Κάθε φορά που θα ανοίγει η δημόσια συζήτηση για τις μεταναστευτικές ροές, αναπόφευκτα θα ξεκινά και μία παράλληλη συζήτηση για τη δημόσια υγεία σε σχέση με τους μετανάστες. Εικόνες κακής διαβίωσης, πλημμελούς φροντίδας και συγχρωτισμού, ρεπορτάζ και μαρτυρίες δημιουργούν εύλογα ερωτηματικά. Και γίνονται η αφορμή για κάθε είδους σχόλια, περισσότερο ή λιγότερο πραγματικά.
Ας δούμε τα δεδομένα: Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας με κατηγορηματικό τρόπο ξεκαθαρίζει πως δεν υφίσταται κίνδυνος για τον γηγενή πληθυσμό σε σχέση με τα λοιμώδη νοσήματα από τη μετανάστευση. Είναι σαφές ότι ο πληθυσμός, η χώρα και οι Ελληνες δεν κινδυνεύουν υγειονομικά από τη μετανάστευση.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχoυν προβλήματα. Πρέπει να είμαστε ως χώρα σε συνεχή επαγρύπνηση ώστε να αντιμετωπίζονται τα εκάστοτε προβλήματα στην αφετηρία τους. Αλλά να το ξεκαθαρίσουμε μια για πάντα. Αυτό είναι κυβερνητική ευθύνη. Και μόνο.
Το ΚΕΕΛΠΝΟ έχει την –αποκλειστική –ευθύνη της επιδημιολογικής επιτήρησης. Το οποίο όχι μόνο διαπιστώνει την ύπαρξη ή όχι μιας επαπειλούμενης επιδημίας, αλλά έχει και την ευθύνη να δώσει οδηγίες σε όλους όσους εμπλέκονται στην υγειονομική φροντίδα. Επιπρόσθετα, αποτέλεσε κεντρική πολιτική επιλογή –λανθασμένη κατά τη γνώμη μου, αλλά αυτό έτσι και αλλιώς είναι μια άλλη συζήτηση –η ανάθεση της υγειονομικής φροντίδας των hotspots στο ΚΕΕΛΠΝΟ αντικαθιστώντας ιατρικές οργανώσεις. Επομένως, το ερώτημα αν σήμερα παρατηρείται πρόβλημα δημόσιας υγείας πρέπει να απευθύνεται αποκλειστικά στην πολιτεία. Και είναι οι υπεύθυνοι θεσμοί της που οφείλουν να ξεκαθαρίσουν χωρίς υπεκφυγές και μικροπολιτικές λογικές το τοπίο. Και τη συζήτηση.
Ολοι οι υπόλοιποι που συμμετέχουμε στη φροντίδα των προσφύγων καλύπτοντας τα κενά της κρατικής μέριμνας μπορούμε να θέτουμε ερωτήματα, να κάνουμε παρατηρήσεις και να ανησυχούμε από αυτά που βλέπουμε και καταγράφουμε. Αλλωστε η μαρτυρία είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρωπιστικής ιατρικής.
Η δημόσια υγεία είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα για να χρησιμοποιείται ενίοτε για πανηγυρισμούς ή για κυνήγι μαγισσών.
Ο Νικήτας Κανάκης είναι πρόεδρος Γιατρών του Κόσμου Ελλάδας