Αναζήτηση
Δεμένη χαλαρά με ένα χοντρό σκοινί στα απομεινάρια ενός κίονα και περιτριγυρισμένη από τα ερείπια ενός (πιθανότατα) ρωμαϊκού λουτρού, η αγελάδα απολαμβάνει τη σκιά. Λίγα μέτρα παρακάτω, μερικές κότες τσιμπολογούν χορτάρια, ενώ στο πλάνο διακρίνονται μεταξύ άλλων μια πεταμένη ρόδα τρακτέρ, κάτι πλαστικά μπουκάλια καθώς και κατά τόπους βαθιές τρύπες στο έδαφος. Ετσι είναι σήμερα η αρχαία ελληνική πόλη Βαργυλία, περίπου 30 χιλιόμετρα από την αρχαία Αλικαρνασσό (Μπόντρουμ), που πωλείται από υπερήλικο ιδιώτη αντί 8.400.000 δολαρίων!
Η είδηση ότι συνολικά 330 στρέμματα, τα οποία περιλαμβάνουν τα ερείπια μεταξύ άλλων ενός αρχαίου θεάτρου, ενός λουτρού και αμυντικών τειχών, βγάζει στο σφυρί ο 87χρονος φερόμενος ιδιοκτήτης της έκτασης φιλοξενήθηκε προ ημερών στην εφημερίδα «Χουριέτ», ρεπόρτερ της οποίας περπάτησε στο μικρό λοφίσκο που βρίσκεται νότια του κόλπου Γκουλούκ στην επαρχία Μούγλων.
Μεσίτες
Το πωλητήριο άλλωστε βγήκε για δεύτερη φορά καθώς το 2015 μεσιτικό γραφείο (!) είχε καλέσει τους ενδιαφερόμενους να σπεύσουν για την απόκτηση «μιας ολόκληρης αρχαίας πόλης» (αντί 10.000.000 δολαρίων τότε). Η τύχη της αρχαίας πόλης δεν άλλαξε. Κι όμως, όλα αυτά τα χρόνια, τούρκοι αρχαιολόγοι εμφανίζονται σύμφωνα με δημοσιεύματα να έχουν καλέσει αρκετές φορές το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού να εγγυηθεί την ασφάλεια τοποθεσιών όπως η Βαργυλία, που είναι άλλωστε καταγεγραμμένη ως «αρχαιολογικός χώρος 1ου βαθμού». Τα εκατοντάδες στρέμματα είναι γεμάτα τρύπες γιατί οργιάζουν οι κυνηγοί θησαυρού οι οποίοι έχουν ήδη ξηλώσει ένα ολόκληρο μωσαϊκό, όπως περιγράφει στα τουρκικά μέσα ο ηλικιωμένος Χουσεΐν Ουκπινάρ (ένας εκ των ιδιοκτητών οικοπέδων στην αρχαία πόλη), υποστηρίζοντας ότι θέλει να πωλήσει την έκταση γιατί δεν μπορεί να την προστατεύει άλλο από τους αρχαιοκάπηλους. «Οι αρχαιολόγοι θέλουν το υπουργείο Πολιτισμού να εμπλακεί στο θέμα και να είναι ο πιθανός αγοραστής της αρχαίας πόλης, που είναι ιδιωτική ιδιοκτησία από το 1927» δημοσίευσε η «Χουριέτ» την περασμένη εβδομάδα.
Το σίγουρο είναι ότι στην περιοχή δεν έχουν γίνει ποτέ ανασκαφές, παρά το γεγονός ότι προηγήθηκε μια προσπάθεια πώλησης και ξεσηκωμός των αρχαιολόγων. Συγκεκριμένα, αρχές Ιανουαρίου του 2015, κτηματομεσίτης διαφήμιζε τον «αρχαιολογικό χώρο πρώτου βαθμού, με μοναδική θέα στη θάλασσα και τη λίμνη», ενώ επεσήμανε και τα πλεονεκτήματα μιας τέτοιας επένδυσης: «Οι νέοι ιδιοκτήτες είναι ελεύθεροι να χαρούν τα ερείπια ενός ρωμαϊκού λουτρού, αλλά και μια νεκρόπολη της βυζαντινής εποχής»! Και στην αγγελία πάντως τονιζόταν ότι απαγορεύεται η οικοδόμηση σε όλη την έκταση επειδή βρίσκονται διάσπαρτες αρχαιότητες: «Υπάρχουν τείχη που πιστεύεται ότι ανήκαν σε ναό και ερείπια που δείχνουν την προηγούμενη ύπαρξη ενός αμφιθεάτρου και υπολείμματα λίθων. Υπάρχουν επίσης ερείπια ρωμαϊκού λουτρού και νεκρόπολη που πιστεύεται ότι ανήκουν στη βυζαντινή περίοδο».
Λεηλασίες
SOS από τους αρχαιολόγους
Σχεδόν 1.000.000 επισκέπτες εκτιμάται ότι προσελκύει κάθε χρόνο η επαρχία Μούγλων στη Νοτιοδυτική Τουρκία (η Μούγλα ήταν αρχαία ελληνική πόλη της Καρίας) σε μεγάλο βαθμό χάρη στους αρχαιολογικούς χώρους της, ενώ σύμφωνα με παλαιότερο δημοσίευμα της εφημερίδας «Daily Sabah», «σε αυτό το “υπαίθριο μουσείο” της περιοχής του Αιγαίου στην Τουρκία υπάρχουν συνολικά 192 αρχαιολογικοί χώροι», εκ των οποίων όμως μόνο οι 22 φαίνεται ότι βρίσκονταν υπό την επίσημη προστασία του κράτους μέχρι πριν από δύο χρόνια. «Η σύγχρονη επαρχία αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους τουριστικούς κόμβους στην Τουρκία χάρη στις ιστορικές και πολιτιστικές της δυνατότητες. Περιλαμβάνεται άλλωστε στον Κατάλογο Προσωρινής Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Ειδικά ύστερα από αυτό, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν πολλές ιστορικές τοποθεσίες», ανέφερε μεταξύ άλλων το δημοσίευμα της τουρκικής εφημερίδας το 2016.
Τα τελευταία χρόνια πάντως ολοένα και συχνότερα οι αρχαιολόγοι καλούν το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού να προχωρήσει σε απαλλοτριώσεις χώρων (όπως είναι η Βαργυλία) για να εξασφαλίσουν την προστασία τους.
«Δυστυχώς, λόγω ανεπαρκούς προϋπολογισμού, οι αρχαιολογικοί χώροι απαλλοτριώνονται μόνο κατά τις ανασκαφές ή τα αστικά έργα» λέει χαρακτηριστικά στα τουρκικά Μέσα η δρ Μπινούρ Κελέμπι της Ενωσης Αρχαιολόγων, προειδοποιώντας ότι ορισμένοι ιδιοκτήτες «ενδέχεται να επιδιώκουν να υποβαθμίσουν τις τοποθεσίες τους ώστε να ανοίξει ο δρόμος για κατασκευές».
