Ο Αβερι Κόλινς, ένας από τους γρηγορότερους υπερμαραθωνοδρόμους του κόσμου, δεν αισθάνεται καθόλου συστολή όταν τον φωτογραφίζουν να καπνίζει κάνναβη. Την πρώτη φορά που έτρεξε έχοντας προηγουμένως καπνίσει μαριχουάνα, λέει, είχε απόλυτη διαύγεια καθόλη τη διάρκεια της κούρσας και δεν ένιωθε καθόλου αγχωμένος για χρόνους και αποστάσεις. Ο 25χρονος πρωταθλητής ανήκει σε μια… λεγεώνα αθλητών που κάνουν χρήση μαριχουάνας ως κομμάτι της προπόνησής τους.
Παρόλο που δεν υπάρχουν στατιστικά στοιχεία για το πόσοι δρομείς στρίβουν ένα τσιγάρο πριν βγουν για ένα μεγάλο trail όπως ο Κόλινς, έρευνες στις ΗΠΑ δείχνουν πως η μαριχουάνα είναι η δεύτερη πιο διαδεδομένη ουσία στους αθλητές μετά το αλκοόλ. Οι δρομείς υποστηρίζουν πως η κάνναβη και τα προϊόντα της κάνουν τα τρεξίματα μεγάλων αποστάσεων πιο διασκεδαστικά. Αλλοι τονίζουν πως τους βοηθά στη γρηγορότερη αποκατάσταση ύστερα από σκληρές προπονήσεις και αγώνες. «Ο ένας λόγος για να κάνει ένας αθλητής δυνητικά χρήση κάνναβης είναι για να ενισχύσει την ικανότητα προπόνησής του» επιβεβαιώνει ο Μαρσέλ Μπον-Μίλερ, καθηγητής Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμο της Πενσιλβάνια. «Ο άλλος έχει να κάνει με την αποθεραπεία του».
Τι λέει ο νόμος
Στην Ελλάδα η κατοχή και η χρήση κάνναβης είναι παράνομες βάσει νόμου, μια και το φυτό και τα παράγωγά του εντάσσονται στις ναρκωτικές ουσίες (ο νόμος δεν διαχωρίζει τα ναρκωτικά σε «σκληρά» και «μαλακά»). Ωστόσο τα τελευταία χρόνια πληθαίνουν οι φωνές περί αποποινικοποίησης της κάνναβης. Στις ΗΠΑ η χρήση της είναι νόμιμη έως κάποιον βαθμό σε 29 πολιτείες και το 61% των Αμερικανών πιστεύει πως πρέπει να αποποινικοποιηθεί εντελώς, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις.
Δεν απαγορεύεται για «ψυχαγωγικούς σκοπούς» ούτε από τη WADA, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Αντιντόπινγκ, ο οποίος μάλιστα το 2013 ανέβασε το όριο του «μεταβολίτη» της κάνναβης THC, που είναι θεμιτό να εντοπιστεί στα ούρα ενός αθλητή, από 15 νανογραμμάρια ανά χιλιοστόλιτρο στα 150, αναφέρουν οι «New York Times». Είναι σημαντικά πιο υψηλό από τα όρια που έχουν θέσει πολλές επαγγελματικές ομοσπονδίες στις ΗΠΑ.
Οι έρευνες για την επίδραση της μαριχουάνας στους αθλητές είναι σποραδικές. «Οι περισσότερες αφορούν μόνο την παρατήρηση εθελοντών που κάνουν χρήση σε σύγκριση με άλλους εθελοντές που δεν κάνουν» λέει ο δρ Μπον-Μίλερ. Το 2017, μια έρευνα που παρουσιάστηκε στην «Επιθεώρηση Επιστήμης και Ιατρικής στον Αθλητισμό» βρήκε μόνο 15 δημοσιευμένες μελέτες για τα αποτελέσματα της κάνναβης και του βασικού ψυχοδραστικού συστατικού της, του THC, σε αθλητικές επιδόσεις. «Θεωρείται πως το THC δεν βελτιώνει την αεροβική ικανότητα, ούτε τη δύναμη, και τα δικά μας ευρήματα το επιβεβαιώνουν» λέει ο καρδιολόγος Μάικλ Κένεντι, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας και επικεφαλής της έρευνας. Ο ίδιος πάντως αμφιβάλλει κατά πόσο η κάνναβη βοηθά στην αποκατάσταση και βελτιώνει την αυτοσυγκέντρωση. «Δεν θα σε κάνει πιο γρήγορο, αντίθετα θα σε κάνει πιο αργό και σίγουρα δεν θα πρέπει να γίνεται χρήση από κάποιον που έχει θέματα με την καρδιά του» λέει ο καθηγητής. Πράγματι, κάποιες μελέτες έχουν συνδέσει τη μαριχουάνα με την υπέρταση.
Ωστόσο ο δρ Μπον-Μίλερ πιστεύει ότι από ψυχολογικής άποψης το τρέξιμο και η χρήση μαριχουάνας έχουν σχέση: «Τα σημεία του εγκεφάλου που ενεργοποιούνται από το λεγόμενο “runner’s high”, την “ευφορία του δρομέα”, και το “φτιάξιμο” από το THC είναι παρόμοια. Δεν είναι λοιπόν παράξενο που χρησιμοποιείται το THC για να ενισχύσει ακόμη περισσότερο την ευφορία που νιώθει απο το τρέξιμο.
Η κανναβιδιόλη και το χαλάρωμα
Δρομείς, επισημαίνουν οι «New York Times», αναφέρουν πως χρησιμοποιούν κανναβιδιόλη (CBD), ένα –νόμιμο και στην Ελλάδα –μη ψυχοδραστικό συστατικό της μαριχουάνας που έχει αναφερθεί ότι έχει καταπραϋντική αντιφλεγμονώδη δράση, για αποθεραπεία. Τα «αντι-αγχωτικά» αποτελέσματα της κανναβιδιόλης επισημαίνουν και πολλοί γιατροί. Ο 48χρονος υπερμαραθωνοδρόμος Σκοτ Ντάνλαπ παραδέχεται ευθέως στην αμερικανική εφημερίδα πως κάνει χρήση μαριχουάνας (σε μορφή βρώσιμη ή ατμού) μετά τα long runs, αν και δεν θα το σύστηνε κατά τη… διάρκεια του τρεξίματος. «Ειλικρινά», καταλήγει, «έχει τόση μεγάλη διαφορά από το να τερματίζεις έναν αγώνα και έπειτα να πίνεις μπίρες;».