Σε πρόωρες διπλές εκλογές υπό καθεστώς «έκτακτης ανάγκης» βαδίζει η Τουρκία, με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να καταβάλλει κάθε προσπάθεια να εμφανιστεί και να είναι ο απόλυτος κυρίαρχος του παιχνιδιού. Εκλογές οι οποίες γίνονται στη σκιά της κατάρρευσης της τουρκικής λίρας που απειλεί να μετατρέψει την οικονομία σε φούσκα, των πολιτικών διώξεων και του φόβου αλλά και των εξελίξεων στη Συρία. Σε όλα αυτά μπλέκονται οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, το Κυπριακό, η Ανατολική Μεσόγειος και οι εθνικιστικές κορόνες, ενώ δύο έλληνες στρατιωτικοί παραμένουν στις φυλακές της Αδριανούπολης χωρίς κατηγορητήριο.
Ο Κεμάλ Οκουγιάν, γ.γ. του ΚΚ Τουρκίας (ΤΚΡ), το οποίο δεν πήρε άδεια συμμετοχής στις εκλογές, και αρχισυντάκτης της ενημερωτικής ιστοσελίδας news.sol.org.tr, καταδικάστηκε τον Ιανουάριο σε ποινή 11 μήνες και 20 ημέρες φυλακή (εξαγοράσιμη) για «προσβολή» του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μέσα από ένα άρθρο του. Μιλώντας στα «ΝΕΑ», τονίζει τους λόγους που επέβαλαν στον Ερντογάν τις πρόωρες εκλογές, χαρακτηρίζει αμφισβητούμενη την παντοδυναμία του και ομήρους τους δύο έλληνες στρατιωτικούς στην Αδριανούπολη.
Εκλογές στις 24 Ιουνίου: Γιατί προκηρύχθηκαν πρόωρες εκλογές και υπό ποίο καθεστώς θα γίνουν; Είδαμε κόμματα, μεταξύ αυτών και το ΚΚ Τουρκίας, να αποκλείονται. Τι στόχο είχε αυτό;
Πολλοί λόγοι υποχρέωσαν τον Ερντογάν σε πρόωρες εκλογές. Η οικονομία, η οποία επί πολλά χρόνια ήταν το περιβόητο υλοποιήσιμο «θαύμα», εξάντλησε σχεδόν όλα τα αποθέματά της. Το εξωτερικό χρέος είναι τεράστιο, φτάνει σχεδόν τα 500 δισ. δολάρια. Οι δείκτες του πληθωρισμού αυξάνονται και η ανεργία δεν υποχωρεί. Τομείς που χαρακτηρίζονταν ως κινητήριοι μοχλοί της οικονομίας όπως ο κατασκευαστικός δημιούργησαν μια φούσκα με τεράστιο αριθμό ακινήτων. Η τουρκική λίρα χάνει την αξία της σε καθημερινή βάση. Και κυρίως, εκατομμύρια άνθρωποι συνειδητοποίησαν ότι γίνονται πιο φτωχοί κάθε μέρα. Ο Ερντογάν αποφάσισε να προχωρήσει σε εκλογές πριν η κατάσταση γίνει χειρότερη.
Ενα ακόμα ζήτημα είναι το συριακό πρόβλημα. Ο Ερντογάν παζαρεύει με τις ΗΠΑ και φλερτάρει με τη Ρωσία για να αυξήσει τη δύναμή του, που είναι υπό διαπραγμάτευση. Ομως οι εξελίξεις στη Συρία τρέχουν τόσο πολύ που πρέπει να αποδείξει στις ΗΠΑ και στην ΕΕ ότι είναι δυνατός και δεν υπάρχει εναλλακτική στην Τουρκία.
Ακόμα ένας λόγος της αιφνιδιαστικής προκήρυξης των εκλογών ήταν για να πιάσει απροετοίμαστη την αντιπολίτευση και κυρίως το νεοϊδρυθέν κόμμα της Ακσενέρ (το Iyi Parti είναι αποτέλεσμα διάσπασης στο φασιστικό MHP). Ξέρουμε ότι ο Ερντογάν διέταξε το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο να μειώσει τον αριθμό των κομμάτων που λαμβάνουν μέρος στις εκλογές και ένας από τους λόγους ήταν για να αποφύγει το Iyi Parti. Το συγκεκριμένο κόμμα μπόρεσε λάβει δικαίωμα συμμετοχής στις εκλογές με τη βοήθεια των σοσιαλδημοκρατών που του έδωσαν 15 βουλευτές προκειμένου να καταστεί δυνατό να συμμετάσχει αυτόνομο στις εκλογές.
Πρέπει να πούμε ότι ως ΤΚΡ δεν είναι η πρώτη φορά που αντιμετωπίζουμε τέτοια μέτρα. Αυτή τη φορά όμως επινόησαν κανόνες οι οποίοι δεν είναι γραμμένοι πουθενά. Το ΤΚΡ θα κατεβάσει ανεξάρτητους υποψηφίους σε πολλές πόλεις. Δεν μπορούμε να αποφύγουμε αυτή την τακτική καθώς το ΤΚΡ είναι η μόνη πολιτική δύναμη στην Τουρκία που παλεύει ενάντια στην υπάρχουσα τάξη πραγμάτων.
Υπάρχει αντίπαλος του Ερντογάν στις εκλογές; Πώς βλέπετε τις κινήσεις της αντιπολίτευσης αλλά και την άρνηση Γκιουλ να κατέβει στις εκλογές;
Ο Γκιουλ ήταν πάντα ένα δειλός πολιτικός, ποτέ δεν παίρνει ρίσκα. Η μόνη περίπτωση να κατέβει υποψήφιος θα ήταν να συμφωνήσουν όλα τα κόμμα της αντιπολίτευσης στο όνομά του. Το σχέδιο αυτό είχε συγκεκριμένες ρίζες. Είναι ένα σχέδιο που υποστηρίζουν πολλοί ιμπεριαλιστικοί κύκλοι και ισχυρά στοιχεία της τουρκικής αστικής τάξης. Θέλουν να συνεχίσουν τις πολιτικές του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) αλλά χωρίς τον Ερντογάν, που είναι κατά κάποιο τρόπο δύσκολα διαχειρίσιμος.
Το συγκεκριμένο σχέδιο όμως δεν απέδωσε λόγω της άρνησης Γκιουλ. Τώρα συστάθηκε μία συμμαχία από τα κόμματα της αντιπολίτευσης για τις βουλευτικές εκλογές, ωστόσο αυτό θα επηρεάσει και τις προεδρικές. Η στρατηγική τους είναι να κατεβάσουν στον πρώτο γύρο όσο το δυνατό περισσότερους υποψηφίους και στον δεύτερο να υποστηρίξουν όποιον περάσει ενάντια στον Ερντογάν. Αυτή μπορεί να είναι η Ακσενέρ ή όποιος υποψήφιος παρουσιάσει το CHP την Παρασκευή. Δεν πρόκειται για μία απλή μάχη ανάμεσα σε κάποιους πολιτικούς, είναι πόλεμος διεθνών μονοπωλίων. Η Τουρκία είναι αυτή τη στιγμή ένα σημαντικό πεδίο μάχης.
Μετά την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία, υπάρχει καθεστώς τρομοκρατίας; Ποια θα είναι η επόμενη μέρα στη χώρα μετά τις 24 Ιουνίου;
Να πούμε αρχικά ότι απόπειρα πραξικοπήματος έγινε. Αλλά ο Ερντογάν κατάφερε να κάνει το δικό του αντιπραξικόπημα. Παρ’ όλα αυτά, δεν είναι τόσο δυνατός. Η στρατηγική του είναι να επιβιώνει κάθε μέρα και προκειμένου να το πετύχει αυτό χρησιμοποιεί τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις εις βάρος των εργασιακών δικαιωμάτων προκειμένου να προσελκύσει κεφάλαια.
Τίποτα δεν θα έχει διευθετηθεί μετά τις εκλογές. Αν κερδίσει ο Ερντογάν θα είναι με μικρή διαφορά και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει τώρα δεν θα εξαφανιστούν. Εάν χάσει, θα παλέψει, δεν θα αποδεχτεί το αποτέλεσμα. Επομένως είναι αναληθές ότι η 24η Ιουνίου αποτελεί αποφασιστικό σημείο. Καμία εκλογική αναμέτρηση από μόνη της δεν μπορεί να είναι αποφασιστικής σημασίας για χώρες όπως η Τουρκία. Το ΤΚΡ δεν εστιάζει μόνο στην 24η αλλά και στην 25η Ιουνίου επίσης.
Πώς βλέπετε τις κινήσεις του Ερντογάν στη Συρία αλλά και στην Ανατολική Μεσόγειο, με τις απειλές στην Κύπρο και την Ελλάδα; Πιστεύετε ότι υπάρχει κίνδυνος σύγκρουσης στο Αιγαίο;
Σε έναν ιμπεριαλιστικό κόσμο υπάρχει πάντα ο κίνδυνος του πολέμου. Είναι αυταπάτη ότι μπορεί να υπάρξει καπιταλισμός χωρίς πολέμους. Επιπρόσθετα οι παγκόσμιοι και περιφερειακοί ανταγωνισμοί είναι τόσο βαθείς που μπορεί να ανοίξουν νέα κεφάλαια στις εξελισσόμενες ένοπλες συγκρούσεις. Τα παζάρια και οι πόλεμοι είναι δύο πλευρές του ίδιου νομίσματος. Δεν υπάρχουν απόλυτοι εχθροί ή φίλοι. Οι συμμαχίες αλλάζουν καθημερινά, αλλά οι αντιθέσεις μεταξύ των ιμπεριαλιστικών κέντρων παραμένουν. Στον Ερντογάν αρέσει να παίζει με τη φωτιά, ναι, αλλά αύριο μπορεί να χορεύει συρτάκι! Το έκανε και στο παρελθόν.
Ο Ερντογάν κατηγορεί την Ελλάδα ως «καταφύγιο τρομοκρατών» και ζητά ανταλλαγή των δύο ελλήνων στρατιωτικών με τους οκτώ τούρκους αξιωματικούς. Θεωρείτε ότι ποντάρει σε πολιτική ομήρων;
Ο όρος «τρομοκράτης» ήταν πάντα μία λέξη-παγίδα, όμως με τον Ερντογάν έχασε κάθε νόημα. Εκατομμύρια άνθρωποι χαρακτηρίστηκαν έτσι στην Τουρκία. Δεν τρέφω καμία συμπάθεια στους αξιωματικούς που ζητούν άσυλο στην Ελλάδα, όμως είναι φανερό ότι τώρα οι δύο έλληνες στρατιώτες είναι όμηροι. Είναι κρίμα ότι τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου σε Τουρκία και Ελλάδα γεννούν μίσος ανάμεσα σε Τούρκους και Ελληνες προάγοντας τον εθνικισμό και στις δύο πλευρές. Ενα σοσιαλιστικό σύστημα στις δύο χώρες θα μπορούσε να δημιουργήσει μία τελείως διαφορετική ατμόσφαιρα καθώς έχουμε κοινά συμφέροντα και οι δύο λαοί έχουν κοινούς εχθρούς.
Η πολιτική Ερντογάν είναι αποδεκτή στην Τουρκία; Υπάρχουν αντιδράσεις;
Περισσότερο από το 50% του πληθυσμού είναι εναντίον του και θα παραμείνει. Ιδιαίτερα στην Αγκυρα, στην Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη, τα ανεπτυγμένα τμήματα των αστικών κέντρων αντιστέκονται. Το πρόβλημα είναι ότι αυτή η έχθρα (σ.σ. προς τον Ερντογάν) επιχειρείται να ελεγχθεί από την αστική τάξη στην προσπάθεια δημιουργίας μιας εναλλακτικής ή εάν είναι απαραίτητο να χρωματιστεί ως επανάσταση και αυτή η κοινωνική βάση αναλώνεται. Το ΤΚΡ προσπαθεί να δώσει ταξικά χαρακτηριστικά σε αυτήν την αντιπαράθεση και να δείξει την πραγματική εναλλακτική.
