Η νέα κρατική εταιρεία (Ανάπλαση ΑΕ), τη σύσταση της οποίας προωθεί η κυβέρνηση προκειμένου να αναλάβει έργα – κυρίως – στο κέντρο της πρωτεύουσας, δεν πρόκειται να λύσει επί της ουσίας κανένα από τα προβλήματα της πόλης. Αυτό υποστηρίζουν στην πλειονότητά τους οι εκπρόσωποι των φορέων που κλήθηκαν να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους επί του σχεδίου νόμου, το οποίο αναμένεται να ψηφιστεί μέσα στον Μάιο.Το βασικό συμπέρασμα της κριτικής που ασκήθηκε για το προαναφερόμενο σχέδιο νόμου είναι ότι πρόκειται για μια προσπάθεια της κυβέρνησης να καπελώσει τον Δήμο Αθηναίων που τρέχει ένα πρόγραμμα 200 εκατ. ευρώ, προκειμένου να μοιράζει η ίδια την τράπουλα μελετών και έργων και να προσλαμβάνει ημετέρους – ασκώντας την ανάλογη πολιτική.
Αρκετοί από τους εκπροσώπους των φορέων εξέφρασαν φόβους για ενδεχόμενες επεμβάσεις της κυβέρνησης και σε άλλους δήμους! Επιπλέον, ένα από τα θέματα της κριτικής είναι και το γεγονός ότι δεν υπάρχει – αυτή τη στιγμή τουλάχιστον – ένα master plan που να αναλύει την ανάγκη να δημιουργηθεί αυτή η Ανώνυμη Εταιρεία και πως η εταιρεία πατάει στη λογική «συστήνω έναν φορέα για κάθε έργο». Θετική ψήφο στο σχέδιο νόμου έδωσε η Περιφέρεια Αττικής, εστιάζοντας, όπως ειπώθηκε, στην καλύτερη συνεργασία που θα υπάρξει μεταξύ των φορέων.

Εκλογικά κίνητρα. «Το νομοσχέδιο για τη σύσταση της εταιρείας Ανάπλαση Αθήνας ΑΕ αποτελεί μια κυβερνητική επιλογή που έχει ως στόχο να παρακάμψει τους σχεδιασμούς της δημοτικής αρχής της Αθήνας, με κίνητρα μικροκομματικά και εκλογικά» υποστηρίζει μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης. Οπως λέει, «δεν είναι τυχαίο ότι η κυβέρνηση έχει φροντίσει να προβλέπονται στο νομοσχέδιο από προσωπικού αορίστου και συγκεκριμένου χρόνου μέχρι διοργανώσεις συνεδρίων κι άλλων προωθητικών ενεργειών. Κι όλα αυτά για έργα ανάπλασης στην Αθήνα».
«Κοιτάξτε πού είναι η παράνοια» συνεχίζει ο Γιώργος Καμίνης. «Ο Δήμος Αθηναίων ήδη υλοποιεί συγκεκριμένο Σχέδιο Ολοκληρωμένης Αστικής Ανάπτυξης. Η Αθήνα, για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία της, διαθέτει ένα σχολαστικά επεξεργασμένο αναπτυξιακό πρόγραμμα, με εξασφαλισμένους ευρωπαϊκούς πόρους (85 εκατ. από το ΕΣΠΑ και 55 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων) και εγχώριους οικονομικούς πόρους της τάξης των 70 εκατ. ευρώ. Συνολικά το σχέδιο που υλοποιούμε ανέρχεται σε 200 εκατ. ευρώ. Τα αποτελέσματα είναι ήδη εμφανή στην πόλη μας, με την παράδοση μεγάλων έργων, όπως το Σαράφειο του Δήμου Αθηναίων, η Δημοτική Αγορά Κυψέλης, η Οικία Θεοτοκοπούλου, η Οικία Λέλας Καραγιάννη και πολλά ακόμη που αναβαθμίζουν την πόλη μας και την καθημερινότητα των κατοίκων και των επισκεπτών της».
Οπως και να έχει πάντως η σωτηρία του Κέντρου της πόλης είναι μια πονεμένη ιστορία. Κι αυτό διότι, σήμερα, επτά χρόνια μετά την παρουσίαση (το 2011) του πρώτου σχεδίου για την αντιμετώπιση της άσχημης κατάστασης που επικρατεί στο κέντρο της Αθήνας, η επίτευξη της ασφάλειας, οι αναπλάσεις, η διασφάλιση της δημόσιας υγείας και η αξιοποίηση των εκατοντάδων εγκαταλελειμμένων κτιρίων εξακολουθούν να παραμένουν το ζητούμενο.

Οι μελέτες που έμειναν (τελικά) στο συρτάρι

Σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, αυτή τη στιγμή, μελέτες εφαρμογής υπάρχουν μόνο για την ανάπλαση της Πανεπιστημίου, την ανάπλαση της Λεωφόρου Βασιλίσσης Ολγας και την αναβάθμιση της Πλατείας Θεάτρου. Ωστόσο, τα έργα δεν προχωρούν. Ειδικότερα:

– Ανάπλαση Πανεπιστημίου: Το έργο μετά τις οριστικές μελέτες, που πήραν τις σχετικές άδειες, επρόκειτο να δημοπρατηθεί το 2014. Ωστόσο, πάγωσε το φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς στη διαδικασία της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης. Για τις μελέτες δαπανήθηκαν περίπου 10 εκατομμύρια ευρώ (από το Ιδρυμα Ωνάση).

– Ανάπλαση Λεωφόρου Βασιλίσσης Ολγας: Οι εργασίες παραμένουν στα αζήτητα, αν και όπως προαναφέρθηκε η μελέτη εφαρμογής είναι πλήρης. Το σχέδιο προβλέπει την πεζοδρόμηση της Βασιλίσσης Ολγας και διέλευση μόνο ΜΜΜ. Στόχος του σχεδιασμού είναι η ενοποίηση του Ζαππείου και του Εθνικού Κήπου με τον χώρο του Ολυμπιείου.

– Αναβάθμιση Πλατείας Θεάτρου: Η περιοχή πίσω από το δημαρχείο της πόλης είναι ίσως η πιο βεβαρημένη σε ό,τι αφορά τη χρήση γης, στέγασης μεταναστών, εγκαταλελειμμένων κτιρίων κ.ά. Τα έργα που προβλέπονται από τον σχεδιασμό θεωρούνται υπερώριμα και στοχεύουν στην αύξηση του δημόσιου χώρου. Ο σχεδιασμός δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην οδό Μαιάνδρου.

– Μητροπολιτικό Πάρκο στο Γουδί: Δεν υπάρχουν νεότερα για την υλοποίηση του Μητροπολιτικού Πάρκου, συνολικής έκτασης 4.500 τετραγωνικών μέτρων. Υπενθυμίζεται ότι το Μπάντμιντον έχει κριθεί κατεδαφιστέο από το Συμβούλιο της Επικρατείας.

– Διπλή Ανάπλαση: Σε ό,τι αφορά τη Διπλή Ανάπλαση, το σχέδιο που προέβλεπε μεταξύ άλλων τη μεταφορά του γηπέδου του ΠΑΟ στον Βοτανικό και ταυτόχρονα τη μετατροπή του γηπέδου της Αλεξάνδρας σε χώρο πρασίνου έχει ναυαγήσει και ένα μισοτελειωμένο εμπορικό κέντρο (που έχει περιέλθει στις πιστώτριες τράπεζες) αναζητεί επενδυτή. Την ίδια ώρα, εκκρεμεί η υπογραφή συμπληρωματικής σύμβασης – όπως εξηγούν πηγές από την κοινοπραξία που έχει αναλάβει την κατασκευή του τεμένους στον Βοτανικό – για τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου.

Επιπλέον φαίνεται, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση, ότι η πρόθεση της κυβέρνησης για τη μεταφορά του γηπέδου του ΠΑΟ στο Γουδί (ανακοινώθηκε τον Μάρτιο του ‘17) δεν προχωράει. Σε ό,τι αφορά αυτό το σχέδιο (δηλαδή της μεταφοράς του γηπέδου σε έκταση πίσω από το νοσοκομείο της Αεροπορίας) πρέπει να σημειωθεί πως η περιοχή ανήκει στη Β’ Ζώνη Προστασίας του Υμηττού και συνεπώς – με βάση τα όσα ισχύουν – δεν μπορεί να χτιστεί γήπεδο.

Το πλάνο των έργων

Σύμφωνα με τον Δήμο Αθηναίων, αυτή τη στιγμή είναι σε εξέλιξη έργα στο Εμπορικό Τρίγωνο της Αθήνας (Καραγεώργη Σερβίας, Αγίας Ειρήνης, Αθηνάς, Σοφοκλέους, Σταδίου) που αφορούν: πεζοδρομήσεις, πλακόστρωση με φιλικά υλικά για το περιβάλλον, ανάπλαση της Πλατείας Αγίου Παντελεήμονα Αχαρνών, αναβάθμιση οδικού δικτύου (100 δρόμοι), αντικατάσταση οδοφωτισμού (48.000 νέοι λαμπτήρες) και προβολή της πρωτεύουσας ως τουριστικού προορισμού. Μέσα στο επόμενο διάστημα, ξεκινούν έργα σε παιδικές χαρές, βελτίωσης υποδομών και πρασίνου στον Εθνικό Κήπο, δημιουργίας πάρκου 46 στρεμμάτων στον Ελαιώνα, πρόγραμμα για την αναζωογόνηση του Λυκαβηττού (σε συνεργασία με ιδρύματα και πανεπιστήμια). Επιπλέον, προβλέπονται και αντιπλημμυρικές παρεμβάσεις, αλλά και απαλλοτρίωση 24 κοινόχρηστων χώρων συνολικής έκτασης 51,4 στρεμμάτων.

«Κτίρια φαντάσματα»

Την ίδια ώρα, είναι ακόμη σε εκκρεμότητα η προώθηση (από το υπουργείο Περιβάλλοντος) του σχεδίου για την αντιμετώπιση των εγκαταλελειμμένων κτιρίων στην Αθήνα και σε άλλες μεγάλες πόλεις. Ομως με τη δημιουργία της νέας ΑΕ του Δημοσίου, που πρόκειται να αναλάβει – κυρίως – τα έργα ανάπλασης, έχουν έρθει τα πάνω κάτω και το project έχει μπει στο περιθώριο. Σύμφωνα με την τελευταία καταγραφή, στην περιοχή του Δήμου Αθηναίων υπάρχουν 1.800 εγκαταλελειμμένα κτήρια, τα οποία στην πλειονότητά τους αποτελούν εστίες ρύπανσης και παράνομων δραστηριοτήτων. Μεταξύ των εγκαταλελειμμένων κτιρίων βρίσκονται και πολλά διατηρητέα. Η εκτίμηση είναι ότι τα διατηρητέα σε όλη την Ελλάδα φθάνουν τα 20.000! Το θέμα των εγκαταλελειμμένων κτιρίων έχει ιδιαίτερη βαρύτητα καθώς σύμφωνα με ειδικούς, χωρίς την επαναφορά της κατοικίας δεν υπάρχει καμία δυνατότητα να χτυπηθούν τα γκέτο.

Τι λέει ο Σπίρτζης

«Εμείς πάμε να καλύψουμε την αναγκαιότητα πολιτικά, σε όλα αυτά που συζητάει ο κόσμος που ζει στο κέντρο της Αθήνας, που έχει μεγαλώσει σε αυτό και ξέρει τι γίνεται στις γειτονιές της Αθήνας και κάποια στιγμή να υλοποιηθούν», τόνισε μεταξύ άλλων, ο υπουργός Υποδομών Χρήστος Σπίρτζης κατά την πρόσφατη τοποθέτησή του στη Βουλή.

Και συμπλήρωσε: «Κάποιος πρέπει να πει, εάν η Τοπική Αυτοδιοίκηση αυτά που έχει προγραμματίσει να κάνει, τα κάνει, συνεχίζει να θέλει να τα κάνει, υπάρχει σχέδιο. Η επόμενη δημοτική Αρχή από αυτή που τα έκανε, εάν στοιχειωδώς τα εφαρμόζει ή όχι και να ληφθεί μια απόφαση, για το εάν το κάνουμε ή δεν το κάνουμε. Να μην είναι έτσι στον αέρα».