσει φόρο τιμής σε έναν άνδρα που μάταια μέσα από το σεξ επιχειρούσε να αντλήσει μια εξουσία που δεν έχει και σε μια γυναίκα που από τα βάθη των εποχών πάσχιζε να είναι υποκείμενο και όχι αντικείμενο μιας δικής της επιθυμίας.

Η Φωτεινή Τσαλίκογλου είναι καθηγήτρια Ψυχολογίας και συγγραφέας

Τελευταία Νέα