«Βηρυτός»: Τον Μάιο του 1967 η Αίγυπτος συνήψε στρατιωτική συμμαχία με τη Συρία και την Ιορδανία ενώ συγκέντρωσε ισχυρές δυνάμεις στο Σινά απειλώντας το Ισραήλ. Η προληπτική επίθεση του Ισραήλ ήταν πρωτοφανής: κατέστρεψε περισσότερα από 300 αιγυπτιακά πολεμικά αεροσκάφη, οδηγώντας στην απόλυτη κυριαρχία στον αέρα και αιφνιδιάζοντας πλήρως την Αίγυπτο. Ενα μεγάλο μουσικό σουξέ της εποχής μάλιστα «κλείνει» τη «Λίστα του Σίντλερ» του Στίβεν Σπίλμπεργκ (που ξαφνικά, μοιάζει λιγότερο «αθώα», ε;). Η πολιτική σημασία του Πολέμου του 1967 ήταν τεράστια· το Ισραήλ έδειξε πως δεν ήταν μόνο ικανό, αλλά και πρόθυμο να εξαπολύσει στρατηγικά χτυπήματα που μπορούσαν ν’ αλλάξουν την ισορροπία της περιοχής. Φυσικά τα προβλήματα είχαν ξεκινήσει από το 1947 –με την άρνηση των Αράβων να αποδεχθούν την ύπαρξη εβραϊκού κράτους στην Παλαιστίνη βάσει του Σχεδίου Διαίρεσης το οποίο είχε προταθεί από τα Ηνωμένα Εθνη εκείνη τη χρονιά.
Στον δε Πόλεμο της Ανεξαρτησίας συμμετείχαν ως αντίπαλοι από τη μία πλευρά οι στρατιωτικές δυνάμεις πέντε αραβικών κρατών –της Αιγύπτου, της Συρίας, της Ιορδανίας, του Ιράκ και του Λιβάνου –καθώς και οι παραστρατιωτικές δυνάμεις του Αραβικού Απελευθερωτικού Στρατού και της Μουσουλμανικής Αδελφότητας και από την άλλη πλευρά οι νεοσύστατες Ισραηλινές Ενοπλες Δυνάμεις, που τελικά νίκησαν. Η αλήθεια είναι πως σε αυτά τα δυο στρατόπεδα ο υπόλοιπος πλανήτης έκανε τη δική του ιδεοληπτική προβολή –μια προβολή που φυσικά καταργεί κάθε σκέψη για ειρήνη. Με έναν τρόπο, υπάρχει ένα μικρό μερίδιο συνενοχής προς όλους. Και τα αποκαΐδια αυτής της συνθήκης καλείται να συγυρίσει η Δύση εδώ και σαράντα χρόνια, δίχως να κατορθώνει πολλά. Οι Αμερικανοί όμως είναι μάστορες σε κάτι άλλο: στο να μετατρέπουν την πραγματικότητα σε συναρπαστική μυθοπλασία, πατώντας αποκλειστικά στην παράδοση του κινηματογράφου τους.
Μα, θα μου πείτε, είναι ο Κώστας Γαβράς που έκανε «μόδα» το ψυχαγωγικό πολιτικό θρίλερ με το δικό του «Ζ». Μπορεί, αλλά το «Ζ» δεν θα υπήρχε δίχως την παράδοση του αμερικάνικου σινεμά: ρίξτε μια ματιά στον ρυθμό και στο μοντάζ του και θα ανακαλύψετε το νουάρ και… το γουέστερν! Η «Βηρυτός» είναι μια ταινία που πατά πάνω σ’ αυτή τη γραμμή, και το κάνει αξιοπρεπέστατα. Και δεν είναι τυχαίο πως τούτο το ταχύτατο θρίλερ του συνεπούς επαγγελματία Μπραντ Αντερσον διαδραματίζεται στις αρχές των 80s όπου δύο μυστικοί πράκτορες της CIA (οι Ρόζαμουντ Πάικ και Ντιν Νόρις) αναθέτουν στον Μέισον Σκάιλς (ένας στιβαρός Τζον Χαμ), πρώην αμερικανός διπλωμάτης και αλκοολικός, να επιστρέψει στον Λίβανο έπειτα από δέκα χρόνια για να διαπραγματευτεί τη ζωή ενός φίλου του.
Τίποτα δεν είναι όπως το θυμόταν και εκτός από τα φαντάσματα του παρελθόντος ο Μέισον βρίσκεται αντιμέτωπος με αποκαλύψεις που αφορούν τις προθέσεις του ισραηλινού στρατού, του επικεφαλής των αμερικανών πολιτικών, της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης και διαφόρων διεφθαρμένων γραφειοκρατών. Μέσα απ’ όλα αυτά αναδεικνύεται βεβαίως ένας θετικός ήρωας, ικανός για το ακατόρθωτο. Και όσο παρακολουθείς καθηλωμένος αυτό το σφιχτοδεμένο φιλμ οι σημάνσεις του σε ενδιαφέρουν ελάχιστα.
Βαθμοί: 7
Γκογκένκαι Κένεντι
«Πολ Γκογκέν»: 1891. Ο ζωγράφος Πολ Γκογκέν είναι ήδη γνωστός στους καλλιτεχνικούς κύκλους του Παρισιού, αλλά νιώθει κουρασμένος και ταξιδεύει στην Ταϊτή, αναζητώντας πνευματική καθαρότητα. Στον παράδεισο αυτό θα γνωρίσει μια μούσα και πρέπει να πω ότι απόλαυσα το φιλμ περισσότερο από την πλειοψηφία των συναδέλφων μου. Ισως να με παρέσυρε ο υπέροχος Βενσάν Κασέλ, ίσως να με γοήτευσε το φυσικό σκηνικό, αλλά δε μπορούσα να μη σκεφτώ πως οι Γάλλοι στήνουν τέτοια φιλμ για τους ήρωές τους κι εμείς… ξέρετε.
Βαθμοί: 6
«Η ενοχή του Κένεντι»: Ενα ατύχημα οδήγησε τη νεαρά Μαίρη Τζο Κοπέκνι στον θάνατο. Μόνο που το τιμόνι του αυτοκινήτου (στο οποίο ταξίδευαν παρέα) το κρατούσε ένας Κένεντι, ο γερουσιαστής Τεντ Κένεντι. Ο Τζον Κέραν προσπαθεί να στήσει ένα στόρι υποκρισίας και σκοτεινού παρελθόντος, υποβοηθούμενος από τις ερμηνείες των Κέιτ Μάρα, Τζέσον Κλαρκ και Μπρους Ντερν. Γίνεται συχνά όμως διδακτικός και – το χειρότερο – ανιαρός.
Βαθμοί: 4
«Happy Birthday»: Η Μαργαρίτα έχει πατέρα αστυνόμο. Και μάλιστα, αστυνόμο των ΜΑΤ. Το μόνο που θέλει ο τελευταίος είναι μια επαφή με το παιδί του. Κάποια στιγμή σκάει μια παρέα συναδέλφων του και στον «θολό» τους διάλογο (που ακούμε από μακριά) ακούγονται διάφορες «ένοχες» λέξεις ανάμεσα σε χάχανα, κι εμείς προσπαθούμε να καταλάβουμε τη θέση του σκηνοθέτη Χρίστου Γεωργίου απέναντι σε ένα δράμα που ριζώνει σε μια καθ’ όλα υπαρκτή πολιτική πραγματικότητα. Αναζητάμε δηλαδή μια τιμιότητα κάτω από τη θολούρα των διαλόγων, τη θολούρα του σεναρίου, τη θολούρα των προθέσεων. Ε, δεν βγαίνει. Η Νεφέλη Κουρή και ο Δημήτρης Ημελλος, πάντως, προσπαθούν.
Βαθμοί: 4
Στο «Κοκομπλόκο» τρεις γονείς αναζητούν τις κόρες τους στο χορό αποφοίτησης πριν ξεπαρθενιαστούν, ενώ στο «Κουκλόσπιτο του τρόμου» μια μητέρα και οι δύο κόρες της δέχονται επίθεση από δολοφονικούς εισβολείς (σκηνοθετεί ο έμπειρος Πασκάλ Λογκιέ). Τέλος, βγαίνει και το καρτούν «Ενας σκίουρος σούπερ ήρωας 2» γεμάτο χαριτωμένα λογοπαίγνια που αναρωτιόμαστε πόσο θα λειτουργήσουν στο μικρό κοινό.
