Αναζήτηση
Σωστή ενημέρωση του πολίτη ή κρατικός υπερπροστατευτισμός; Η υποχρέωση όλων των αλυσίδων καταστημάτων κι εστιατορίων που πουλάνε έτοιμο φαγητό να αναρτούν τις θερμίδες κάθε πιάτου, είναι το νέο μέτρο στον πόλεμο κατά της παχυσαρκίας που θα εφαρμοστεί στις ΗΠΑ από τη Δευτέρα κι έχει πραγματικά διχάσει τους σχολιαστές του.
Το μέτρο ήταν μέρος του νομοσχεδίου Obamacare για την υγεία και θα εφαρμόζεται πλέον σε εθνικό επίπεδο, σε κάθε αλυσίδα που διαθέτει τουλάχιστον 20 σημεία πώλησης με την ίδια επωνυμία. Μάλιστα δεν θα περιοριστεί στα εστιατόρια, στα φαστφουντάδικα και στα σουπερμαρκετ και ντελικατέσεν αλλά θα εφαρμοστεί οπουδήποτε πωλείται φαγητό, π.χ. σε καταστήματα βενζινάδικων, στα σινεμά, ακόμη και σε αυτόματους πωλητές.
Το κάθε προιόν θα πρέπει να έχει τη γνωστή ταμπέλα διατροφικών πληροφοριών που θα αναγράφει υποχρεωτικά τουλάχιστον τις θερμίδες, υπό την αίρεση ότι ο πελάτης θα μπορεί, εφόσον το ζητήσει να ενημέρωθει και για την περιεκτικότητα του φαγητού του σε λιπαρά, υδατάνθρακες, νάτριο κλπ.
Η λογική πίσω από το μέτρο αυτό είναι πως «η γνώση είναι δύναμη» κι η ελπίδα πως η σωστή πληροφόρηση οδηγεί σε καλύτερες επιλογές. Είναι γεγονός πως οι ΗΠΑ έχουν τεράστια ποσοστά παχυσαρκίας και παιδικής παχυσαρκίας, με φοβερές συνέπειες στην γενικότερη υγεία των πάσχοντων.
Οι ειδικοί κάνουν λόγο για πρωτοφανή ποσοστά παιδιών που εμφανίζουν διαβήτη ΙΙ – αυτόν που σχετίζεται με τον τρόπο ζωής – λόγω των διατροφικών συνθηκών και της κρυμμένης ζάχαρης στη διατροφή τους. Επιπλέον, σε κάθε έρευνα για το ποιες τροφές και έτοιμα φαγητά θεωρούν υγιεινά, οι Αμερικανοί, στην συντριπτική πλειοψηφία τους, πέφτουν εντελώς έξω στις εκτιμήσεις τους και έχουν εντελώς λάθος εντύπωση για τις θερμίδες και τη ζάχαρη που καταναλώνουν, το 1/3 των οποίων τα λαμβάνουν εκτός σπιτιού σύμφωνα με τους υπολογισμούς του FDA.
Τι δείχνει η εμπειρία
Το μέτρο έχει ήδη εφαρμοστεί σε κάποιες πολιτείες, ενώ κάποιες πολυεθνικές αλυσίδες, όπως τα McDonalds και τα Starbucks, το έχουν καθιερώσει ούτως ή άλλως. Από την ως τώρα εμπειρία η αποτελεσματικότητα του μέτρου δεν μοιάζει εντυπωσιακή με έρευνες να υπολογίζουν πως όσοι είχαν διαθέσιμες τις διατροφικές πληροφορίες κατανάλωναν μόλις 30-50 θερμίδες λιγότερο τη μέρα. Μένει ωστόσο με την εθνική εφαρμογή του να φανεί αν θα βοηθήσει τους καταναλωτές να κάνουν ποιοτικές αλλαγές όπως η μείωση της ζάχαρης και των κακών λιπαρών.
Πάντως, ενώ πολλές αλυσίδες είχαν ηδη προετοιμαστεί για την εξέλιξη αυτή και τη χρησιμοποιούν για να δείξουν ότι έχουν εταιρική ευθύνη και «ακούνε» τις ανησυχίες για τη δημόσια υγεία, άλλοι επιχειρηματίες δεν δίστασαν να εκφράσουν τον εκνευρισμό τους.
O διευθύνων σύμβουλος της αλυσίδας φαστφουντ Carl’s Jr. διαμαρτύρεται για το μέτρο αυτό από το 2011, κατηγορώντας την τότε κυβέρνηση πως δημιουργεί ένα «κράτος-νταντα» που ελέγχει υπερβολικά τις ελεύθερες επιλογές των πολιτών της. Πολλοί επιχειρηματίες του κλάδου είχαν βασιστεί στον Ντόναλντ Τραμπ, ποντάροντας στο ότι θα παγώσει το μέτρο αυτό μαζί με τις αλλαγές που έκανε στο Obamacare. Ωστόσο, όταν οι αλλαγές συζητήθηκαν στο Κογκρέσο, το μέτρο αυτό συμφωνήθηκε πως πρέπει να εφαρμοστεί και μάλιστα με ευρεία πλειοψηφία.
Ο επικεφαλής του FDA, ο ρεπουμπλικανός Σκοτ Γκότλιμπ, απαντώντας σε ρεπουμπλικάνους που εναντιώνονται στο μέτρο, έδωσε τη δική του ιδεολογική προσέγγιση: «Είμαι σίγουρος ότι πολλοί συντηρητικοί, όπως εγώ, έχει τύχει να έχουν διαβάσει την ταμπέλα με τα διατροφικά χαρακτηριστικά ενός προιόντος στο σουπερμάρκετ και να έχουν εκτιμήσει την πληροφορία αυτή για να το προτιμήσουν. Η ιδέα ότι η πληροφορία είναι εργαλείο ενίσχυσης του ανταγωνισμού είναι, άλλωστε, μια συντηρητική ιδέα».
Τζίνα Μοσχολιού
