Ωρα επισκεπτηρίου σε μεγάλο νοσοκομείο της Αθήνας, δύο άνδρες μοιάζουν να παίζουν κρυφτούλι στους διαδρόμους, μπαινοβγαίνοντας διαδοχικά στους θαλάμους των ασθενών. Στη χούφτα τους κρύβεται το μυστικό του περίεργου παιχνιδιού: κάρτες σε φανταχτερά χρώματα με τέσσερις κοινές λέξεις («άμεση εξυπηρέτηση, εξαιρετικές τιμές») αλλά διαφορετικούς αριθμούς κινητών τηλεφώνων. Κερδίζει όποιος εξαφανίσει πιο γρήγορα την κάρτα του ανταγωνιστή και αφήσει τη δική του σε κάθε γωνιά του νοσοκομείου, ακόμα και πάνω στα ιατρικά μηχανήματα, όπως μαρτυρούν οι εικόνες που κατέγραψαν «ΤΑ ΝΕΑ».
Οι ελλείψεις σε προσωπικό και υποδομές της (δωρεάν) δημόσιας Υγείας ανοίγουν ανεξέλεγκτα το πεδίο δράσης ιδιωτών, που σπεύδουν να καλύψουν, «με ευκολίες πληρωμής» λόγω κρίσης όπως διαφημίζουν οι περισσότεροι, τις ανάγκες των ασθενών και των συγγενών τους. Η διακίνηση προϊόντων μέσω ενοικίασης και σπανιότερα πώλησης ειδών «άνεσης» αλλά και παραϊατρικού εξοπλισμού, όπως αεροστρώματα, αναπηρικά αμαξίδια και πατερίτσες, φαντάζει ασταμάτητη. Και πρόκειται για δαπάνες των ελληνικών νοικοκυριών που είναι αδύνατο να υπολογιστούν καθώς δεν καταγράφονται επισήμως.
«Δεν προλαβαίνουμε πια να κυνηγάμε όσους μπαίνουν για να δώσουν την πραμάτεια τους. Γίνεται χαμός. Δεν υπάρχει προσωπικό ούτε να ελέγξει ούτε να επιτηρήσει. Συγγενείς μένουν στο πλευρό των ασθενών για να τους φροντίσουν, υποκαθιστώντας το επικουρικό προσωπικό που λείπει από τα δημόσια νοσοκομεία. Ετσι καταφθάνουν καρέκλες, τηλεοράσεις και ό,τι άλλο» σχολιάζει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Συνδικαλιστικής Νοσηλευτικής Ομοσπονδίας του ΕΣΥ και γενικός γραμματέας της Ενωσης Νοσηλευτών Ελλάδας (ΕΝΕ) Αρης Δάγλας.
Οπως προσθέτει: «Ενας νοσηλευτής για 40-50 κρεβάτια δεν μπορεί να είναι επαρκής. Το σύστημα έχει 15.000 κενές θέσεις και προκηρύξεις δεν γίνονται, με εξαίρεση κάποιες μικρές. Ακόμα κι αν προσλαμβάνονταν αύριο το πρωί οι 8.500 άνεργοι νοσηλευτές θα είχαμε κενά. Οσο για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας παραμένει σε εμβρυϊκό επίπεδο. Πήραν προσωπικό για τις ΤΟΜΥ που όμως δεν λειτουργούν γιατί δεν υπάρχουν κτίρια!». Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΝΕ, μόνο την τελευταία διετία έχουν φύγει για τα νοσοκομεία της Αγγλίας και της Βόρειας Ευρώπης περίπου 3.000 νοσηλευτές.
Και ενώ στις διαφημιζόμενες ιδιωτικές παροχές εντός των ελληνικών νοσηλευτικών ιδρυμάτων εντάσσονται και τα ασθενοφόρα εταιρειών που ποντάρουν στις καθυστερήσεις του ΕΚΑΒ, οι χρυσές μπίζνες (συνήθως κρυφές, χωρίς καν νόμιμη απόδειξη) γίνονται κυρίως με τηλεοράσεις και καρέκλες. «Καλύπτουμε Αθήνα – Πειραιά», «οι καλύτερες τιμές της αγοράς», «με σεβασμό στον συνοδό», αναγράφουν τα φυλλάδια – κράχτες για την προσέλκυση πελατών. Πολλοί λανσάρουν και προσφορές: «Σετ τηλεόραση και πολυθρόνα: -20%», «δώρο ντουλαπάκι για την τηλεόραση», «ειδικές τιμές για μακροχρόνια μίσθωση». Πάντως το βασικό μήνυμα της άμεσης εξυπηρέτησης στο «σουπερμάρκετ» των νοσοκομείων γίνεται ξεκάθαρο και μέσω του τηλεφώνου. Είναι ενδεικτικός ο διάλογος με εκπρόσωπο εταιρείας που διαθέτει προϊόντα προς ενοικίαση σε νοσοκομεία:
–Ενδιαφέρομαι για τηλεόραση…
–Στη διάθεσή σας! Πείτε μου μόνο το νούμερο του θαλάμου. Σε 30 λεπτά την έχετε.
–Θα πρέπει να ενημερώσω κάποιον εδώ;
–Δεν πιστεύω ότι θα έχετε πρόβλημα.
–Πόσο κοστίζει;
–15 ευρώ για τρεις μέρες, 20 για μία εβδομάδα. Αν μείνετε τόσο, συμφέρει το εικοσάρικο.
–Θα πληρώσω με κάρτα.
–Μόνο μετρητά! Στο παιδί που θα έρθει για την παράδοση.
Ανάμεσα σε εκείνους που συχνά μπλέκονται με τους συγγενείς των ασθενών και τους νοσηλευτές είναι όμως και άλλοι μικροπωλητές («Πιτζάμες με 10 ευρώ. Και παντόφλες έχω»), καθώς και κυρίες που διεκδικούν να αναλάβουν τη φροντίδα ασθενών: «Ελληνίδα, κρατήστε το τηλέφωνο. Διαθέσιμη βράδια και Κυριακές» λέει μια νεαρή σε ασθενείς, προσπερνώντας λίγο αργότερα την τοιχοκολλημένη ανακοίνωση της διοίκησης του νοσοκομείου: «Να απευθύνεστε στον προϊστάμενο και στο νοσηλευτικό προσωπικό του τμήματος για τη διαδικασία της νόμιμης διάθεσης αποκλειστικής».